Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

1-jadval 
 
2-  jadvalda  tajriba  guruhlarida  ―5  sonigacha  qо‗shish  va  ayirish 
amallarini  о‗rganish‖  mavzusi  bо‗yicha  о‗tkazilgan  pedagogik  tajribada 
tasodifiy  miqdor  magematik  kutilmasining  nazariy  qiymati  uchun 
ishonchlilik oralig‗ini aniqlash keltirilgan.  
3.2-jadval 
 
 
Tajriba 
guruhlari 
Nazorat 
guruhlari 
 
Baho qiymati 
5 4 3 
5 4 3 
 
Mos baholar soni 
19 21 25 
7 12 46 
 
Vaholarning о‗rta arifmegik qiymati 
X
t
*=3,9076 
X
n
*=3.4 
 
Samaradorlik koeffitsiyenti 

=X
T
*/X
N
*=1.1493 
 
X ning ishonchlilik ehtimollik 
oralig‗i 
3,846577 
 
 
 
 
65 
X
i
 
5 
4 
3 
m
j
 
19 
21 
25 
x
i
 m
j
 
95 
84 
75 

 x
i
m
j
 
 
254 
 
x*=

 x
i
m
j
 
 
3.9076 
 
x
i
-x* 
1.0923 
0.0923 
-90.76 

89 
 
 
3  -  jadvalda  nazorat  guruhlarida  ‖5  sonigacha  qо‗shish  va  ayirish 
amallarini 
о‗rganish‖ 
mavzusi 
bо‗yicha 
о‗tkazilgan 
pedagogik 
eksperimentda  tasodifiy  miqdor  matematik  kutilmasining  nazariy  qiymagi 
uchun  ishonchlilik  oralig‗ini  aniqlash  keltirilgan.  Nazorat  guruhlarida 
mashg‗ulotlar an‘anaviy usulda о‗tkazildi . 
3.3-jadval 
 
 
 
N 
65 
x
i
 
5 
4 
3 
m
j
 
7 
12 
46 
x
i
m
j
 
35 
48 
138 

 x
i
m
j
 
 
221 
 
x*=

 x
i
m
j
/N 
 
3.4 
 
x
i
-x* 
1.6 
0.6 
-0.4 
( x
i
-x*)
2
 
2.56 
0.36 
0.16 

( x
i
-x*)
2
 
 
5.04 
 
D*=

( x
i
-x*)
2
/N-1 
 
0.0787 
 
 ( x
i
-x*)
2
 
1.1931 
0.0085 
0.8239 

( x
i
-x*)
2
 
 
5.6648 
 
D*=

( x
i
-x*)
2
/N-1 
 
0.0885 
 

x 
=D* 
 
0.2975 
 

*=(

*/X*)100% 
 
7.61 
 

=t
gm

*/N-1 
 
0.061 1 
 
X
*-

 
 
3.8465 
 
X*
+

 
 
3.9688 
 

90 
 
 
 
1-  rasmda  X*  (baholar)ning  о‗rtacha  arifmetik  qiymati  va  ishonchlilik 
ehtimolik oralig‗i keltirilgan. 
1 - rasm X* ning ishonchlilik extimolik oraligi. 
Bu  oralik  tajriba  guruhlarida  3,8465esa 3.3442Yuqorida  bigta  mavzu  ―5  sonigacha  qо‗shish  va  ayirish  amallarini 
о‗rganish‖  bо‗yicha  tajriba-sinov  ishlarining  matematik-stagistik  gahlili 
keltirildi.  Qolgan  4  mavzu  bо‗yicha  о‗tkazilgan  tajriba-sinov  ishlarining 
natijalari  ham  birinchi  mavzu  bо‗yicha  bajarilgan  tartibda  matematik-
statistik tahlil etildi. 
Jami mavzular bо‗yicha olingan tajriba natijalari (baholarning о‗rtacha 
arifmetik 
kiymatlari 
X
t
* 
X
n
* 
va 
mashgulotlarning 
samaradorlik 
koeffitsiyentlari -

) 3.4 -jadvalda keltirilgan. 
Tajriba-sinov ishlarining yakuniy natijalari 

x 
=D* 
 
0.2806 
 

*=(

*/X*)100% 
 
8.2536 
 

=t
gm

*/N-1 
 
0.0577 
 
X
*-

 
 
3.3422 
 
X*
+

 
 
 
3.4577 
 
 

91 
 
 
4-jadval. 
 
2-rasmda  mavzular  bо‗yicha  baholarning  о‗rta  arifmetik  qiymaglari 
gistogramma shaklida keltirilg‗an. 
 
rasm. Mavzular bо‗yicha о‗rta arifmetik qiymatlar. 
Tajriba  guruhlarida  baholarning  yuqori  bо‗lishiga  sabab  monitor 
ekranidagi  mageriallar  bir  vaqtning  о‗zida  ranglarning  jilolanib  turishi, 
musiqa,  tovush  berilishi,  harakat,  animatsiali  jozibali  samaralar  bilan 
bolalarga  taqdim  etilishi  va  bolalarning  faollashuvi,  multimediali 
materiallarning 
dinamik 
(jonli) 
holda 
berilishi, 
bolalar 
diqqatini 
barqarorlashtirilishi,  bola  miyasining  ikkala  yarim  sharining  bir  vaqtda 
ishlashi,  bolalarning  о‗rganiladigan  materialga  qiziqishi  va  ishtiyoqining 
ortishi natijasidadir. 
 
Mavzular 
X
t
* 
X
n
* 

 
1. 
Bosh ―A‖ harfini о‗rganish 
4,092308  3,676923  1,1 12971 
2. 
5 sonigacha qо‗shish va ayirish amallarini 
 
 
 
 
о‗rganish. 
3,907692 
3,4 
1,149321 
3. 
Uchburchak, tо‗rtburchak, kvadrat va doira 
shakllarini о‗rganish 
3,907692  3,492308  1,118943 
4. 
Ijobiy ekologik ta‘sirlarni о‗rganish 
4,2 
3,6 
1,166667 
5
. 
Shakllarni ustma-ust qо‗yish komyuterli 
 
 
 
 
ta‘limiy о‗yinlarni о‗tkazish. 
4,015385 
3,6 
1,1 15385 
 
Jami mavzular bо‗yicha о‗rtacha qiymatlar 
4,024615  3,553846  1,132468 

92 
 
1-rasmda  jami  mavzular  bо‗yicha  baholarning  о‗rta  arifmetik  qiymatlari 
diagrammasi keltirilgan. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3-rasm.  Jami  mavzular  bо‗yicha  baholarning  о‗rtacha  arifmetik 
qiymatlarining diagrammasi. 
Shunday  qilib,  MTMlarda  multimedia  texnologiyasini  tatbiq  etish 
natijasida  mashg‗ulotlarning  о‗rgacha  samaradorlik  koeffitsiyenti 

=1.13 
ni  tashkil  etdi.  Bu  esa  ushbu  ilmiy-tadqiqot  ishida  ishlab  chiqilgan 
multimedia  texnologiyasiga  asoslangan  metodikani  samarali  ekanligini  va 
tadkiqotning ilmiy farazini tasdiqlaydi. 

93 
 
III bob bо„yicha xulosa 
Tajriba-sinov  ishlari  multimedia  texnologiyasi  sharoitida,  uning 
maqsadi,  shakli,  metodi  va  multimedia  vositalarining  о‗zaro  boglanishlari 
natijasida  mashgulot  samaradorligini  aniqlash  maqsadida gashkil  etildi.  Bu 
borada  uning  maqsadi,  vazifalari  va  ishchi  farazi  yoritib  berildi,  jumladan, 
tajriba-sinov ishlari о‗tkaziladigan obyektlar aniqlandi va ularda pedagogik 
eksperement о‗tkazildi. 
Tajriba-sinov  ishlari  tо‗rt  bosqichdan  iborat  bо‗lib,  birinchi  tashxis  va 
bashorat  qilish  bosqichi  (2012-2013),  ikkinchi  tashkiliy-tayyorgarlik 
bosqichi  (2013-2014),  uchinchi  amaliy  bosqich  (2012-2013)  va  tо‗rtinchi 
umumlashtiruvchi bosqich (2013) amalga oshirildi. 
Tajriba-sinov  ishlarida  5  ta  mavzu  bо‗yicha  mashgulotlar  о‗tkazildi. 
(Bosh  «A»  harfini  о‗rganish;  5  sonigacha  qо‗shish  va  ayirish  amallarini 
о‗rganish, uchburchak, tо‗rtburchak, kvadrat va doira shakllarini о‗rganish; 
ijobiy  ekologik  ta‘sirlarni  о‗rganish;  shakllarni  ustma-ust  qо‗yish 
komyuterli ta‘limiy о‗yinlarni о‗tkazish). 
Matematik-statistik  tahlil  MTMlarining  ta‘lim  jarayoniga  multimediali 
kompyuter  texnologiyasining  joriy  qilinishi  hisobiga  mashgulotlarning 
samaradorligi  1.13  oshishini  kо‗rsatdi  va  ilmiy-tadqiqot  (dissertatsiya) 
ishining ilmiy farazini tо‗griligi tasdiqlandi. 

94 
 
Xulosa 
1. 
MTMlarining  maktabga  tayyorlov  guruhlari  ta‘lim-tarbiya  jarayoniga 
multimedia  texnologiyasidan  foydalanishning  ilmiy-metodik  jihatlari  asoslandi. 
Mavzuga  tegishli  bо‗lgan  mulgimedia  texnologiyasi  tadqiqot  obyekti  sifatida 
tadkik  qilindi  va  uning  matn,  audio,  video,  animatsiya  samarasi,  kompakt 
disklarning  yaratilishi  va  boshka  tashkil  etuvchilari,  shuningdek,  multimedia 
atamasi,  tushunchasi,  mazmuni,  texnologik  jarayoni  hamda  uning  shakllanishi 
analogiya metodidan foydalanib asoslab berildi. 
2. 
Ta‘lim-tarbiya  jarayonida  multimedia  texnologiyasidan  foydalanishda 
elektron  darsliklar,  qо‗llanmalar  va  metodik  ishlanmalar,  taqdimotlardan 
foydalanish  unumli  natija  beradi.  Shular  qatorida,  Internet  ashyolaridan  va 
masofali  ta‘limdan  ham  MTMlarining  ta‘lim-tarbiya  jarayonida  foydalanish 
maqsadga muvofiqligi kо‗rsatildi. 
3. 
Multimedia  vositalari  psixologik  jihagdan  bolalarning  faollashuvi, 
diqqatining  barqarorlashishi,  bola  miyasining  ikkala  yarim  sharining  bir  vaqtda 
ishlashi,  о‗rganiladigan  materialga  qiziqishlari  va  ishtiyoqining  ortishi  kabi 
psixologik  jihatlarini  tashkil  etadi.  Kompyuterli  ta‘limiy  va  rivojlantiruvchi 
о‗yinlaridan foydalanishning nazariy masalalari va pedagogik-psixologik jihatlari 
yangicha texnologik yondoshuvda asoslab berildi. 
4. 
Maktabgacha  ta‘lim  muassasalarida  multimedia  texnologiyasidan 
foydalanishning  metodik  asoslari  ishlab  chiqildi.  MTMlari  uchun  kо‗plab 
multimedia  vositalari  ignlab  chiqilgan,  ammo  ulardan  foydalanish  metodikasi 
ishlab  chiqilmaganligini  hisobga  olgan  holda,  multimedia  texnologiyasi  asosida 
mashgulotlarni  о‗tkazish  megodikasi  yaragildi,  tarbiyalanuvchilarning  bilimini 
baholash mezoni ishlab chiqildi. Multimedia texnologiyasi asosida tashkil etilgan. 
3. 
MTM bolalarining yoshiga va ta‘lim dasturiga mosligi e‘tiborga olingan 
holda  MTMlarining  maktabga  tayyorlov  guruhlari  о‗quv  rejasiga  ―Informatika 
fanidan 
elementar 
tasavvurlarni 
berish‖ 
yо‗nalishini 
kiritish 
va 
tarbiyalanuvchilarning  boshlag‗ich  kompyuter  savodxonligini  shakllantirish  taklif 
etiladi. 

95 
 
Foydalanilgan adabiyotlar rо„yxati: 
О„zbekiston Respublikasi Qonunlari 
1. О‗zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi /О‗n ikkinchi chaqiriq О‗zbekiston  
Respublikasi Oliy Kengashining о‗n birinchi sessiyasi, 1992 yil 8 dekabirda qabul 
qilingan/. – T.: О‗zbekiston. 2001.  11 bet.  
2. О‗zbekiston  Respublikasining    ―Ta‘lim  tо‗g‗risida‖gi  Qonuni  (Barkamol 
avlod-О‗zbekiston  taraqqiyotining  poydevori).  –  T.:  Sharq  nashriyoti  matbaa-
konserni. 1997. 15 bet. 
3. О‗zbekiston Respublikasining ―Kadrlar tayyorlash milliy dasturi‖ (Barkamol 
avlod-О‗zbekiston  taraqqiyotining  poydevori).  –  T.:  Sharq  nashriyoti  matbaa-
konserni. 1997. 31 bet. 
4. ―Bolajon‖ tayanch dasturi. Mirdjalilova. M.SH.,  Rasulova,  D.Sharipova va 
boshqalar. – T.: 2010. 10-34 bet.  
5. ―Maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qо‗yiladigan davlat talablari‖. 
– T.: 2012 y. 2-3,56 betlar. 
О„zbekiston Respublikasi I.A.Karimovning  asarlari 
6. I.A.Karimov.  Barkamol avlod orzusi.  – T.: Sharq. 1999. 13-14 bet.  
7. I.A.Karimov.  Barkamol  avlod  О‗zbekiston taraqqiyotining poydevori. –  T.: 
Sharq. 1997.  27 bet. 
8. I.A.Karimov.  О‗zbekiston  Mustaqillikka  erishish  ostonasida.  –  T.: 
О‗zbekiston. 2012.  5 bet. 
9. I.A.Karimov.  О‗zbekiston  XXI    asr  bо‗sag‗asida  xavsizlikka  tahdid, 
barqarorlik shartlari, taraqqiyot kafolatlari. – T.: О‗zbekiston. 2003. 3-5 bet. 
10.  I.A.Karimov. Milliy istiqlol g‗oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar. – T.: 
О‗zbekiston. 2000.  5-8 betlar. 
11.  I.A.Karimov.  Yuksak  ma‘naviyat  yengilmas  kuch.  –  T.:  Sharq.  2010.  14 
bet. 
 
 
 

96 
 
Asosiy adabiyotlar: 
12. Abdukadirov  A.A.  Teoriya  i  praktika  intensifikatsii  podgotovki 
uchiteley 
fiziko-matematicheskix 
dissiplin 
(Aspekt 
ispolzovaniya 
kompyuternix  sredstv  v  uchebno-vospitatelnom  protsesse).  Diss.  ...  dokt. 
ped. nauk. - T.: 1990. - 340 s. 
13. Abdukodirov  A.A.,  Pardayev  A.X.  Masofali  о‗qitish  nazariyasi  va 
amaliyoti. - T.: Fan, 2009. -145 b. 
14. Abdukodirov 
L.A., 
Begmatova 
N.X,- 
Maktabgacha 
ta‘lim 
muassasalarida  multimedia  texnologiyasidan  foydalanish  uslubiyoti  (ukuv-
uslubiy qо‗llanma). - Karshi: Nasaf, 201 1. - 257 b. 
15. Alimov  N.  Maktabgacha  yoshdagi  bolalarni  matematik  ta‘limga 
tayyorlash // Maktabgacha ta‘lim. - T.: 2005. №2. -B. 7-8. 
16. Aripov  M.,  Pudovchenko  Y.,  Aripov  K.  Osnovi  Internet.  -  T.: 
Universitet, 2002. - 192 b. 
17. Aripov  M.  Informatika  va  axborot  texnologiyasi  asoslari.  -  T.: 
Universitet, 2001. - 361 b. 
18. Y.Axmedova  M.  Maktabgacha  yoshdagi  bolalarning  о‗zlashtirish 
darajasini  aniqlash  va  taxdil  qilish.  //  Bola  shaxsini  rivojlantirishning 
dolzarb muammolari mavzusidagi II xalkaro anjuman. - T.: 2008. - 204 b. 
19. Abdullayeva  S.  6-7  yoshli  bolalarning  maktab  ta‘limiga  tayyorgarlik 
darajasini  aniqlashda  test  usulidan  foydalanish  //  Maktabgacha  ta‘lim.  -
2002. №1. - B. 10-12. 
20. Anisimova 
N.S. 
Teoreticheskiye 
osnovi 
i 
metodologiya 
ispolzovaniya  multimediynix  texnologiy  v  obucheniye.  Diss.kand.  ped. 
nauk. -Sankt-Peterburg, 2002. - 330 s. 
21. Adilova  S.    Multimedia  va  ularni  ta‘lim  jarayonida    kullash.  
//Pedagogik ta‘lim, 2001. № 2. - B. 20-21.  
22. Apatova  P.V.  Didakticheskiye  aspekti  kompyuternogo  obucheniY.  -
M.:Pedagogika, 2002. –168 s 

97 
 
23. Azlarov  T.R.  Kompyuter  savodining  tabakalashgan  talablari  //  Xalk 
ta‘limi. - Toshkent, 1998. - №2. - B.87-90. 
24. Beloshistaya  A.V.  Matematicheskoye  razvitiye  rebyonka  v  sisteme 
doshkolnogo  i nachalnogo obrazovaniY.  Avtoref.  diss.  ...  dokt.  ped.  nauk. -
M.: 2004. -43s. 
25. Bent  B.  Andersen,  Katya  van  den  Brink.  Multimedia  v  obrazovanii: 
spetsializirovanniy uchebniy kurs. -M.: Obucheniye-Servis, 2005. -216s. 
26. Bokiyev  R.  R.,  R.Mexmonov,  D.  Xusniddinova.  Bolalar  bogchasida 
boshlag‗ich kompyuter savodxonligi. - Toshkent: Iktisod-moliya, 2010.-1 12 
b. 
27. Bokiyev  P.P.,  Kdyumova  N.  Axborot  texnologiyalarini  о‗qitish 
metodikasi. Metodik qо‗llanma.- Toshkent, TDPU, 2006. -80 b. 
28. Bokiyev  P.P.,  Mamarajabov  M.E.  Pedagogik  dasturiy  vositalar  va 
matematik modellashtirish. // Pedagogik maxorat. 2003. - № 2. - B. 73-77. 
29. Babanskiy  Y.K.  O  didakticheskix  osnovax  povisheniya  effektivnosti 
obucheniya//Narodnoye obrazovaniye. 1986. - №11.-S. 105-111. 
30. Bondarovskaya  V.,  Nikonova  I.  Obuchayushaya  sistema  DIL.  // 
Informatika i obrazovaniye. - № 2. 1990. - S. 115-116. 
31. Boymurodov  N.  Amaliy  psixologiY.  -  T.:  Yangi  asr  avlodi,  2008.  -
313 b. 
32. Begmatova 
N.X. 
Bogcha 
bolalarining 
bilimini 
baxolashda 
multimedia  texnologiyasidan  foydalanish.  Karshi  DU  axborotnomasi.  2009. 
-№ 2. - B. 63-66. 
33. Bolajon  tayanch  dasturi.  MMXKTMORUM  markazi.  -Toshkent: 
2010. - 213 b.  
34. Begimkulov 
U.SH. 
Pedagogik 
ta‘limda  zamonaviy  axborot 
texnologiyalarini  joriy  etishning  nazariy  asoslari.  MonografiY.  -T.:  Fan, 
2007. - 167 b.  

98 
 
35. 3akirova  F.,  Ryabsev  M.  Multimediyniye  texnologii  kak  sredstva 
sozdaniya  novogo  pokoleniya  uchebno-metodicheskogo  obespecheniya 
uchebnogo  protsessa      //      TDPUning      70      yilligiga      bagishlangan   
konferensiya materiallari. - Toshkent: 2005. - B. 104-106.  
36. 3akirova  F.  Kompyuterizirovanniy  metod  interaktivnogo  obucheniya 
kak  innovatsionnaya      texnologiya      //      Xalkaro      ilmiy-amaliy   
konferensiya materiallari. - T.: 2005. - B. 243 - 245.  
37. Inoyatova  M.  Darsliklar  tarixini  urganish  -  mukammal  darslik 
yaratish kafolati // Xalk ta‘limi.. 2005.- № 4-B 23-25.  
38. Ishmuhammedov  R.,  Abdukodirov  A.,  Pardayev  A.  Ta‘limda 
innovatsion texnologiyalar. - T.: Iste‘dod, 2008. -108 b.  
39. Ikramov  Dj.  Yazik  obucheniya  matematike.  -  T.:  О‗qituvchi,  1989.  -
176 b. 
40. Kalmikova 
Z.I. 
Produktivnoye 
mishleniye 
kak 
osnova 
obuchayemosti. -M.: Pedagogika, 1981. -200 s. 
41. Korkina     A.Y.     Kompyuternoye     razvivayushiye     programmi     
dlya doshkolnikov.     //    Aktualniye     problemi,     perespektivo     XVII 
mejdunarodnaya          konferensiya          "Primeneniye          novix          texnologiy 
(kompyuterniye) v obrazovanii", 2006.- Troitsk. - 28-29 s.  
42. Klemisheva  N.V.  Multimedia  kak  didakticheskoye  sredstvo  visshey 
shkoli. Avtoref. diss. ... kand. ped. nauk. - Kaliningrad: 1999. - 22 s.  
43. Kompyuterniye  igri.  Obucheniye  i  psixologicheskaya  razguzka  // 
Znaniye, 1988. -96 s. 
44. Kudryavsev V.V., Aliseychik P.A., Strogalov A.S. Ob algoritmizatsii 
protsessa  obucheniya  //  Trudi  konferensii  "Aktualniye  problemi  prikladnoy 
matematiki  informatiki  i  informatsionnix  texnologiy"  -  Al-Xorazmiy.  -  T.: 
2009. - S. 50-52. 

99 
 
45. Krasnova  G.  A.,  Belyayev  M.I.,  Solovov  A.V.  Texnologiya 
sozdaniya  elektronnix  obuchayushix  sredstv:  2-ye  izdaniye.  -M.:  MGIU, 
2002.-304 s. 
46. Kamoliddinov 
M., 
Vaxobjonov 
B. 
Innovatsion 
pedagogik 
texnologiya asoslari. - Toshkent: Talkin, 2010. - 126 b. 
47. Multimediyniye  texnologii  i  distansionnoye  obucheniye  Voronov 
M.V., Pimenov V.I. 2000. - №  1(12).-S. 67-69. 
48. ―Maktabgacha ta‘limda yangi pedagogik va axborot texnologiyalarini 
tatbik  etishning  dolzarb  masalalar‖  mavzusidagi  Respublika  ilmiy-amaliy 
konferensiya  materiallari.  -  Karshi:  2010.-  5-6  may.  -  295  b. 
65.Mirkosimova  I.  Ta‘lim  va  tarbiya  jarayonida  yangi  pedagogik 
texnologiyalardan  foydalanish  //  Maktabgacha  ta‘lim  -  T.:  -  №  2.  -  2002.  - 
B. 3-5.  
49. Margulis YE., Kosov Y., Melejik Y. Kompyuterniye igri v obuchenii 
//Informatika i obrazovanii.-1990. -№2. - S. 66-71.  
50. Madraximov      A.R.,      Raxmonkulova      SI.      Osnovi      Internet      i   
yego ispolzovaniye. Ucheb.posobiye. - T.: ABL-SOLT, 2001. - 176 s.  
51. Novoseleva  SL.  Problema  informatizatsii  doshkolnogo  obrazovaniya 
//Informatika  i  obrazovaniye,  1990.  -№2.  -  45  s.  75.Novoseleva  SL.,  Petku 
G.T. Kompyuterniy mir doshkolnika. - M.:Novaya shkola, 1997. - 128 s. 
52. Nurakova  L.S.  Problemi  informatizatsii  doshkolnogo  obrazovaniya 
//Informatika i obrazovaniye. 1990. - № 1.  
53. Ogolsova  N.N.  Multimediyniye  proyekti  kak  sredstvo  povisheniya 
kvalifikatsii  pedagogov.  Diss..  .kand.  ped.  nauk.  -  Novokuznetsk,  2007.  -
140 s. 
54. Ochilov  M.  О‗qitish  usuli  -  pedagogik  texnologiyaning  asosiy 
komponenta //Xalk ta‘limi. - T.: -№ 6. -1999. - B. 32-35. 
55. Ruzimurodov  O.N.,  Xaydarov  T.  Masofadan  о‗qitish  texnologiyalari 
va tamoyillari - T., Istikbol. 2006. - 74 b. 

100 
 
56. Reuskaya  I.  NIT  v  doshkolnom  obrazovanii  //  Informatika  i 
obrazovaniye. -№ 2. 1990. - 91 s. 
57. Robert  I.V.  Noviye  informatsionniye  texnologii  v  obuchenii: 
didakticheskiye  problemi,  perspektivi  ispolzovaniya  //  Informatika  i 
obrazovaniye. 1991. -№ 4. -S. 18-25. 
58. Starodubsev  V.A.  Kompyuterniye  i  multimediyniye  texnologii  v 
yestestvenno nauchnom obrazovanii. - Tomsk: Deltoplan, 2002. – 220b. 
59. Umarova  N.  Kompyuter  texnologiyalarini  uku’  jarayoniga  tatbik 
qilishdagi  duch  kelinadigan  kiyinchiliklar.  -  T.:  Xalk  ta‘limi,  2006.  -№  7.  -
B. 68-70. 
60. Umarova  M.X.  Maktabgacha  ta‘lim  yoshidagi  bolalarga  atrof-
muxitga  ma‘suliyatli  munosabatni  shakllantirish  metodikasi.  Diss.  ...  ped. 
fan. nom.-T.: 2009.-210 6. 
 
Kо„shimcha adabiyotlar: 
61. Adamenko M.V. Kompyuter dlya malishey. M.: Mayor, 2005. 
62. Dzyuba 
P.P.  Didakticheskaya  kopilka  vospitatelya  detskogo  sada. 
Rostov-na-Donu: Feniks, 2008. 
63. Dzyuba  P.P.  Prakticheskaya  kopilka  vospitatelya  detskogo  sada.  Rostov-
na-Donu: Feniks, 2007. 
64. Krupenchuk  O.I.  Gotovim  ruku  k  pismu:  Risuem  po  kletochkam.  SPb.: 
Izdatelskiy dom «Litera», 2009. 
65. Krupenchuk  O.I.  Ladushki:  Palchikoviye  igri  dlya  malishey.  SPb.: 
Izdatelskiy dom «Litera», 2008. 
66. Krushelnikova O.I., Tretyakova A.N. Vpravo-vlevo, vverx-vniz: Razvitiye 
prostranstvennogo vospriyatiya u detey 6-8 let. M.: TS «Sfera», 2007. 
67. Leontyev  V.P.  Kompyuter.  Tvoya  pervaya  kniga.  M.:  OLMA  Media 
Grupp, 2008. 

101 
 
68. Rimchuk  N.  Palchikoviye  igri  i  razvitiye  melkoy  motoriki.  Originalniye 
palchikoviye  igri.  Ranneye  razvitiye  malisha.  Rostov-na-Donu:  Vladim.  M.: 
RIPOL-klassik, 2008. 
69. Sokolova  YE.V.,  Nyankovskaya  N.N.  Shkola  dlya  doshkolyat.  Bolshaya 
kniga  razvivayushix  zadaniy  dlya  doshkolnikov.  Znakomimsya  s  bukvami, 
razvivayem  rech  i  motoriku  ruki,  uchimsya  schitat.  Posobiye  dlya  detey  5-6  let. 
Yaroslavl: Izd-vo «Akademiya razvitiya». M.: OOO «Izdatelstvo Astrel», 2006. 
70. Tur  S.N.  Uchebnik-tetrad  po  informatike  dlya  1-go  klassa.  SPb.:  BXV-
Peterburg, 2008. 
71. Tur  S.N.,  Bokuchava  T.P.  Metodicheskoye  posobiye  po  informatike  dlya 
uchiteley 1-x klassov obsheobrazovatelnix shkol. SPb.: BXV-Peterburg, 2005. 
72. Xolodova  O.  Yunim  umnikam  i  umnitsam:  Zadaniya  po  razvitiyu 
poznavatelnix  sposobnostey  (6-7  let)  /  Metodicheskoye  posobiye,  1-y  klass.  + 
Programma kursa «RPS». M.: Rostkniga, 2008. 
73. Xolodova  O.  Yunim  umnikam  i  umnitsam:  Zadaniya  po  razvitiyu 
poznavatelnix  '  sposobnostey  (6-7  let):  Rabochiye  tetradi:  V  dvux  chastyax.  M.: 
Rostkniga, 2009. 
74. Vot,  Uolles.  Microsoft  Office  2007  «dlya  chaynikov».  M.:  OOO  «I.D. 
Vilyame», 2008. 
75. Gukin,  Den.  Microsoft  Office  Word  2007  «dlya  chaynikov».  M.:  OOO 
«ID. Vilyame», 2008. 
76. Gukin,  Den.  Microsoft  Office  PowerPoint  2007  «dlya  chaynikov».  M.: 
OOO «I.D. Vilyame», 2008. 
77. Tabdullina  Z.M.  Razvitiye  navikov  raboti  s kompyuterom  u detey  4-7  let. 
Planirovaniye  zanyatiy,  rekomendatsii,  didakticheskiy  material,  konsultatsii  dlya 
roditeley. Volgograd: Uchitel, 2010. 
78. Tetrad  s  zadaniyami  dlya  razvitiya  detey:  Igrovaya  informatika.  V  dvux 
chastyax. IP Burdina S.V. 
79. Tetrad s zadaniyami dlya razvitiya detey: Doshkolniye propisi v kletku. V 
dvux chastyax. IP Burdina S.V.. 

102 
 
80. Tetrad  s  zadaniyami  dlya  razvitiya  detey: Risuem  po kletochkam.  V  dvux 
chastyax. IP Burdina S.V. 
81. Rabochaya tetrad: Chudesnaya kletochka. V dvux chastyax. M.: Izdatelstvo 
«Adonis», 2009. 
 
Internet saytlar: 
82. 
www.tdpu.uz
 
83. 
www.pedagog.uz
 
84. 
www.ziyonet.uz
 
85. 
www.edu.uz
 
86. 
www.wikipedia.org