O ’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti ekologiya va hayot xavfsizligi kafedrasi

O ’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
ABDULLA QODIRIY NOMIDAGI JIZZAX DAVLAT PEDAGOGIKA INSTITUTI


EKOLOGIYA VA HAYOT XAVFSIZLIGI KAFEDRASI


fanidan

O’QUV – USLUBIY
MAJMUA

	Bilim sohasi: 100000 - ta’lim
	Ta’lim sohasi: 110000- Pedagogika
	Bakalavr yo’nalishi: Barcha ta’lim yo’nalishlari uchun

JIZZAX - 2019
O`quv uslubiy majmua 2018 yil O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim Vazirligining 2018 yil____ avgustdagi _____-sonli buyrug`i bilan taqdiqlangan fanning namunaviy dasturi asosida tayorlangan.

Tuzuvchilar: b.f.d. prof. X. Mavlonov – Jizzax DPI Ekologiya va hayot xavfsizligi kafedrasi mudiri.
PhD. A.I. O’ralov – Jizzax DPI Ekologiya va hayot xavfsizligi kafedrasi katta o’qituvchisi

Taqrizchilar: U.Raxmonqulov -Jizzax DPI biologiya o`qitish metodikasi kafedrasi professori, biologiya fanlari doktori.
D.Imomova - Jizzax davlat pedagogika institutidotsenti, biologiya fanlari nomzodi

O`quv –uslubiy majmua Jizzax davlat pedagogika instituti Kengashining 2019-yil “31” avgustdagi 1-son yig`ilishida ko`rib chiqilgan va foydalanishga tavsiya etilgan.


KIRISH
Yosh fiziologiyasi va gigiyena fani oliy ta’lim muasasalarida asosan pedagogik ta’lim sohalarida o’qitiladi. Bugungi pedagog nafaqat ta’lim, tarbiya va ijod bilan shug’lanadi, balki kamolga yetayotgan o’quvchilarning sog’ligi va xavfsizligiga ham ota – onalar bilan bir xil mas’uliyat ega. Buning uchun pedagog bola organizmida kechayotgan anatomik va fiziologik jarayonlar haqida ma’lum darajada bilimlarga ega bo’lishi lozim. Bola o’sish va rivojlanishida sutka davomida uning asosiy vaqti ta’lim muasasalarida o’tadi. Bu jarayonda qad - qomatning to’g’ri shakllanib borishi, organizmda moddalar almashinuvining me’yorda bo’lishi, o’sish tezligining yoshga nisbatan mosligi, bola aqliy qobiliyaning rivojlanib borishi, xotiraning mustahkamligi, bilimlarniyoshga mos ravishta o’zlashtirib borishi, alohida qobiyatga ega bolalar qobiliyatini rivojlantirish, past o’zlashtiruvchi va tengdoshlariga nisbatan har tomonlama orqada qoladigan bolalar bilan shug’ulanish kabilar doimiy ravishta pedagoglar nazoratida bo’lishi, ularni ta’minlash uchun barcha gigiyenik qoidalarni yo’lga qo’yilishi muhim hisoblanadi. Ushbu jarayonlarni boshqarish va nazorat qilishda “Yosh fiziologiyasi va gigiyena” fanidan olingan bilim va tajribalar katta ahamiyatga ega.
Oliy ta’lim muasasalarini bitirayotgan kadrlar nafaqat pedagog yoki kasb egasi, balki bo’lg’usi ota – ona va jamiyat yetakchilaridir. Ushbu fandan olingan bilim va ko’nikmalar kasb doirasidan tashqari har bir insonni o’z farzandlarini har tomonlama sog’lom va bilimli qilib tarbiyalashda, o’z sog’ligini nazorat qilib borishda, bajarayotgan amallari orqali jamiyatda tibbiy madaniyatni yanada rivojlantirish va sog’lom turmush tarzini tadbiq etishda ham muhimdir.
Qo’llanma “ModeHEd” xalqaro loyihasi doirasida tayorlangan fanlardan biri bo’lib, uni tayorlashda turli oliy ta’lim professor – o’qituvchilari ishtirok etishgan va namunaviy fan dasturidagi ma’ruza mavzularini o’zida jamlagan. Ushbu ish loyiha ishtirokchilari tomonidan elektron darslik sifatida ham shakllantirilgan bo’lib, unda har bir mavzu zamonaviy oxirgi ma’luotlar bilan modernizasiyalangan, unda asosiy tekst shaklidagi ma’lumotlardan tashqari, taqdimotlar, mavzularga oid 3 D animatsiyalar, videolar, testlar, glossariyalar, nazorat savollari va foydalanilgan adabiyotlarkeltirilgan. Ushbu qo’lanma va uning elektron darsligidan foydalanib talabalar bilim va ko’nikmalarini oshirib borsalar loyiha ishtirokchilari o’z maqsadlariga erishgan bo’lishadi.
Loyiha ishtirokchilari, loyihani moliyalashtirgan Yevropaning itifoqining “Erasmus plus” xalqaro tashkiloti, uning O’zbekistondagi ofisi, loyihaning bosh koordinatori Germaniyaning Leypsig amaliy fanlar universiteti, xususan professor H.Klausga, loyihaning O’zbekistondagi koordinatori Farg’ona davlat universitetiga o’z minatdorchiligini bildiradi.