O ’ zb e k I s t o n r e s p u b L i k a s I q I s h L o q V a s u V x o ’ j a L i g I v a zi r L i g I samarqand qishloq xo’jalik instituti

001.004.031. БМИ. 2014 й. 

---

48 
korxonalarda amalga oshirilishi shart, shundagina kelajak avlod uchun toza tabiat 
qolishi mumkin. 
Gigenik talablar 
Sog’ib olingan sutning sifati yuqori darajada bo’lishida, uni uzoq vaqt 
saqlashda unga taaluqli bo’lgan barcha idish, asbob-anjom, apparat va 
xokozolarning toza bo’lishi kerak. Aks xolda ifloslanadi, achiydi va uning 
tarkibidagi bakteriyalar miqdori nihoyatda ko’payib ketadi. Binobarin, sut iste’mol 
qilishga va undan mahsulot ishlab chiqarishga yaroqsiz bo’lib qoladi. Agar sut 
idishlari va uni saqlash asboblari o’z vaqtida yuvilmasa, dizinfeksiya qilinmasa va 
talab etilgan gigena-sanitariya talablariga rioya qilinmasa, sut sifatiga putur yetadi, 
iste’mol qilishga yaramaydi. Shuning uchun xam sutchilik ishlarida ozodagarchilik 
nihoyatda muxim axamiyat kasb etadi. 
Sut idishlarini yuvish va tozalash. 
Sutchilik ishlarida qo’llaniladigan 
barcha turdagi sut idishlari: flyagalar, bidonlar, sisterna, o’lchagich, sut tarozi va 
boshqa asbob-uskunalari o’z vaqtida yuvish va dizinfeksiya qilish eng muxim va 
majburiy tadbirlardan xisoblanadi. Yuvish ishlarini bajarishda idishlarda sut 
qoldiqlari bo’lmasligi kerak. Sut qoldiqlari olinib bo’lgach oldin 25-35
0
S suv bilan, 
so’ngra chyotka yordamida yuvish va shuningdek, tayyorlangan maxsus eritma 
bilan 65-70
0
S xaroratda yuvish tavsiya qilinadi. So’ngra yuvib bo’lingach idishlar 
toza suv bilan chayiladi, dizinfeksiya qiluvchi eritma bilan yuviladi, keyin yana 
issiq suv bilan yaxshilab chayiladi. So’ngra ular quritiladi. 
Yog’och-taxtadan yasalgan asbob-uskunalar avval issiq suv bilan, so’ng 
kalsiylashtirilgan sodaning 1 foizli eritmasi yoki ishqorlar bilan yuviladi. Keyin bir 
necha marta qaynoq suv bilan chayiladi xamda quritib shamollatiladi.
Eng oxirgi marta yuvilayotgan idish, asbob-uskunalarni chayish uchun 
yuvilayotgan suv rangsiz, toza xolda chiqishi zarur. Aks xolda xali yaxshi 
tozalanmagan xisoblanadi. 
Бажарди 
Рахбар
Tilavov X 
Eshonqulov M