N sadriddinov, A. Rahimov, A. Mamadaliyev, Z. Jamolova fizika 0 ‘qitish uslubi asoslari

IV b o b
FIZIKA KURSINING BOSHQA O'Q UV
PREDMETLARI BILAN BOG‘LANISHI
Fizika k u rsining b o s h q a o ‘quv p re d m e tla ri bilan b o g ‘- 
lanishini am alga o sh irish d a n asosiy m aqsad:
— b ilim n in g sistem aliligini t a ’m inla sh;
— tabiat hodisalari va ularning bir-biri bilan bog‘langanligi 
h aqidagi t a s a w u r l a r n i o 'q u v c h i l a r o n g id a shakllantirish;
— o ‘q u v c h ila rd a h odisalar, tu s h u n c h a l a r va n a z a riy a la r 
orasidagi b o g 'la n is h la rn i o ‘rn a ta olish m a h o ra tin i s h a k l l a n ­
tirish;
— o ‘q itish n in g p o lite x n ik y o 'n a lis h in i kuchaytirish;
— o 'q u v c h il a r d a asosiy tab iat q o n u n l a r i n i n g um u m iy lig i 
va tabiiy b ilim la rn in g turli so h a la rd a g i ah a m iy a ti h aqidagi 
t a s a w u r l a r n i hosil qilish.
1. FIZIKA KURSINING MATEMATIKA
BILAN BOG‘LANISHI
6—8- sinflarda /ПО” k o 'rinishidagi yozuvlardan fo y d a la n a 
(n
> 0) b o sh lan ad i. (M o l e k u l a la r konsentratsiyasi, issiqlik 
sig'imi va h.k.).
T aq rib iy h iso b lash lar 7- sinfdayoq q o ‘llaniladi. 8 - s i n f la­
b o ra to r iy a m a s h g 'u lo t l a r i d a oMchash xatoliklarini a n iq la sh
tavsiya etiladi. M exanikani o ‘rganishda trig o n o m etrik funksi- 
ya, kvadrat tenglam a va b o sh q a m atem atik apparatlardan keng 
foydalaniladi.
Fizika kursida gaz q o n u n l a r i n i o ‘rganish ja r a y o n i d a g az - 
ning holatini va unin g o ‘zgarishini tahlil qilishda grafiklardan 
keng foydalaniladi. G ra fik uslu b n in g a n a litik u slu b d a n bir 
q a n c h a afzalliklari bor: grafika fizik ja r a y o n n in g borish in i 
k o ‘rsatadi, h o d is a n in g d i n a m ik a s in i k o 'rg a z m a li ra v ish d a 
o c h i b b e r a d i . G r a f i k u s l u b t u r l i m u h i t l a r n i n g e l e k t r
o 'tk a z u v c h a n lig i, d e f o rm a tsiy a va b o sh q a la r asosida yotadi.
M a te m a tik t u s h u n c h a l a r n i o ‘z o ‘rnida va t o ‘g ‘ri ishlatib 
b orish lozim. M a sa la n , p = 
f o r m u la d a boMish a m ali ish-
5N

---

latilacli. 
P = ~
form ulada esa proporsionallik tushunchasi ish- 
laydi.
Fizika kursini o ‘rganish d a v o m id a o ‘q u vchilar m a te m a tik
f o r m u la la r real b o g 'l a n i s h l a r n i aks ettirish in i va u la r bu 
b o g ‘lan ish lard a n kelib chiqishini k o ‘rib borishlari lozim.
P r e d m e tla r a ro b o g ‘lanish p r e d m e t la r haqidagi b ilim la r­
ni m u sta h k a m la y d i, u nga qiziqishni orttiradi.