O. M. Yoriyev Buxoro davlat universiteti umumiy kimyo

Kimyoviy xossalari
Fenolning 
л
 - elektron tizimiga 
8
 ta (benzol halqasining 
6
 ta,
kislorod atomidan 2 ta) elektron kiradi. Gidroksil guruhining
musbat mezomer effekti ta‘sirida halqaning o- va p- holat-
larida elektron zichligi ortadi, kislorod atomida esa kamayadi:
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

+ М (Р, 
п ) > -
J
Fenollardagi С - О bog‘i sof 
а -
 bog‘ emas. U p, 
л -
 tutashish
tufayli muayyan miqdordagi 
п-
elektron zichligiga ham ega
bladi. Buni fenolning rezonans strukturalari yordamida qu-
yidagicha tasvirlash mumkin :
Shu bois fenollarning benzol halqasidan kislorod atom-
ining ajralishi bilan boradigan reaksiyalarni amalga oshi-
rish juda qiyin.
Fenollarning ko‘p sonli reaksiyalari gidroksil guruhining
elektronodonor ta‘siri tufayli faollashgan benzol halqasida bo-
radi. Gidroksil guruhi hisobidan esa fenollar kuchsiz kislota
xossalarini namoyon qiladi hamda alkillash va atsillash reak-
siyalariga kirishadi.
1 .Kislotalilik xususiyatlari. 
Fenollar alkanollarga nisba-
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

tan kuchli, lekin karbon kislotalar va hatto karbonat kislotadan
ham kuchsiz 
OH 
- kislotalardir.
Fenollar ishqoriy metallar va ishqorlarning suvdagi eritma-
lari bilan reaksiyaga kirishib, fenolyatlami hosil qiladi:
2 Ar—OH + 2 N a ------
>2
[ArO]_Na+ +H
2