Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Болалар ва ўсмирлар ЧПЖБ касалликлари таснифи
(Н.Н. Каспарова 
бўйича, 1979) 
Бўғим суякларининг (бирламчи) жароҳатлари ва касалликлари; 
ЧПЖБ туғма жароҳатлари; 
Суяклар бўғим қисмининг яллиғланиш касалликлари: 
– 
остеоартрит; 
– 
неоартроз; 
– 
иккиламчи шакл бузувчи остеоартроз; 
334 

---

– 
бўғим анкилози; 
ЧПЖБ нинг функционал касалликлари ва уларнинг ўспиринлик давридаги 
асоратлари 
2.1 
ЧПЖБ нинг ўсмирлик касалликлари: 
– 
одатий чиқиш; 
– 
бўғим фаолиятининг бузилиши билан боғлиқ бўлган оғриқ синдроми. 
2.2 тоғайнинг (бирламчи) яллиғланиш ва яллиғланиш-дистрофик 
касалликлари: 
– 
артрит (ўткир, сурункали); 
– 
ўсмирликда шакл бузилиши билан кечувчи (деформацияловчи) артроз. 
ЧПЖБ суякларининг бирламчи касалликлари 
ЧПЖБ туғма касалликлари - бу туғма синдромлар (Робен, Франческетти, 
Голденҳар ва бошқалар) нинг ягона белгиси-пастки жағнинг ўсишдан тўхтаб 
қолиши билан намоён бўлади. Юқорида келтирилган синдромларда ЧПЖБ 
суяклари: пастки жағ бўғим бошчаси ва чакка суягининг бўғим дўмбоқчаси 
ўсмай қолади. Бу ҳолат Голденҳар синдроми ва юзнинг бир томонлама туғма 
равишда ривожланмай қолиши (гемифасциал микросомия) да оғир кечади. 
Суяклар бўғим юзаларининг яллиғланиши 
Остеоартрит 
– 
artritis articulationis temporomandibularis ЧПЖБ нинг 
яллиғланиши. Жағ суяги бўғим юзасининг зарарланиши бўғимнинг бошқа 
элементлари (бўғим тоғай диски, чакка суяги суяк усти қобиғи, бўғим халтаси 
(капсуласи), боғлам аппарати) га тарқалади ва бўғим ташкил топган барча 
элементларда яллиғланиш кечади. 
Остеоартрит келтириб чиқарувчи сабаблар сирасига ўткир жароҳат, 
бўғимнинг туғруқ жараёнидаги жароҳатлари, бўғим бошчасининг капсуладан 
ташқарида ва капсула ичида синишлари, бўғим ўсиғининг гематоген ҳамда 
одонтоген остеомиелити, чакка суягининг (отоген) остеомиелити кабилар киради. 
335 

---

Шикоятлар:
Ўткир артритда, болалар қулоқ олди–чайнов соҳасидаги 
шиш ва оғриқнинг қулоқ ва энсага тарқалиши, пастки жағ ҳаракатларининг 
чэгараланганлиги, овқат ейиш қийинлашганлиги, шунингдек, тана ҳароратининг 
кўтарилишига шикоят қиладилар.