Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti arxeologiyadan izohli lug

Amudaryo xazinasi – mil. avv. IV–II asrlarga oid bo‘lib, 1877-yilda Vaxsh va Panj daryolarining Amudaryoga quyilish yerida joylashgan Taxtiqubod kechuvi yaqinidan topilgan. Xazinada 1000dan oshiq Aleksandr Makedonskiy, salavkiy, kushonlar davriga oid tangalar bo‘lgan. Turli qimmatbaho toshlardan bilan bezatilgan bilaguzuklar, bo‘yintumor, zirak, uzuklar, marjonlar, turli hayvonlarning oltin haykalchalari, fantastik hayvonlar aks ettirilgan turli taqinchoqlar, mahorat bilan oltindan ishlangan otliq arava va boshqa buyumlarning ishlanish uslublari o‘sha davr zargarlarining yuksak mahoratidan darak beradi. Bu zargarlik buyumlarida ahamoniylar davriga oid, yunon-baqtriya, skif va mahalliy xalqlarning uslublari uyg‘unlashgan holda ishlangan. Amudaryo xazinasi, olimlar fikricha, Baqtriyadagi Anaxita ibodatxonasiga tegishli bo‘lib, xazina topilgan joy qadimgi Taxti Kuvad shahri ekanligi o‘z isbotini topgan. Amudaryo xazinasi bugungi kunda Londondagi Britaniya muzeyida saqlanmoqda.