Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Ёноқ ёйи синганда,
унинг бўлаклари ичкарига силжийди, шунинг учун 
дастлабки соатларда юмшоқ тўқималар “чўккандек” бўлиб кўринади, шиш ҳосил 
бўлганидан сўнг эса, кўринмай қолади. Оғиз ичидан ёноқ альвеоляр қиррасини 
пайпаслаб,”зинапоя” белгисини аниқлаш мумкин. 
Ташхис анамнез (morbi), клиник манзара ва рентгенологик текширув 
натижалари–юз скелетининг аксиал проекцияда олинган тасвирида: ёноқ суяги 
кўз косасининг пастки чети, ёноқ альвеоляр қирра ва соҳаларидаги ёноқ ёйи суяк 
яхлитлигида узилиш борлиги хамда “зинапоя” белгиси мавжудлиги асосида 
кўйилади. Ёноқ суяги синганда, юқори жағ бўшлиғи деворлари бутунлиги 
бузилади. Шиллиқ пардаси йиртилганлиги учун юқори жағ бўшлиғи қонга 
тўлади. Рентген тасвирида гемосинус ҳолати аниқланади. 
Даволаш –
стационар шароитида ўтказилиши мақсадга мувофиқдир. Ёноқ 
суяги “чўккан” бўлса, репозиция умумий оғриқсизлантириш остида ўтказилади. 
Жароҳатнинг биринчи кунларида репозиция қилиш учун оғиз ичидан распатор 
ёрдамида ёки ташқаридан Лимберг илмоғи билан ёноқ суяги “кўтарилади” ва 
бунда одатда суяк қирсиллаши, бўлакларнинг ўз жойларига тушишлари сезилади. 
Агар ёноқ суяги, юқори жағ бўшлиғига ботиб кирган бўлса, Колдуэл-Люк 
усулида радикал гайморотомия ўтказилади. Юқори жағ бўшлиқларидан қон 
қуйқалари ва майда суяк бўлаклари олиб ташланади, сўнг ёноқ суяги репозиция 
қилинади. Бўшлиқ йодоформли дока тасмаси билан тўлдирилади, тампон учи 
пастки бурун йўлига чиқарилади. Операциядан кейинги даврда антибактериал ва 
яллиғланишга қарши даволаш ўтказилади.
Асоратлар
жароҳат ўз вақтида ташхисланиб, суяк бўлаклари репозицияси 
ўтказилмаса, ёноқ ёйи ва суяги нотўғри ҳолатда битиб, юзнинг шакли шамоили 
ўзгаради. Кўзлар битта жисмни “иккита” кўради (диплопия) ва узоқ вақтгача кўз 
ости соҳасидаги сезувчанлик йўқолади.
Бурун суяклари синиши 
330 

---

Бурун суякларининг синиши болаларда кам учрайди. Устки юмшоқ 
тўқималари шикастланмаган ҳолда бурун суяклари синган, аксарият беморлар 
ЛОР бўлимларида даволанадилар. Агар юз юмшоқ тўқималари ва юз-жағ 
суяклари билан биргалида бурун суялари ҳам синган бўлса, бундай беморлар 
жарроҳлик стоматологияси бўлимида даволанадилар.