Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti tabiiy fanlar fakulteti kimyo kafedrasi

H₂SO₄ + FeO = FeSO₄ + H₂O
2HCl + CaO = CaCL₂ + H₂O
2HNO₃ + ZnO = Zn(NO₃)₂ + H₂O

2. 
   Kislotalar gidroksidlar bilan ta’sirlashib tuz va suv hosil qiladi. Bu reaksiya neytrallanish reaksiyasi ham deyiladi.
   

HCl + KOH = KCl + H₂O
3H₂SO₄ + 2Al(OH)₃↓ = Al₂(SO₄)₃ + 6H₂O
2HNO₃ + Ca(OH)₂ = Ca(NO₃)₂ + 2H₂O
3HNO₃ + Fe(OH)₃↓ = Fe(NO₃)₃ + 3H₂O

3. 
   Aktivlik qatori vodoroddan oldin turgan metallar bilan ta’sirlashib tuz va vodorod gazini hosil qiladi (nitrat kislota va konsentrlangan sulfat kislota bundan mustasno):
   

2HCl + Zn = ZnCl₂ + H₂↑
H₂SO₄ + Fe = FeSO₄ + H₂↑

4. 
   Temperatura ta’sirida parchalanib (degidratlanib) tegishli oksid va suv hosil qiladi:
   

H₂CO₃ → H₂O + CO₂
2H₃PO₄ → 3H₂O + P₂O₅
H₂SiO₃ → H₂O + SiO₂
Elektrolitik dissotsilanish nazariyasiga koʻra, kislotalarning barcha umumiy xossalari (nordon taʻmi, indikator rangi oʻzgartirishi, asoslar, oksidlar, tuzlar bilan oʻzaro ta’siri) vodorod ionlari H⁺, aniqrogʻi gidroksoniy ionlari H₃O⁺ borligi tufaylidir.
Tabiatda kislotalar turli xil boʻladi, ularning ayrimlarini quyida xossalarini va ahamiyatini oʻrganib chiqamiz. Masalan, ftorid kislotani zaharli modda ekanligini yaxshi bilamiz, lekin aynan shu moddadan shishalarga naqsh oʻyish maqsadida foydalaniladi va shuningdek, ftoridlar hosil qilishda ishlatiladi.
KISLOTALARNING XALQ XO‘JALIGIDAGI AHAMIYATI
Xlorid kislota - HCl. Xlorid kislota kuchli kislota sifatida faollik qatorida vodoroddan chapda joylashgan metallarning hammasi bilan taʻsirlashadi. Masalan:
2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂↑
Fe + 2HCl → FeCl₂ +H₂↑
Metallmaslar bilan ta’sirlashmaydi, ammo HCl^- da Cl^- holatda boʻlgani uchun qaytaruvchi xosslarini namoyon etadi va kislorodda yonadi:
4HCl + O₂ = 2H₂O + 2Cl₂
HCl ning AgCl, CuCl, AuCl₃, TiCl₄, PbCl₂, Hg₂Cl₂ kabi tuzlari suvda yomon eriydi. Ularning bu xossalaridan foydalanib analitik kimyoda tegishli kationlarni aniqlashda foydalaniladi. Xlorid kislota texnikada, tibbiyotda, labaratoriya amaliyotida keng koʻlamda ishlatiladi.
Xlorid kislota gummirlangan, ya’ni ichki yuzasiga kislotabardosh rezina qoplangan sisterna va bochkalarda, shuningdek shisha va polietilen idishlarda saqlanadi hamda tashiladi.