O’. Asqarova, Z. Qoraboeva, M. Samidjonova

Dissertatsiyaning predmetli sohasining bir tizimga solinishi.

Bir tizimlilik — ilmiylikning muhim belgilaridan biri. Bilimning ilmiy tizimga solinishi to’liqlikka intilish, bir tizimga solishlikning asoslari va ularning ziddiyatli emasligi haqidagi aniq tasavvur bilan tavsiflanadi. Bir tizimlilik tadqiqot predmeti va ob’ektini tasniflash mahorati orqali amalga oshiriladi. Tasniflash tadqiqotni nafaqat bir tizimli qiladi, shu bilan birga ishlab chiqayotgan ilmiy nuqtani aniq belgilaydi.
Tasniflashga talablar - predmetli sohani 3 - 6 ta muhim belgilarga qarab bo’lish, ravshanlik va ko’rgazmalilik, bir tizimga solinayotgan predmetli sohaning imkoni boricha to’laroq qamrab olinishidir.
Tadqiqot maqsadlari va tipi, yangilik elementlari asosidagi vazifalar doirasi:

• 
  Ma’lum g’oyalarning chuqurlashtirilishi, ularning foydasiga mantiqiy va amaliy tusdagi qo’shimcha dalillarning keltirilishi, yangi hayotiy faktlar yoki raqiblarning dalillari munosabati bilan ularning himoya qilinishi;
  
• 
  masalaning rivojlangan nazariyasining yaratilishi, unga ma’lum g’oyalar asosida amaliy tusdagi faktlarning qo’shilishi;
  
• 
  yangi g’oyalarning ilgari surilishi, yangi takliflarning ishlab chiqilishi, yangi xulosalarning olinishi, yangi shakllar va qonuniyatlarning ochilishi, eski xulosalar va qoidalarning qayta ko’rib chiqilishi, shakllar, kategoriyalar, qonunlarning yangicha talqin qilinishi;
  
• 
  yangi nazariyalar, konsepsiyalarning ifodalanishi.
  

Adabiyotlarga murojaat etish, ularning tanlanishi, ular ustidagi ishning mantiqiyligi va izchilligi muammoning o’ziga xos xususiyatlari bilan belgilanadi, sizning sa’y-harakatlaringizning aniqligi va samaradorligi esa muammoning qo’yilishining aniqligi va mantiqan to’g’riligiga bogliq bo’ladi

Muammoni hal etish vazifalarining qo’yilishi

Ishda, odatda, tadqiqot umumiy muammosining turli jihiatlari bilan bog’liq bir necha vazifalar ifodalanadi:
-Tadqiqot predmetining nazariy qoidalarini rivojlantirish;
- Sinovlarning o’tkazilishi;
-Sinovli tekshirishlarning yangi uslublarini ishlab chiqish;
-Yangi bilimlardan foydalanish bo’yicha tavsiyalar belgilanishi

Muammoni hal etish jarayonidagi vazifalar:

-Nazariy tushunchalarning ushbu tadqiqotda qo’llaniladigan jihatlarini aniqlash;

• 
  Amaliy muammolarning nazariy bilim darajasidagi tahlilini o’tkazish va bu bilan uning natijalari, xulosalari va tavsiyalarining ilmiy asoslanishini ta’minlash;
  
• 
  O’rganilayotgan hodisalarning miqdoriy, statistik ko’rsatkichlar yordamidagi o’lchanishi va ro’yxatdan o’tkazilishini ta’minlash;
  

Qo’yilgan muammo dissertatsiyaning kirish qismida tadqiqot maqsadining ifodasida aks ettirilishi kerak. O’z navbatida, maqsad tadqiqot taktikasini — aniq qadamlarning izchilligini - muammoni hal etishga asos bo’ladigan tadqiqotchilik vazifalarini belgilaydi.

Misollar: