Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Асосий капиталга инвестиция (капитал қўйилма) – 
асосий воситаларни барпо этиш ва такрор ишлаб чиқариш 
билан боғлиқ сарфлар.
Асосий фондларга капитал киритиш – бу асосий
фондларга жорий даврда киритиладиган инвестициялар
-
ни аввалги йилга қараганда ўсишидир. Бу миқдор – асосий
фондлар қийматини йилнинг ҳозирги ва бошидаги фарқи би
-
лан аниқланади.
Асосий фондларнинг эскириши
 
– асосий фондларнинг 
(бинолар, қурилмалар ва бошқа меҳнат воситаларининг) 
аста-секинлик билан фойдали хусусиятларини йўқотиши. 
Асосий ишлаб чиқариш фондлари эскиришининг жисмоний 
ва маънавий турлари мавжуд.
Асосий ходимлар – корхоналар ва қурилиш ташкилотла
-
рининг штат жадвалида белгиланган лавозимларни эгаллаб 
турган ходимлар тушунилади. Бундай ходимлар таркиби
-
га инженер-лойиҳачилар, инженер-қурувчилар, прораблар, 
усталар, механиклар, электриклар, чилангарлар, ганчкорлар, 
пардозловчилар, тахтага ишлов берувчи ва улардан турли 
тайёр мосламалар ясовчи усталар, ғишт терувчилар, омбор 
мудирлари, таъминотчилар ва шу каби бошқа ходимлар ки
-
ради.
Ассигнациялар – қоғоз пуллар. Товар ишлаб чиқариш-
нинг ривожланиши, олтин ҳамда бошқа металларни пул 
сифатида муомаладан чиқаришнинг иқтисодий мақсадга 
мувофиқлиги.
Ассортимент – бир турдаги маҳсулотнинг турлари, нав-
лари, маркалари бўйича таркиби. Масалан: товар, маҳсулот, 
ичимлик ассортименти ва ҳоказо.

---

20
Ассоциация – уюшма, бирлашма, иттифоқ (лот. – бир
-
лаштираман). Шартномали битим асо сида ташкилотлар, 
муассасалар ва шахслар томонидан бир ёки бир неча ишлаб 
чиқариш-хўжалик ишларини амалга ошириш учун тузил-
ган уюшма, иттифоқ. У қатнашчиларига концернлардагига 
қараганда унча қаттиқ бўлмаган чекланишлар қўяди, яъни 
уюшма аъзолари мазкур уюшманинг бошқа иштирокчила
-
ри билан келишмаган ҳолда турли бирлашмаларнинг шарт-
номали битимларига ихтиёрий равишда киришлари мум
-
кин. Ҳ
амкорликда ишлаш ассоциация (уюшма)си 
корхона ва 
ташкилотларнинг айрим мамлакат ёки бир неча мамлакат 
гуруҳлари, фирмалари билан ўзаро ҳамкорлик қилишни йўл
-
га қўювчи пай (улуш, ҳисса) асосида ташкил қилинган таш
-
килот. Бундай уюшма ҳудудий жойлашишидан, бирор идора 
ёки алоҳида тармоқ ва ҳудудга тегишлилигидан қатъи назар 
ихтиёрийлик асосида ташкил қилинади. У тўлиқ хўжалик 
ҳисоби, ўз-ўзини маблағ билан таъминлаш ва ўз харажат
-
ларини қоплаш асосида ишлайди. Уюшманинг мамлакат
-
лараро, ҳудудлараро ва тармоқлараро каби турлари мавжуд. 
Уюшма Уставига (низомига) мувофиқ ўз аъзолари ва бошқа 
манфаатдор шахсларга, шунингдек мамлакатимиздаги ва 
чет эллардаги ташкилотлари ва фирмаларига улар манфаат
-
дор бўлган иқтисодий масалаларни ҳал қилишда амалий ёр
-
дам беришлари зарур. Жумладан, ҳамкор корхоналар тузиш 
учун шериклар топиш, савдо-сотиқ алоқаларини ўрнатишда, 
бозор муносабатларини ўрганиш ва фаолиятни ташкил 
қилишга оид маслаҳатлар бериш ҳам унинг асосий вазифаси 
ҳисобланади. Уюшма экспорт жараёнини амалга оширади. У 
воситачилик хизматини чет элдаги ўз аъзоларининг манфаа
-
ти нуқтаи назаридан амалга оширади.