Ogahiyning tarixiy-badiiy asarlaridagi mumtoz lirik janrlar vazni masalasi haqida

I.6. Hazaji musammani musabbagʻ.

Ko‘ngul, bo‘l sho/dⁱkim, fasli/ bahor ul o/lamorodur,

V – – – / V – – – / V – – – /V – – ~

Mafoiylun, mafoiylun, mafoiylun, mafoiylon

Safo-u nahzat ichra shahr-u sahro jannatosodur. [2.355 a]

1.7. Hazaji musammani axrabi makfufi solimi abtar.

Har kimsa/g‘akim, lutfⁱ /namoyon ay/lar,

– – V / V – – V/ V – – – / –

Maf’uvlu, mafoiylu, mafoiylun, fa’

Ani etti iqlim uza sulton aylar. [2.246 b]

I.8. Hazaji musammani axrabi makfufi makfufi ajabb.

Shoho, ha/ma dam Tengri/ bo‘lub yorⁱ / sanga,

– – V/ V – – V/ V – – V / V –

Maf’uvlu, mafoiylu, mafoiylu, fa’al

Ham davlatu ham baхt madadkor sanga. [2.275 b]

I.9. Ramali musaddasi mahzuf.

Farididdin Attorning “Mantiq ut-tayr” asariga javoban bitilgan Alisher Navoiyning ”Lison ut-tayr” asari shu vaznga mansub. Bu vazn biron bir jarayonni tasvirlab berishda, bayon uslubini yengil ifodalashda ancha qoʻl keladi. Aslida “ramal” istilohining “tuyaning loʻkillashi”, ”boʻyra toʻqish” ma’nolarini bildirishi ham shundan darak beradi. [8.21]

Savlatidin/ larza yer ar/konig‘a,

– V – – / – V – – / – V –

Foilotun, foilotun, foilun

Haybatidin ra’sha ulus jonig‘a. [2.256 a]