Олабўжи романдан катта хикоя

Шаҳардан чиқдик. 
– A-а, уми? – Ултон эслади. – Районда ишсизлар кўпайиб 
қолганми? Мен четдаги одамман, билавермайман... – Кейин кулиб 
қўйди. – Тўқлибой ака мени “зоҳид” дейдилар. – Шу он тасаввури 
қаърида Ҳиндистон жунглиларининг қора ўрмонларида кезиб юрувчи 
соч-соқоли ўсиқ, ярим яланғоч кимса кўриниб кетди. Бундан қандайдир 
роҳатланиб: – Яхши айтдилар, – деди. 
– Энди, ишсиз... кўп, – деди Наби тажангланиб. – Армияни битириб 
келишади, мактабни битириб чиқади. Институтга кириш қийин. Ё 
зўринг бўлиши керак, ё заринг! Э, зўрларниям йиқитиб юборишади, зар 
турганда... Эннасини урай бу ҳаётни! 
“Ана! – деб ўйлади Ултон. – Жамиятимизда ишсизлар йўқ, деб 
кариллаймиз! – сўнг вилоят марказида ҳам аҳвол шундай экани, яъни 
саноат корхоналарида асосан руслар ишлаши, ўзбеклар тилни 
билмагани учун у даргоҳларга йўламасликлари, журъат этиб 
борганлари ҳам аризани ўрисча ёзолмаганликлари учун кулгига қолиб, 
ишга жойлашгандан кейин ҳам ғайри-табиий туртки-тунгиларига дош 
беролмай кетворишлари – одатдаги ҳол бўлиб қолганини эслади. – Эҳ, бу 
масалани кўтариб чиқиш керак-э! – бирдан қасд қилгандек деди. – 
Масковга ёзиш керак! Тошкентга...” 
Бироқ айни чоғда матбуотда бундай муаммо ҳеч қачон 
чиқмаслигига ҳам ишониб турарди. 
Ўркачлар муюлишидан эсаётган шабада Баҳорнинг ўнг елкаси 
узра ичкарига кира бошлади-ю, Ултон бўғзига сув тўлгандай ҳансираб 
қолди. Шунда бу шабада “таркиби”да антиқа бир атир бўйи борлигини 
ҳам туйиб, қизнинг қора сочларига гангиб қаради. Шампунда 
ювилганиданми, ялтираб турган сумбуллар тўзғиб пасаяр, Баҳор эса 

---

37 
бепарво, юзини худди шу шабадага тутиб борарди.