Oftob urishida 1-yordam ko’rsatish

O’tkir nafas yetishmovchiligida 1-yordam ko’rsatish
O’tkir nafas yetishmovchiligi bu – hiqildoq va traxeya shilliq qavatlarining yallig’lanishi bo’lib, bunda hiqildoqning ovoz bog’lami joylashgan sohada, hiqildoq mushaklarining reflektor spazmi kuzatiladi, buning natijasida inspirator hanshirash yuzaga keladi.
Sаbаbi:

• 
  O’tkir respirator virusli kasalliklar;
  
• 
  Bakterial infeksiyalar (streptokokk, stafilokokk)
  
• 
  Tezda yuzaga keladigan allergik reaksiyalar (Kvinke shishi, anafilaktik shok).
  

Kasallikni ko’pincha gripp, paragripp, adenovirus, respirator sintisial virus keltirib chiqaradi. Ko’pincha 3 oylikdan 6 yoshgacha bo’lgan bolalar kasallanadilar. Samarali yordаm ko’rsаtmаsligi natijasida ham stenozni kuchayishi og’ir gipoksiya rivojlanishiga, gemodinamik buzilishlarga, MNS jarohatlanishiga va o’limga olib kelishi mumkin.
Bеlgilаri: Kasallik ko’pincha qishning boshlanishiga va respirator virusli infeksiyalarni epidemik tarqalich vaqtiga to’g’ri keladi. Kasallik odatda yuqori nafas yo’llarini shikastlanishi va keyinchalik tipik quv-quv yo’tal va tovushning xirillashi bilan boshlanadi. Grippoz infeksiyalarda kasallikning klinik ko’rinishi yaqqol namoyon bo’ladi, paragripp va adenovirusli infeksiyaga qaraganda harorat 39,5-40°C ga ko’tarilishi mumkin, lekin bolada toksik belgilar ko’rinmaydi. Tekshiruvda birinchi o’rinda inspirator stridor, taxipnoe, disfoniya, ko’krak qafasining tortilishi kuzatiladi. Tovushlarni diqqat bilan kuzatish ma’lum darajada kasallikning xarakterini va patalogik jarayonni joylachichini ko’rsatadi. Nafas olganda hushtaksimon tovushning eshitilishi hiqildoq shishishidan, disfogiya esa ovoz boylamlarining yallig’lanishidan darak beradi. Shishning kuchayib borishi va nafas hajmining kamayishi nafas tovushlarining kamayishiga va afoniyaga olib keladi. Quv-quv yo’talning borligi ovoz yorig’ining to’la ochilmasligidan dalolat beradi, bu esa reflektor spazm bilan bog’liq. Qiyinlashgan nafas va tez-tez yuzaga keluvchi prоgrеssiv yo’tal gipersekresiya va balg’am bilan hiqildoq to’lib qolganda kuzatiladi.
Krupni differensial tashhisoti