Олабўжи романдан катта хикоя

ишларгаям аралашадиган бўлдингми? Илгари бошқача эдинг-ку? 
– Умуман-ку, мен ҳалиям четдаман, – деди Ултон. 
– Шу йўлинг тўғри, – уқтирди Қўчқоров. – Бу дунёнинг ишларини 
ўйлайверсанг, жинни бўласан... – Сўнгра сойчанинг у бетидаги 
қабрларга тикилиб қолди. – Буям... мозорми? 
– Ҳа, домла! – Ултоннинг дафъатан домлани синагиси келди. – Бу – 
босмачиларнинг мозори! 
Бошкотибнинг тўла қовоқлари керилиб, нигоҳида ҳайрат ва 
ажабтовур мамнуният пайдо бўлди. 
– Рости билан-а! 
– Ановилар ҳам билади. 
Қўчқоров жим қолди. Сўнг: 
– Да-a, зўр йигитлар ўлиб кетган-да, – деди. – Раҳматли отам айтар 
эди: “Хозирги йигитлар кичрайиб боряпти”, деб. Ҳе, ҳозирда ғам ҳам, 
ичкилик, чекиш ҳам... хароб қиляпти. Уларнинг руҳи эркин, эркин қуш 
бўлишган! Эй, қирғий ҳақида гапиришдими? 
Ултон Бўтабой Сўпининг айвонидаги қирғий боласи ҳақида 
Қўчқоровдан ҳам сўрамоқчи бўлди-ю, “Майда гап”, деб ўйлади: бироқ 
директорнинг доимий меҳмонларидан бири бўлган бошкотибнинг 
қечқурса ўша фосфор қирғийни кўрганига шубҳа йўқ. 
Айтмоқчи, унинг дачаси қандай экан-а? 
Бу хаёл Таракановнинг “мачит”дай “зўр” “жойи”ни Ултоннинг 
ёдига туширди. Ва мачитнинг... 
...сағанага уйқашлиги унга (“мачит”га) қизиқишини оширди. 
Бироқ бу тўғрида сўрашдан ҳам андиша қилиб: 
– Домла, сиз мусофирлар уйида турасиз-а? – деди. 
Қўчқоров ҳайратланди: 
– Нимайди? 
– Ўзим... Катталарнинг дачаси бор. Ҳатто Иван Ивановичнинг 
ҳам... 

---

452 
– Кўрдингми? 
– Йў-ўқ, эшитдим. 
– Баҳордан? 
– Ҳа. –Ултоннинг... 
...Тўқлибой Қўчқоровга қараб олгиси келди-ю, шу ўйнинг