Munira Nodirova 4-kurs 405 guruh Mustaqil ish

Munira Nodirova 4-kurs 405 - guruh 
Mustaqil ish
e’tiborga loyiq omil ekanligi sababli surdopedagoglar uchun yo’nalishlar bo’yicha 
yillik, kalendar-mavzuli va kundalik rejalashtirish namunalari ishlab chiqildi. 
Ushbu rejalashtirishlarni ishlab chiqishda o’quvchilarning nafaqat nutqiy jihatdan 
rivojlanishlari, balki ularning ijtimoiy hayotga uyg’unlashib ketish omillari ham 
nazarda tutildi. Shuningdek, pedagog xodimlar uchun seminar-treninglar, ochiq 
mashg’ulotlar, maslahatlar uyushtirildi. Tadqiqot davomida ota-onalarning ta’lim-
tarbiya jarayonidagi ishtirokiga ham alohida ahamiyat berilib, ularning uy 
sharoitida farzandlarining nutqini rivojlantirishni nazarda tutuvchi ish tizimi ishlab 
chiqildi va sinovdan o’tkazildi. Ota-onalar bilan ishlashning turlicha shakllaridan: 
maslahat-konsultastiyalar (pedagoglarning guruh va yakka tartibdagi maslahatlari), 
anonim muloqot, ma’rifiy (trening, ma’ruza, davra suhbatlari, mavzuga oid 
muhokamalar) va amaliy tadbirlardan (ochiq mashg’ulotlar, bayram tadbirlari, 
bolalar bilan hamkorlikdagi faoliyat) foydalangan holda ish olib borildi. Ularda 
asosiy e’tibor uy sharoitida bolalar bilan olib borilishi lozim bo’lgan korrekstion-
rivojlantiruvchi ish tizimining yoritib berilishiga qaratildi. Xuddi shu maqsadda 
ota-onalar uchun metodik qo’llanma yaratildi. Zaif eshituvchi boshlang’ich sinf 
o’quvchilari talaffuz malakalarini korrekstion-shakllantiruvchi jarayon eng sodda 
og’zaki nutq asosida amalga oshirildi: a) so’zlovchilar o’rtasida taqsimlangan 
savol-javob orqali; b) vaziyatning mavjudligi; 54 v) me’yorida eshituvchi shaxslar 
nutqining ohangdorligini ta’minlovchi ovoz toni va imo-ishoralar orqali; g) bayon 
etishni engillashtiruvchi – to’liqsiz gap shaklining mavjudligi. Sanab o’tilgan 
sharoitlarning mavjudligi o’quvchi nutqining takomillashishiga imkon yaratdi. Zaif 
eshituvchi boshlang’ich sinf o’quvchilari bunday sharoitda ishtirok etishi, bir 
tomondan, ehtiyojlarini qondirishi uchun imkon bersa, ikkinchi tomondan, 
keyinchalik yuzaga keluvchi nisbatan kuchliroq talablarini qondirish uchun zarur 
bo’lgan nutqning rivojlanishiga samarali ta’sir ko’rsatdi. Zaif eshituvchi 
boshlang’ich sinf o’quvchilari talaffuz malakalarini tadqiq qilish jarayonida 
tadqiqot guruhidagi o’quvchilar faol lug’atni o’rganishda rasmlar taklif etildi 
hamda ularning mazmuniga ko’ra savollar berildi (Kim bu? Bu nima? Nima 

---