Murakkab sharoitlarda neft va gaz quduqlarini qazish

14.5.Quduq qurishning tannarxi

Quduq qurishning tannarxi - bu burg‘ilash korxonasi tomonidan quduq qurish va sinashga hamda buyurtmachiga topshirish uchun tayyorgarlik ishlariga sarflanadigan pul hisobidagi xarajatlarning yig‘indisidir.

Quduq qurish harajatlarining tannarxi bajariladigan ishlarning turlariga qarab quyidagicha taqsimlanadi:

burg‘ilash ishchi xodimlar maoshi;

quduq qurishda sarflanadigan materillar qiymati (yog‘och materiallar, mustahkamlovchi quvurlar, kimyoviy reagentlar, gilli eritmalar, ehtiyot qismlar);

transport sarflari;

burg‘ilash jihozlari va asbob-uskunalarning amortizatsiyasi;

burg‘ilash quvurlar birikmasi, burg‘ilash mexanizmi va quduq tubi dvigatellarining yeyilishi;

elektr quvvati;

tashqaridan ko‘rsatiladigan xizmatlar (elektrometrik ishlar, jins yemiruvchi asboblarni ijaraga olish);

boshqarma apparati xodimlariga, mutaxassislar tayyorlashga va mexnatni muhofaza qilishga sarflanadigan qo‘shimcha harajatlar.

Odatda, quduq qurishda harajatlarning asosiy qismi quduq burg‘ilashga va ularni mustahkamlashga sarflanadi. Ma’lumki bir quduqning burg‘ilashning tannarxi ko‘pgina omillarga bog‘liq:

burg‘ilash joyi, burg‘ilash maqsadi, burg‘ilanadigan tog‘ jinslarining qattiqligi va tarkibi, quduqning loyiha chuqurligi, quduq konstruksiyasi, energiya turi, ishlarni tashkil qilish usullari va boshqalar.

Quduq qurishning tannarxi smetali, planli(rejali) va faktik (aniq) bo‘ladi. Smeta tannarxi С_см-quduq qurishning С_қ to‘liq smeta qiymatidan planli jamg‘armalarni С_жам ayirib tashlanganiga teng(so‘mda):

С_смС_қ-С_жам. (18.7)

Planli (rejali) tannarxi С_п-bunda ma’lum maydonlarda quduq qurishning konkret sharoitlari hisobga olinadi: