Namangan davlat universiteti pedagogika-psixologiya fakulteti psixologiya kafedrasi

Ijtimoiy psixologiyaning boshqa fanlar doirasida shakllanishi. 
Gap bu o‘rinda uning falsafiy qarashlar doirasida shakllanishi to‘g‘risidadir. 
Ushbu jarayondagi bo‘linish yoki ajralib chiqish asosan falsafadan psixologik va 
sotsiologik nazariyalarning ajralib chiqishi hisobiga sodir bo‘ldi, desak bo‘ladi. 
Shu nuqtai nazarni yoqlagan olimlardan O.Klaynberg va G.Olportlar ham ijtimoiy 
psixologik g‘oyalar tarixi qadimgi grek falsafasiga, xususan, Platon g‘oyalaridan, 
va nafaqat Platon, balki Aristotel g‘oyalaridan boshlanganligini ta‘kidlaydilar.

Falsafaning yangi davrida paydo bo‘lgan olimlardan Gobbs, Lokk, 
Gelvetsiy, Russo, Gegellarning jamiyat va shaxs o‘zaro munosabatiga oid 
qarashlarida ham olimlar ta‘kidlagan sof ijtimoiy psixologik nuqtai 
nazarlarning shakllanganligini ta‘kidlash mumkin. 
Agar yuqoridagi allomalar asarlarida falsafa doirasida ijtimoiy psixologik 
qarashlar mavjud bo‘lgan bo‘lsa, bevosita fan sifatida ijtimoiy psixologiyaning o‘z 
predmetiga ega bo‘lish tarixi yanada diqqatga sazovordir. 

Bu davrda ijtimoiy psixologiyaning rivojiga umuman jamiyatda sodir 
bo‘layotgan ijtimoiy-siyosiy va iqtisodiy o‘zgarishlar sabab bo‘ldi. Masalan, 
XIX asrning o‘rtalariga kelib qator Yevropa mamlakatlarida sanoat va 
savdo-sotiqning 
rivojlanishi 
davlatlararo 
iqtisodiy 
aloqalarning 
keskinlashuviga, shu asnoda millatlar va xalqlararo munosabatlarning 
2
Андреева Г.М. Социальная психология: Учебник для высших учебных заведений / Г.М. Андреева.-5-е изд., 
испр. и доп.- М.: Аспект Пресс, 2003 – С.28 
3
Паригин Б.Д. Социальная психология.-М., 1971 – С. 21 

---

14 
tig‘izlashuviga olib keldi. Bu o‘z navbatida 
tilshunoslik
ning rivoji va xalqlar 
psixologiyasining shakllanishiga olib keldi, lekin tilshunoslik fani o‘z 
imkoniyatlari darajasida turli xalqlar o‘rtasidagi muomala va muloqotning 
samarali yo‘llarini belgilash, odamlarning samarali hamkorligini 
ta‘minlashga ojiz edi. 
Aynan shu davrga kelib