O kzbekiston respubl1kasi oliy ya cprta m axsus ta’lim vazirligi

Yaylov (nagul) hovuzlarni o‘g‘itlash. 
Yaylov bovuzlarini mikrosko- 
pik suvo'tlari va zooplanktonning rivojlanisbi ucbun o'g'itlasbni erta 
baborda, ya’ni suv barorati, 10—12°C bo'lisbi bilan berisb tavsiya eti­
ladi. Mineral o'g'itning birinchi porsiyasini har 2—3 kun oralig'ida 
beriladi. Keyingi porsiyalarni bar 7-10 kunda berib boriladi. So'ngra 
intensiv ravisbda baliq boqiladi. Keyingi bosqicblarda faqat kislorod re- 
jimini vaxsbilash maqsadida o'g'itlantiriladi. Hovuzda oq do'ngpesbana 
asosiy turni tasbkil qiIsa, unda fitoplanktonni ko'paytirisb ucbun 
o'g'itlantiriladi. Fitoplanktondan asosan yashil suvo'tlari: xlorella, sse- 
nodesmus kabi shtamlar yetisbtiriladi.
Baliqchilik hovuzlarida baliq boqish
Hovuzlarni 
o'g'itlashtirish 
baliq 
mahsuldorligini 
oshirish 
ucbun imkoniyat yaratiladi. Lekin intensifikatsiyaning asosiy usuli bu 
qo'shimcba ozuqa berisb va tovar baliq olishdir. Hovuzdagi baliqlarni 
boqisbni tasbkil qilisbda, eng avval baliqlarning ozuqaga bo'lgan ta- 
labini bisobga olisb maqsadga tnuvofiqdir. Baliqning bazm sistemasi 
intensivligi va undagi oziq moddalarning o'zlasbtirilishidan boshqa 
faktorlarga (muhit sharoiti, baliqning biologik xususiyati) bam bog'liq.
154

---

Baliqlarning moddalar almashinuviga va oziqlanish xarakteriga suv 
haroratining ta'siri katta bo'ladi. Har bir baliq turi o'ziga xos boigan 
suv haroratida oziqlanishga moslashgan boiadi. Agarda suv harorati 
haddan tasliqari past bo'lsa (6—8°C) yoki yuqori bo'lsa 28-ЗСГС bo'lsa, 
baliqlar oziqlanmaydi. Suv harorati baliqning bioximiyaviy jarayon- 
larining tezligiga ta’sir qiladi. Ta’sir etuvchi faktorlar uning o'sishini 
sekinlashtiradi yoki jadallashtiradi. Xuddi suv haroratiga o‘xshagan 
ta'sir etuvchi faktorlarga kislorod rejimi ham kiradi. Agarda suvdagi 
erigan kislorod konsentratsiyasi 4,0—4,5 mg/1 dan kam bo'lsa, ko'pgina 
baliqlarning ishtahasi buziladi. Natijada ozuqaning hazm bo'lishi ham 
yomonlashadi.
Hovuz sharoitida boqiladigan baliqlardan: karp, do'ngpeshana 
va oq amurlarni o'stirish uchun tabiiy ozuqa bosh onril hisoblanadi. 
Masalan, karp uchun tabiiy ozuqa: zoobentos, nektobentos hisoblansa, 
oq do'ngpeshana uchun fitoplankton, chipor do'ngpeshana uchun zoo­
plankton va fitoplankton, oq amur uchun yuksak suv o'simliklari hisob­
lanadi. Oq amur uchun qo'shimcha ozuqa sifatida ryaska, azola, pistiya, 
exoniya kabi suv o'simliklaridan keng foydalaniladi. Oq do'ngpeshana 
uchun xlorella, sscnodesmus asosiy tabiiy ozuqa hisoblanadi.
Hovuz baliqchilik xo'jaligida o'stiriladigan, semirtiriladigan baliqlar 
tabiiy (o'simlik va umurtqasiz hayvonlar) va sun’iy (kombikorm va 
boshqa ozuqa obycktlari) ozuqalar bilan boqiladi. Ekstensiv xo'jaliklarda 
baliqlarning asosiy ozuqasi tabiiy ozuqa obyekti bo'lib, qo'shimcha ra- 
vishda pilla qurti, g'umbagi va boshqalar beriladi.
Yuqori intensivlashgan hovuz baliqchilik xo'jaligi hovuzlarida baliq 
zichligi baliqlarga tayyorlangan sun’iy ozuqa miqdori va sifatiga bog'liqdir. 
Xo'jalikdagi ozuqa zaxirasiga qarab, boqiladigan baliq zichligi belgilana- 
di. Ozuqa qancha ko'p bo'lsa, baliq zichligi shuncha katta bo'ladi.