O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI
TABIIY FANLAR FAKULTETI
KIMYO KAFEDRASI
“
Tasdiqlayman”
“ Tabiiy fanlar ” fakulteti dekani b.f.d.
professori
______________ K.A.Saparov
“___’’ ___________ 2021 –yil
5110300 “Kimyo” ta’lim yo‘nalishi 2-kurs (kechki) talabasi
Ergashev Sodiqjon Jamoliddinovich
Anorganik kimyo fanidan yozgan
Mavzu: Kislorod va ozonning ahamiyati
KURS ISHI
T oshkent 2021-2022
MUNDARIJA
KIRISH……………………………………………………………...…..……..3
Kislorod haqida umumiy tushuncha…………………………………..…….5
Kislorodning xossalari va birikmalari………………………………...……..9
Kislorodning tabiatda tarqalishi………………………………….……..….15
Ozon haqida umumiy tushuncha………………………………….………..16
Ozon olinishi va xossalari……………………………………...…………..17
Ozonning biologik ahamiyatlar……………………………………………21
XULOSA…………………………………………………..…...……….…….25
FOYDALANILGAN AABIYOTLAR …..……………………………….…..26
KIRISH
Mamalakatimiz Prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning 2020-yil 12 avgustda qabul qilgan PQ-4805 – sonli qarorlarida ko‘rsatilganidek kimyo-biologiya fanlarini o‘qtilishiga juda katta e’tibor berilmaoqda.
Zero, o‘g‘il-qizlarimizni kimyo va biologiya fanlari bo‘yicha chuqur o‘qitish hududlarda yangi-yangi ishlab chiqarish korxonalarini barpo etish, yuqori qo‘shilgan qiymat yaratadigan farmatsevtika, neft, gaz, kimyo, tog‘-kon, oziq-ovqat sanoati tarmoqlarini jadal rivojlantirishga turtki beradi hamda pirovardida xalqimiz turmush sharoiti va daromadlarini oshirishga puxta zamin hozirlaydi.
Shu bilan birga, umumta’lim maktablaridagi kimyo va biologiya fanlarini o‘qitish sifati bugungi davr
talablariga javob bermasligini, o‘qitish metodologiyasi va laboratoriyalar ma’nan eskirganligini, o‘qituvchilarning mehnatini munosib rag‘batlantirish mexanizmlari joriy qilinmaganligini alohida qayd etish zarur.
Shuningdek, o‘rta maxsus, professional, oliy ta’lim, ilmiy-tadqiqot muassasalari hamda sohadagi ishlab chiqarish korxonalari o‘rtasida kadrlar tayyorlash va ilm-fan natijalaridan foydalanish borasida uzviy bog‘liqlik, samarali muloqot va hamkorlik yo‘lga qo‘yilmagan.
Kimyo va biologiya fanlari bo‘yicha ta’lim sifatini tubdan oshirish, umumiy o‘rta ta’lim maktablarida ushbu fanlarni o‘qitishning mutlaqo yangi tizimini joriy etish, ta’lim muassasalarini
zamonaviy laboratoriyalar, darsliklar va boshqa o‘quv jihozlari bilan ta’minlash, ushbu yo‘nalishlarga malakali o‘qituvchi-murabbiylarni jalb etish, kadrlar tayyorlash va ilm-fan natijalaridan foydalanishda ta’lim, ilm-fan va ishlab chiqarish sohalari o‘rtasida o‘zaro yaqin muloqot va hamkorlikni yo‘lga qo‘yish maqsadida:
1. Prezident, ijod va ixtisoslashtirilgan maktablarni rivojlantirish agentligi (keyingi o‘rinlarda — Agentlik), Innovatsion rivojlanish
vazirligi, Fanlar akademiyasi, Xalq ta’limi vazirligi, Oliy ta’lim vazirligi, kimyo, farmatsevtika, neft va gaz sanoati korxonalari, kimyo va biologiya fanlari bo‘yicha uzoq yillik tajribaga ega ustoz-murabbiylar, o‘qituvchi va ilmiy xodimlarning quyidagi takliflariga rozilik berilsin:
Respublikaning har bir hududida bosqichma-bosqich kimyo va biologiya fanlariga ixtisoslashtirilgan 14 ta tayanch ixtisoslashtirilgan maktablar (keyingi o‘rinlarda — tayanch ixtisoslashtirilgan maktablar)ni
tashkil etish, bunda Abu Ali ibn Sino nomidagi yosh biologlar va kimyogarlar ixtisoslashtirilgan maktab-internatini ushbu maktablar maqomiga moslashtirish;
Respublika tuman (shahar)larida bosqichma-bosqich kimyo va biologiya fanlarini chuqurlashtirib o‘qitishga ixtisoslashtirilgan 150 ta maktablar (keyingi o‘rinlarda — ixtisoslashtirilgan maktablar)ni tashkil etish;
Tayanch ixtisoslashtirilgan maktablar va ixtisoslashtirilgan maktablarda kimyo va biologiya fanlarini samarali o‘qitishni muvofiqlashtirish uchun ularga oliy ta’lim muassasalarining 55 ta kafedralarini biriktirish;
Ishlab chiqarish tarmoqlari uchun o‘rta bo‘g‘in kadrlar tayyorlash tizimini samarali yo‘lga qo‘yish yuzasidan kimyo va biologiya yo‘nalishlariga tegishli mutaxassisliklar bo‘yicha o‘rta bo‘g‘in kadrlarini tayyorlaydigan 47 ta professional ta’lim muassasalariga ishlab chiqarish korxonalarini biriktirish;
Oliy ta’lim muassasalarida kimyo va biologiya yo‘nalishlarida samarali o‘quv
jarayonini tashkil etish, fanlarni rivojlantirish uchun ularning 74 ta kafedralariga 11 ta Fanlar akademiyasi ilmiy-tadqiqot institutlari hamda ishlab chiqarish tarmoqlarini biriktirish.
Mazkur huquqiy hujjatlarda birinchidan, yangi ta’lim tizimi, ikkinchidan, yangi avlod kadrlarini tayyorlashda ta‘lim sohasidagi o‘zgarishlar, yangi kasb sohalarining paydo bo‘lganligi va uning O‘zbekiston sharoitidagi ahamiyati bilan bog‘liq jihatlari, uchinchidan,
bunda har bir viloyat, hudud va mintaqa xususiyatlarini hisobga olish tajribasining afzalliklari, to‘rtinchidan, mamlakatimiz oliy ta‘lim sohasidagi 71 ta muassasa tayyorlab beradigan yangi avlod kadrlari, ularning umumiy va o‘ziga xos jihatlariga e’tibor qaratildi.