Олабўжи романдан катта хикоя

қўзидек эди. 
Бироқ, “қўзи” териси остида... гўзал, шаддод ва мағрур, ақлли-
фаросатли, замонавий ва ҳам дардчил... “жодугар” мавжуд эди. 
– Адо... бўлмайди энди, – деди у бирдан. – Ленин мен сизга ёққан 
бўлсам... 
– “Ёққан бўлсами” нимаси? 
– Нима, севиб қолдингизми? 
Қизнинг оддийгина қилиб сўраши йигитни лол қолдирди. Аммо 
шу оннинг ўзида: 
– Ҳа-ҳа, – деди энтикиб ва гўё овоз чиқариб ўйлай бошлади: – Сиз 
менинг... ёшим бир жойга бориб қолганини кўзда тутдингиз, чоғи. Ҳа, 
ўттиз ёшда “севдим!” деб кўкракка уриш кулгили... – Кейин аччиққина 
кулди. – Бир немис олими етмиш ёшида ўн саккиз яшар қизни севган 
эмиш. Гёте! Че-пу- ха! – деб юборди кейин. – Бу шунчаки... Умуман, 
инсон қариётганида кўнгли ёш нарсани тусайди. Чунки, биласизми, – 
Ултон “ўй”ни суҳбатга айлантира бошлади беихтиёр (Баҳор эса ўша 
киборона табассумда тингларди). – Одамзод кексайгани сари ёшлигига 
қайта бошлайди... Ўқиганмиз, эшитганмиз! Дарвоқе, – деди у мамнун 
бўлиб: – Тўрт оёқ бўлиб туғилади, кейин учоёқ бўлади... 
– Биламан, – деди Баҳор. – Кейин “тўрт оёқ бўлиб”... 
– Шу-шу. 
– Гап сиз тўғрингизда эди. Балки мен тўғримда... 
– Ҳа-ҳа, – тасдиқлади Ултон. 
– Наҳот шу пайтгача севмагансиз? Майли, у хонимни унутдик... 
Ҳа, Ултон севмаган эди. 
Чунки севги – унинг тасаввурида – китоблардан юққан, қулоғига 
чалинган, ўзининг пинҳон хаёллари ила бойитилган ҳамда қалбининг 

---

152 
қандайдир терам эҳтиёжлари-ла қўшилиб кетиб, мавҳум бир “қиёфа” 
касб этган... 
..туйғудир, холос. 
Мавҳумлиги учун ҳам – қизиқ, қизиқлиги учун ҳам – қизиқ,