|
VAZIRLAR MAXKAMASI HUZURIDAGI TOSHKENT ISLOM UNIVERSITETI FIQX , IQTISOD VA TABIIY FANLAR FAKULTETI YURISPRUDENSIYA (ISLOM HUQUQI) YO’NALISHI I-BOSQICH TALABASI MAQSUDOV MUHAMMADZOKIRNING DAVLAT VA HUQUQ NAZARIYASI FANIDAN MUSTAQIL ISHI TAYYORLADI:MAQSUDOV M ILMIY RAHBAR: TO’YCHIYEVA H - DAVLATNING TUZILISH
- SHAKLI
- DAVLAT TUZULISHI TUSHUNCHASI
- KONFEDERATIV DAVLAT SHAKLI
DAVLAT HAQIDA TUSHUNCHA .DAVLAT- HOKIMIAT VA HUKUMRONLIK KUCHIGA EGA BO’LGA, KISHILARNING MANFAATLARINI KO’ZLOVCHI, HUQUQ NORMALARINI YARATADIGAN HAMDA SUVERENLIK XUSUSIYATIDAN KELIB CHIQQAN HOLDA BOSHQARUV VA MAJBURLOV KUCHIGA EGA BO’LGAN SIYOSIY TASHKILOT. - OMMAVIY-
- SIYOSIY
- HOKIMIYAT
- SOLIQLARNING
- JORIY
- ETILISHI
DAVLATNING TUZILISH SHAKLI - DAVLAT HOKIMIYATINI HUDUDIY NUQTAI NAZARDAN TASHKIL ETISH VA AMALGA OSHIRISH – MURAKKAB KO’P QIRRALI HODISA BO’LIB UNDA DAVLAT TUZILISHINING MUAYYAN TARTIBI, DAVLATNING ALOHIDA TARKIBIY QISMLARI O’RTASIDAGI BOG’LANISH VA O’ZARO ALOQADORLIK MUNOSABATLARI NAZARDA TUTILADI. BU MILLIY DAVLAT QURILISHI, MA’MURIY HUDUDIY TUZULISHI, IQTISODIY VA MAXSUS HUDUDLARGA AJRATISHNI HAM QAMRAB OLADI.
- DAVLAT TUZILISH SHAKLI DEGANDA- MUAYYAN DAVLATNING SIYOSIY, MA’MURUY, HUDUDIY TUZILISHI VA UNING OLIY ORGANLARI BILAN MAHALLIY ORGANLARI O’RTASIDAGI ALOQALAR ETIROF ETILADI.
- DAVLATNING
- TUZILISH
- SHAKLI
UNITAR DAVLAT SHAKLI - UNITAR (UNITOS LOTICHA BIR, YAGONA, BIR BUTUN) DAVLAT – ODDIY TUZILISHGA EGA YAXLIT DAVLAT HISOBLANADI. TO’LA SIYOSIY BIRLIK EKANLIGI BILAN BOSHQALARDAN FARQ QILADI.
- UMUM
- DAVLAT
- KONSTI-
- TUTSIYASI
- BOSHQARUV
- ORGANLAR
- TIZIMI
Avtanom hududli unitar davlat , unitar davlatning alohida turi bo’lib hisoblanadi. Ularda yagona hudud tarkibida avyanom tuzilmalar bo’ladi . Misol uchun : Xitoy (Tibet , ichki Mo’g’uliston , Gongkong ) , Ispaniya (Basklar viloyati) , Ukraina (Qirim avtonom respublikasi) , Daniya (Farer orollari va Grenlandiya) - Avtanom hududli unitar davlat , unitar davlatning alohida turi bo’lib hisoblanadi. Ularda yagona hudud tarkibida avyanom tuzilmalar bo’ladi . Misol uchun : Xitoy (Tibet , ichki Mo’g’uliston , Gongkong ) , Ispaniya (Basklar viloyati) , Ukraina (Qirim avtonom respublikasi) , Daniya (Farer orollari va Grenlandiya)
FEDERATSIYA (LOTINCHA FOEDARERA – ITTIFOQ BILAN MUSTAXKAMLASH) MURAKKAB DAVLAT BO’LIB TENG HUQUQLI RESPUBLIKALAR, SHTATLAR, KONTONLAR VA BOSHQA DAVLAT TUZILMALARINING IXTIYORIY BIRLASHUVI ASOSIDA TUZILADI. - HUDUDIY
- FEDERATSIYA
- AQSH,
- BRAZILYA
- MILLIY
- FEDERATSIYA
- CHEXOSLA-
- VAKIYA(SOBIQ)
- MILLIY-HUDUDIY
- FEDERATSIYA
- ROSSIYA(72)
- Hududiy federatsiya mamlakatni hududiy belgisi bo’yicha taqsimlash prinsipiga asosolanadi. Bunda hududi juda katta bo’lgan davlatlarda, boshqaruvni osonlashtirish uchun federatsiya tuziladi.
- Milliy – hdudiy federatsiyalar federatsiyalarning alohida turi bo’lib , ittifoqni shakllantirish asosida ham milliy , ham hududiy prinsip yotadi. Misol uchun Rossiya.
- Milliy federatsiya larda subyektlar, ularda yashovchi millatlar mustaqilligi asosida tuziladi. Federatsiya subyektlari – milliy davlatlar va milliy davlat tuzilmalaridan iborat bo’lib , ular asosan subyektlarning ixtiyoriylik prinsipiga muvofiq birlashadi
- Federatsiyaga kirgan davlatlar o’z vazifa va burchlarini to’la ado etishlari shart
- Federatsiya tashkil etish uchun ikki yoki undan ortiq davlat bo’lishi shart
- Davlatlar bir –biriga strategik , xo’jalik va siysiy jihatdan ehtiyoj sezishlari shart
- Davlatlar unchalik katta bo’lmagn tartibda tuzilishi kerak, markazdan boshqarishga oson bo’lishi uchun.
- Federatsiya tuzish shartalari
FEDERATIV DAVLAT BELGILARI - UCHALA HOKIMIYAT
- IKKIPOG’ONALI BO’LADI
- FEDERATSIYANING
- VAKILLIK ORGANI
- IKKI PALATALII
- MARKAZGA BO’YSUNUVCHI
- YAGONA ARMIYA
- SUBYEKLAR O’Z DAVLAT
- BELGILARIGA
- EGA
- Davlatlarning yagona federatsiya tarkibiga birlashuvi ayrim hollarda ularning bitta davlat tarkibiga singib ketishi natijasida , davlatning tuzilish shaklo oldin federatsiya bo’lgan bo’lsa, keyinchalik unitar siyosiy shaklga aylanib ketish hollari ham uchrab turadi
- Misol uchun Fransiyani olaylik . Tarixda bu davlat bir necha hududiy birliklardan iborat bo’lga . Bitta qirollik,bitta kurf – yuretlik, 26 gersoglik, 6 knyazlik, 1 markgraflik, 77 graflik, 19 vitsegraflik, 14 mulk, 1 markizlik, 1 kapalat va 13 vaqf yerlari.
KONFEDERATSIYA- MURAKKAB DAVLAT TUZILISH SHAKLLARIDAN BIRI BO’LIB, BIR NECHA TO’LA MUSTAQIL DAVLATLARNING AYRIM MUHIM SOHALARDA, YA’NI IQTISODIY, SIYOSIY, MUDOFAA MASALALARI BO’YICHA SHARTNOMA YOKI BITM ASOSIDA TUZGAN ITTIFOQIDIR. ULAR KEYINCHALIK ASOSIY MAQSADGA ERISHGANDAN SO’NG TARQALIB KETISHI YOKI TUZILGAN ITTIFOQNI MUSTAHKAMLAB FEDRATSIYAGA O’TISHI, YOXUD QO’SHILIB UNITAR DAVLAT BO’LIB KETISHI HAM MUMKIN. KONFEDERATSIYA MUVAQQAT, BEQAROR TUZILMA. U ODATTA MUSTAQIL DAVLATLARNING FEDERATSIYAGA BIRLASHISHIDA YOKI FEDERATSIYANING MUSTAQIL DAVLATLARGA BO’LINIB KETISHIDA ORALIQ BOSQICH. KONFEDERATYSIYANI TASHKIL ETGAN DAVLATLAR O’RTASIDAGI MUNOSABATNING KUCHSIZLIGI UNING BARQAROR EMASLIGIDAN DALOLAT BERADI. - QONUNCHILIK
- HUJJATLARINI
- QO’LLAMASLIGI
- KONFEDERNING
- VAKOLATI
- CHEKLANGANLIGI
- BYUDJETI A’ZOLAR
- IXTIYORIY
- BADALLARI
- BARQAROR
- BO’LMAGAN
- SIYOSIY
- TUZILMA
- YAGONA
- HUDUDNING
- BO’LMASLIGI
- YAGONA
- FUQOROLIKNING
- O’RNATILMASLIGI
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: Savollar - DAVLATNING TUZILISH SHAKLI NIMA ?
- FEDERATSIYA NEJAXIL BO’LADI ?
- MILLIY- HUDUDIY FEDERATSIYAGA TA’RIF BERING ?
- KONFEDERATSIYANING BELGILARINI SANAB BERING ?
- O’ZBEKISTON QANDAY TUZILISHDAGI DAVLAT ?
- E'TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT
Do'stlaringiz bilan baham: |
