N. Husanov, S. Shokirova, K. Shayxova

 
Topshiriq: 
1. Matnni o‘qing va savollar tuzing. Unli va undosh tovushlarning talaffuziga e’tibor 
bering
2. Savollar asosida so‘zlab bering. 
SUG‘URTA TARIXIDAN
Sugurta tushunchasi pul va kredit tushunchalaridan oldin shakllana boshlagan. 
Dastlabki jamoa tuzumi davrida har bir oila hayot uchun eng zarur oziq-ovqat 
zahiralarini g‘amlash zaruriyatini tushuna boshlaganda, zahiralar yetarli bo‘lmasa 
yoki biror hodisa tufayli qo‘shimcha moddiy ne’matlarga ehtiyoj sezilsa, 
qo‘shnilardan qarz olingan, buzilgan imoratlar hashar yo‘li bilan tiklangan. Davlat 
yo‘li bilan metalldan pul zarb qilingunga qadar oltin va kumush vositasi bilan 
zahiralar to‘plangan. 
Asrlar davomida qo‘ni-qo‘shnilar o‘rtasidagi iqtisodiy munosabatlar qishloq va 
mahalla miqyosida kengaygan. Sug‘urta tartibi vujudga kelganda zarar ko‘lami 
xo‘jalik uchun katta bo‘lganda jabrlangan oilalarni og‘ir ahvoldan qutqarish uchun 
birgalashib mablag‘ to‘plash orqali moddiy yordam uyushtirilgan. Shuningdek, savdo 
karvonlari uzoq safarda qaroqchilar tomonidan talansa, ko‘rilgan zarar karvon 
ishtirokchilari o‘rtasida barobar taqsimlangan. Lekin keyinchalik maxsus fond tuzilib, 
bu fond hisobidan faqat ko‘rilgan zarar emas, balki savdogarning oila a’zolari ham 
bahramand etilgan.
Ayrim olimlari sug‘urta termini dastlab Evropada qo‘llanilgan degan fikrdalar. 
Xalqaro savdodagi mol-mulk sug‘urtasi haqida gap borganda Bobil davlatining 
yurtboshchisi Hammurapiy qonunlarida meloddan oldin savdo karvonlariga 
yetkazilgan zarar o‘zaro taqsimlanib, yordam uyushtirilgani ko‘rsatilgan. Bu qonun 
xalqaro savdo yo‘li bilan boshqa mamlakat savdogarlari karvonlariga ham tarqalgan, 
hatto Buyuk Ipak yo‘li orqali safarda bo‘lgan savdogarlar bu usuldan foydalanganlar. 
Lekin shaxsiy sug‘urta bo‘yicha Yevropada meloddan oldin ayrim hududlarda, 
tumanlarda maxsus nikoh, vafot hodisalari bilan bog‘langan o‘zaro fondlar tashkil 
qilshgani haqida ma’lumotlar bor.