Navoiy davlat pedagogika instituti tarix fakulteti «davlat va huquq nazariyasi»

Qonun tashabbuskorligi
– bu davlat organlari, jamoat birlashmalari yoki fuqarolarning 
davlatni oliy qonun chiqaruvchiorganiga yangi qonun chiqarishga,amaldagi qonunni tuldirish yoki 
bekor qilish xaqida kiritgan taklifidir.Bu taklif qonun chiqaruvchi oliy organ tomonidan qabul qilish 
va qilmasligi muxokama qilinadi.O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasini 82-moddasiga 
asosan Oliy Majlisga qonun loyixalarini taklif qilish qonunchilik tashabbusi xuquqiga O’zbekiston 
Respublikasi Prezidenti o’z davlat xokimiyatining oliy organi orqali Qoraqolpog’iston 
Respublikasi,Oliy Majlisning deputatlari, respublika Vazirlar Maxkamasi, Konstitutsiyaviy sudi, 
Oliy sudi, Oliy xujalik sudi, Bosh Proko’rori egadirlar. 
2
.
Qonun loyihasini muhokama qilish
. Qonun loyixasini muxokama etish (***) – qonun yaratish 
jarayonining muxim bosqichidir. Bu bosqich qonun chiqaruvchi organga qonun loyixasi takdim 
etilgach va u sessiya kun tartibiga kirgach boshlanadi. Shakllangan tajribaga ko’ra, qonun loyixasi 
ikki xil ko’rinishda muxokama qilinadi. 1-xolda, qonun loyixasi aksariyat umumiy qoidaga binoan 
parlament (Oliy Majlis) tomonidan uning yigilishida muxokama etiladi. 2-xolda, mamlakat 
xayotining uta muxim masalalarini tartibga solishga qaratilgan qonunlar loyixasi parlament karori 
bilan keng xalk muxokamasiga takdim chiqariladi. 
Qonun loyixasi moddama-modda, bo’limlar va boblar buyicha yoki yalpi muxokama qilinadi. 
Qonunni qabul qilish bosqichining ahamiyati va mas'uliyati shundaki, bunda qonun loyixasiga 
rasmiy yuridik kuch baxsh etiladi, u qonunga aylanadi. Parlamentda ba'zi jiddiy masalalarni xal 
etish uchun deputatlar malakali kupchiligining ovoz berishi lozim bo’ladi. Deputatlar umumiy 
sonining malakali kupchiligining O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga muvofiq jami 
deputatlarning 2G`3 qismi tashkil qiladi. Deputat ovoz berish uchun boshqa deputatni vaqil qilish 
mumkin emas. Ovoz berish ochiq, yashirin va nomma-nom bo’lishi mumkin.