Nasafiylarining pedagogik qarashlari

 O„N UCHINCHI HIKOYAT 
Yo„lbars va ochko„zligi tufayli halok bo„lgan brahman xususida 
To„ti hikoya qila boshlabdi. 
-
Bir shaharda juda ham boy brahman yashar ekan. Nima bo„libdi-yu u 
kambag„allashib qolibdi va pul ishlab topgani musofir yurtga jo„nab ketibdi. Bir 
kuni u o„rmon ichidan o„tib ketayotgan ekan, qarasa ko„l sohilida bir yo„lbars 
yotganmish, uning oldida esa bir tulki va bir ohu turganmish. Qo„rqqanidan 

---

74 
brahmanning o„takasi yorilib, bir joyda turib qolibdi. Shunda tulki bilan ohuning 
unga ko„zi tushib, bir-biriga shularni ayta boshlabdi:
- Agar uni yo„lbars ko„rib qolsa, parcha-parcha qilib tashlashi turgan gap. 
Shunday qilish kerakki yo„lbars uni parchalamasin, ustiga ustak mukofotlasin ham. 
Ular gapni bir yerga qo„yishibdi. Yo„lbarsga ta‟zim qilishibdi-da, 
tilyog„lamalik bilan unga shunday deyishibdi: 
-
Siz saxiylikda butun dunyoda dong taratgansiz. Qarang, brahman ham 
sizdan bir nima so„ragani kelibdi va qarshingizda odob bilan qo„l qovushtirib 
turibdi. 
Yo„lbars boshini ko„taribdi, brahmanni ko„ribdi va o„zida yo„q suyunibdi. 
Brahmanni qoshiga chorlabdi va unga izzatu hurmat ko„rsatibdi, keyin unga o„zi 
yegan odamlardan qolgan barcha oltinu kumush taqinchoqlarni hadya qilibdi va 
qo„yib yuboribdi. Brahman qo„ni-qo„njini to„ldiribdi-da, uyiga ketibdi va yegani 
oldida, yemagani ketida, huzur qilib yashay boshlabdi. 
Oradan talay vaqt o„tibdi va brahmanning ochko„zligi qo„zibdi u yana 
o„rmonga, yo„lbarsning oldiga boribdi, ammo bu safar yo„lbarsning oldida bo„rilar 
bilan itlar turganmish. Ular brahmanni ko„rib sevinib ketibdi va yo„lbarsga qarab 
bunday debdi: 
-
Anavini qarang shohim, odam degani ham shunaqa qo„pol va beodob 
bo„ladimi? Xuzuringizga chaqirmasa ham kelibdi, jonidan to„yganga o„xshaydi. 
Bu gapni eshitib, yo„lbars darg„azab bo„libdi, o„rnidan sapchib turibdi-da, panjasi 
bilan bir urib, brahmanni narigi dunyoga jo„natib qo„ya qolibdi. 
To„ti hikoyasini shu yerda tugatibdi.