Namangan muhandislik qurilish

Siqilgan havoning tsilindrdan chiqib ketishi 
bo’yicha: bu vaqtda porshen 
yuqori yoki pastki chekka nuqtada bo’lib, klapanlar berkilgan holatda bo’ladi, 
diagnostikalash natijasida porshen halqalarining yeyilganligini, ular egiluvchan-
ligining yo’qolganligi, singan yoki qurum bosib qolganligini, tsilindrning 
yeyilganligini, klapanlar va porshenlar hamda tsilindr bloki va kallagi zichligi 
buzilganligini aniqlash mumkin.
Dvigatel holati K-69M pribori yordamida, chaqmoq yoki forsunka o’rnida 
tsilindirga yuborilgan havoning sarfini monometr yordamida aniqlash yo’li bilan 
amalga oshiriladi.
SHovqin va tebranishlar 
bo’yicha: mexanizmlarning ishlashi jarayonida 
tebranish va shovqin hosil bo’ladi. Bu shovqinlar chastotasi balandligi va fazasi 
mahsus asbob yordamida aniqlanadi va etalon ko’rsatgich bilan solishtirib texnik 
holat aniqlanadi. Dvigatelga eshitish nuqtalari orqali trubkasimon stetoskop 
yordamida diagnoz qo’yish 8.3-rasmda keltirilgan. 
8.3-rasm. 
Dvigatelga eshitish nuqtalari(a) orqali trubkasimon stetoskop(b) 
yordamida diagnoz qo’yish: a-shakl: 1-klapan qismi; 2-porshen; 3-itargichlar; 4-
taqsimlash shesternyalari; b-shakl: 1-naycha(sterjen); 2-membrana; 3-rezina 
trubkalar; 4-quloq eshitgichlari. 
Karterdagi moyning ko’rsatgichlari bo’yicha: dvigatel detallarining 
yeyilishi, havo va moy filьtrining ishlash sifati, sovitish tizimining zichligi, hamda 

---

61 
moyning yaroqli yoki yaroqsizligi aniqlanadi. Buning uchun vaqti-vaqti bilan 
karterdagi moydan namuna olib turish, uning qovushqoqligini, tarkibidagi suv, 
kremniy va yedirilgan mahsulotlar miqdorini aniqlab turish kerak.
Moydagi metall mahsulotlari miqdori bilan birikmalarning texnik holati 
aniqlanadi. Kremniy miqdorining oshishi - havo tozalagichlarning nosozligini, 
suvning paydo bo’lishi - sovitish tizimining nosozligini, qovushqoqlikning 
kamayishi -moyning yaroqsiz holga kelib qolganligini ko’rsatadi.