Nasafiylarining pedagogik qarashlari

 Mustaqil ta‟lim 
Maqola, risola, monografiya, ilmiy asarlar, tarjima va sharhlardan foydalanib, 
Nasaf va Kesh allomalarining ma‟naviy merosiga doir tushunchalarni o„zlashtirish. 

---

23 
 Nazorat savollari 
1. VIII asr oxiri va IX asr boshlarida Nasaf va Kesh hududlarida islom ta‟limoti 
asoslari haqida so„zlab bering. 
2. “Nasafiy va Keshiylar merosini o„rganish ilmiy markazi” haqida fikrlaringiz. 
3. “Qubbatul ilm va adab” degan iborani sharhlab bering. 
NASAFIY MUTAFAKKIR ABU TUROB AN-NAXSHABIY
 AN-NASAFIYNING PEDAGOGIK QARASHLARI 
 
Reja 
1.Nasafiy allomalarining pedagogik qarashlari, komil insonni tarbiyalash 
borasidagi fikrlari. 
2. Abu Turob Askar al-Xusayn an-Naxshabiy an-Nasafiyning ilmiy-ijodiy 
faoliyati 
3. Abu Turob Askar al-Xusayn an-Naxshabiy an-Nasafiyning boy ma‟naviy 
merosi hamda unda barkamol avlod ta‟lim-tarbiyasining yoritilishi. 
Mamlakatimizning janubiy go„shasi bo„lmish Qashqadaryo tuprog„idagi Xo„ja 
ibn al-Jarroh, Solmoni Pok, Xo„ja Shamsiddin Kulol, Hazrati Bashir, Hazrati 
Sulton, Sulton Mirhaydar, Langar ota kabi o„nlab ziyoratgoh va muqaddas 
qadamjolarni xalq ixlos bilan tavof etadi. O„z navbatida bu muborak yurt zaminida 

---

24 
kamol topgan shunday ulug„ ajdodlarimizning tarixini, faoliyatini, ma‟naviyatimiz 
xazinasiga qo„shgan hissalarini har tomonlama o„rganish, targ„ibu tashviq qilish 
har 
birimizning 
zimmamizga 
katta 
mas‟uliyat 
yuklaydi. 
Bir so„z bilan aytganda, mustaqillik yillarida biz farzandlarimizni dunyoviy 
bilimlar bilan bir qatorda, Imom Buxoriy to„plagan hadislar, Naqshbandiya 
ta‟limoti, Termiziy o„gitlari, Yassaviy hikmatlari, Imom Moturidiy va Imom Abu 
Muin Nasafiy aqoidlari asosida tarbiya qilayotganimiz bejiz emas. Binobarin, 
ma‟naviy hayotimizni, shu jumladan, ma‟rifiy islom, ta‟bir joiz bo„lsa, ma‟rifiy 
tasavvufni mana shu ulug„ allomalarimiz, piri komil ajdodlarimizning nomlari 
bilan bog„laymiz. Zero, Movarounnahr yoxud Markaziy Osiyo mintaqasi 
musulmonlari islom dini kirib kelgan vaqtdan boshlab Imomi A‟zam (hanafiy) 
mazhabi ko„rsatmalariga rioya qilib kelganlar. O„tgan ulamolarimizning deyarli 
hammasi shu mazhab asosida asarlar bitib qoldirganlar. Xalqimiz ham shu mazhab 
yo„l-yo„riqlariga amal qiladi. Binobarin, o„z mazhabini mahkam tutgan har qanday 
musulmon boshqa mazhablarga nisbatan ham izzat-ikrom ruhida bo„lishi lozim. 
Ammo aqidaviy masalalarda faqat “Ahli Sunna val-Jamoa” e‟tiqodi to„g„ri, boshqa 
firqa va oqimlar e‟tiqodi botil deb bilishlari zarur. Abu Turob an-Naxshabiy an-
Nasafiyning to„liq ismlarini tarixchilar Asqar ibn Muhammad Husayn Abu Turob 
an-Naxshabiy an-Nasafiy deb keltirganlar. Abu Turob an-Naxshabiy an-Nasafiy 
806 yili Naxshab (Nasaf) hozirgi Qarshi shahrida tavallud topgan tasavvuf 
shayxlaridan biri. Bu alloma piri murshid darajasiga erishgan. U tasavvufning 
muhim shartlaridan biri bo„lgan nafs va kibrni jilovlashning inson hayotidagi 
ahamiyatini ko„rsatgan.