Mustaqillik yillarida O‘zbekistonda bozor munosabatlariga asoslan- gan

5.
 
Marketing bozorning har qanday o‘zgarishlariga turlanuvchi 
e’tibor qaratish 
prinsiplariga asoslanadi. U talab miqdori, iste’mol-chilar 
xulq-atvori, yetkazib beruvchilar,vositachilar, 
raqobatchilar 
muammolarining mavjud va bashoratlangan miqdori (kattaligi)ga nisba-tan 
bozor konyunkturasini tizimli va sinchiklab hisobga olishni bildiradi.Firma 
tomonidan xo‘jalik qarorlari qabul qilish markazlarini uzluksizkelib 
tushayotgan marketing ma’lumotlari asosida bozorning holatini hisqilib 
turadigan bo‘limlarga qo‘shib (aralashtirib) yuborilishi bozorning 
o‘zgarayotgan talablarini uning ishlab chiqarish, savdo va ilmiy-tadqiqot 
faoliyatini tez sezib olish (zudlik bilan e’tibor qaratishi)ga imkon beradi.Bill 
Geyts “Fikr tezligidagi biznes” kitobida ta’kidlaydiki, hozirgi zamon 
informatsion texnologiyalaridan foydalanish bozordagi vaziyatnibir necha 
hafta emas, bir necha soat oldin ko‘ra olib, biznesda bozordayuqori 
raqobatbardoshlikni saqlab qolish uchun zarur bo‘ladigan tezlik-ka erishish 
imkonini beradi. Raqobatchilarga nisbatan esa “kim raqobat-chilarini unutsa, 

---

36 
o‘sha 
bozorni unutadi” degan 
fikrni 
hamisha 
unutmaslik kerak. Bugun raqobatchilarni yo‘q qilish emas, hurmat qilishkerak, 
chunki u mudrashga emas, o‘ylashga, ijod qilishga, intilishga 
undaydi. 
6.
 
Marketing 
korxonaning 
uzoq 
muddatli 
natijaviylikka 
yo‘naltirilganligini 
ko‘zda tutadi. Marketing tadbirlarini rejalashtirish va 
realizatsiya qilish faoliyatining uzoq davrini talab qiladi. Avval savdo bozori 
sinchiklab tahlil qilinadi, keyin mos keluvchi mahsulotlar ishlab chiqariladi, 
bozorga joriy etiladi. Ushbu uzoq davr mobaynida korxona- lar bozorda 
muvaffaqiyat qozonish va kelgusida foyda (daromad) umidi- da kapital 
qo‘yadilar va bozor yangilikni qabul qilgandan keyingina, foyda kelib tusha 
boshlaydi. Yangi mahsulot haqidagi g‘oyaning paydo bo‘lishi va uning 
bozordagi muvaffaqiyatiga qadar yillar o‘tishi mum- kin.