***
The notion of the corporative relations open In scholastic allowance, essence,
contents and role of corporative management in strategies of the economic
development Uzbekistan. Rassmatryvayutsya models, principles, rates and standards
of corporative management, legal bases to organizations of management share
obshestvamm, kontrolling and business-engineering, essence corporative conflict,
management risk and corporative checking, particularities of the operating the system
of the corporative relations. The Scholastic allowance is intended for student training
on direction "5231900-Corporative management" and specialist in sphere of
corporative management.
3
KIRISH
Hozirgi vaqtda jahon miqyosida korporativ boshqaruv sohasida jadal
rivojlanish kuzatilmoqda. Bu tendensiya, ayniqsa, rivojlanayotgan mamlakatlarda
kuchlidir. Iqtisodiy o'sish darajasi yuqori bo'lgan rivojlanayotgan mamlakatlarda
aktsiyadorlar, boshqa manfaatdor tomonlar va umuman iqtisodiyot manfaatlarini
himoya qilishga qaratilgan kompaniyalarda korporativ boshqaruvdan foydalanishni
rag'batlantirishga katta qiziqish bildirmoqda. Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot
tashkiloti kabi xalqaro tashkilotlar korporativ boshqaruv kodeksini yaratish
jarayonini osonlashtirish maqsadida korporativ boshqaruvning xalqaro standartlari
va qoidalarini ishlab chiqdi. Aytishimiz mumkinki, korporativ boshqaruv xalqaro
miqyosda standartlashtirilgan, kelishilgan, aniq belgilangan global tashkiliy
tizimning muhim qismiga aylandi.
Mamlakatimizda
Prezidentimiz
tomonidan
2017-yil
7-fevraldagi
“O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi
to‘g‘risida”gi
1
Farmoni, 2017-yil 19-iyundagi “Biznesning qonuniy manfaatlari
davlat tomonidan muhofaza qilinishi va tadbirkorlik faoliyatini yanada
rivojlantirish tizimini tubdan takomillashtirishga doir chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi
Farmoni
2
, O‘zbekiston Respublikasining 2019-yil 20-martdagi “Mamlakatda
ishbilarmonlik muhitini yaxshilash bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar qabul
qilinganligi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun
hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi Qonuni
3
va boshqa
me’yoriy-huquqiy hujjatlar bunga yaqqol misol bo‘la oladi. SHunga ko‘ra, 2017-
2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirishning beshta ustuvor
yo‘nalishlari bo‘yicha Harakatlar strategiyasida “...korporativ boshqaruvning
zamonaviy standart va usullarini joriy etish, korxonalarni strategik boshqarishda
aksiyadorlarning rolini kuchaytirish” va 2019-2021 yillarda O‘zbekiston
1
Ўзбекистон Республикаси Прeзидeнтининг “Ўзбeкистон Рeспубликасини янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар стратeгияси
тўғрисида”ги
1
Фармони. № ПФ-4947, 07.02. 2017 й.
2
Ўзбекистон Республикаси Прeзидeнтининг “Бизнеснинг қонуний манфаатлари давлат томонидан муҳофаза қилиниши ва тадбиркорлик
фаолиятини янада ривожлантириш тизимини тубдан такомиллаштиришга доир чора-тадбирлар тўғрисида”ги Фармони. №5087-ПФ,
19.06. 2017 й.
3
Ўзбекистон Республикасининг“Мамлакатда ишбилармонлик муҳитини яхшилаш бўйича қўшимча чора-тадбирлар қабул қилинганлиги
муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги Қонуни.
№ЎРҚ-531, 20.03.2019 й.
4
Respublikasini Innovatsion rivojlantirish strategiyasida “korporativ huquqni
rivojlantirish va korporativ boshqaruvning zamonaviy tamoyillarini xalqaro
tajribani inobatga olib joriy etish” bo‘yicha ustuvor vazifalar belgilandi. Ushbu
vazifalarning samarali hal etilishi bu borada muhim izlanishlarni olib borish va
aksiyadorlik
korxonalarida
korporativ
boshqaruvning
tashkiliy-iqtisodiy
mexanizmini zamonaviy xalqaro standartlar asosida takomillashtirish zarurligini
taqozo etadi.
Korxonada boshqaruvdagi ishtirokchilar albatta zamonaviy korporativ
boshqaruvni amalga oshirishga doir bilimlarni talab darajasida bilmasligi,
ko‘nikma va malakalarga ega emasligi vaziyatli muammolarni keltirib chiqaradi.
Shuning uchun korxonalarga korporativ boshqaruvga oid chuqur bilimga,
ko‘nikma va malakaga ega bo‘lgan mutaxassislarni tayyorlashimiz va ular
boshqaruv amaliyotida samarali faoliyatni amalga oshirishga qodir raqobatbardosh
kadrlarni bo‘lishiga erishishimiz zamon talabidir. Ushbu talabdan kelib chiqqan
holda, respublikamizda “5231900-Korporativ boshqaruv” ta’lim yo‘nalishi
bo‘yicha kadrlarni tayyorlash yo‘lga qo‘yilgan. Oliy ta’lim sohasida ushbu
kadrlarni tayyorlashda avvalom bor, korporativ boshqaruvga doir qonunchilik
asoslarini, zamonaviy va samarali korporativ boshqaruv prinsiplarini hamda
zamonaviy amaliyotni talab darajasida o‘rganishi, o‘zlashtirishi va malakaviy
ko‘nikmalarni egallashiga yo‘naltirilgan ta’lim jarayonini amalga oshirish bo‘yicha
malakaviy talablar belgilangan. Ushbu talablardan kelib chiqqan holda, “5231900-
Korporativ boshqaruv” ta’lim yo‘nalishining o‘quv rejasida “Korporativ
boshqaruv: prinsiplar, siyosat va amaliyot” fanini o‘qitilishi belgilangan. Ushbu
belgilangan maqsad doirasida mualliflar 5231900-Korporativ boshqaruv ta’lim
yo‘nalishida tahsil olayotgan talabalar uchun fanni chuqur o‘zlashtirishi barobarida
ko‘nikma va malakalarini egallashida foydalanishlari uchun “Korporativ
boshqaruv: prinsiplar, siyosat va amaliyot” nomli darslikni yaratdilar. Jumladan,
ushbu darslikdan iqtisodiyot sohasining ta’lim yo‘nalishlaridagi bakalavrlar,
mutaxassisliklaridagi magistrlar, boshqaruv sohasidagi ilmiy izlanuvchilar,
doktorantlar, professor-o‘qituvchilar va mutaxassislarga korporativ boshqaruvning
5
prinsiplari, siyosati va amaliyotiga doir bilim va malakalarini oshirish uchun
foydalanishlari ham maqsadga muvofiqdir.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining O‘zbekiston Respublikasi
Konstitutsiyasi qabul qilingan kunning 26 yilligiga bag‘ishlangan tantanali
tadbirdagi ma’ruzasida yoshlarni o‘qitish va kasbga tayyorlash kabi masalalar
bo‘yicha muhim chora-tadbirlar amalga oshirilishi haqida ma’lum qildi.
Prezidentimizning ushbu ma’ruzasining mazmun-mohiyatini chuqur anglashimiz
barobarida yoshlarni farovon yashashi uchun ular albatta yaxshi o‘qishlari, chuqur
bilimlar olishlari, raqobatbardosh malakalarga ega bo‘lishlari kerak. Prezidentimiz
“Bilimli avlod – buyuk kelajakning, tadbirkor xalq – farovon hayotning, do‘stona
hamkorlik esa – taraqqiyotning kafolatidir”
4
deb ta’kidlab o‘tgan zamonaviy
prinsipi ta’lim sohasida chuqur islohotlarni amalga oshirishga yo‘naltiradi.
Yoshlarni ilmga intilishi kuchaytirish, tadbirkorlarning tashabbuslarini qo‘llab-
quvvatlash, xorijiy mamlakatlar bilan hamkorlikni rivojlantirish hozirgi zamon
talabidir. Zamonaviy talablarni e’tiborga olish va Prezidentimiz tomonidan ta’lim
sohasiga yoshlarga sifatli ta’lim xizmatlarini ko‘rsatish kabi belgilangan
vazifalarni bajarishda ta’lim jarayonini yuqori sifatga ko‘tarish va bunda o‘quv,
ilmiy-uslubiy qo‘llanmalar ta’minotini sifatli bajarish maqsadga muvofiqdir.
Ushbu maqsaddan kelib chiqqan holda mazkur
oʻquv qoʻllanma
tayyorlanib,
oʻquv
qoʻllanma
bakalavriaturaning
“5231900–Korporativ
boshqaruv”
ta’lim
yo‘nalishida,
magistraturaning
“5A231901–Korporativ
boshqaruv”
mutaxassisligida tahsil olayotgan talabalari va boshqaruv sohasidagi mutaxassislar,
professor-o‘qituvchilar, ilmiy izlanuvchilar va doktorantlari uchun mo‘ljallangan.
4
Ўзбекистон Республикаси
Президентининг Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинган куннинг 26 йиллигига
бағишланган тантанали тадбирдаги маърузаси. 07.12.2018 й.
6
Do'stlaringiz bilan baham: |