Moliyaviy va boshqaruv hisobi

Buxgalteriya hisobini me’yoriy tartibga solish

Korxonadagi hisob axborotlarini bozor iqtisodiyoti talablariga javob berishiga, ob’ektiv, hammaga tushunarli rqyi – rost va boshqaruv faoliyati, shuningdek tashqi foydalanuvchilar uchun hujjatlarni qzlashtirganda erishish mumkin.
O’zbekiston hududida buxgalteriya hisobi va hisobotining tashkiliy – uslubiy asosini 1996 yil 30 - avgustida qabul qilingan «Buxgalteriya hisobi tqg’risida»gi Qonun, Qzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining raisi tomonidan 1999 yil 5 - fevralda tasdiqlangan «Mahsulot (ishlar, xizmatlar)ni ishlab chiqarish va sotish xarajatlarining tarkibi hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi tqg’risida»gi Nizom tashkil etadi. Shuningdek, 21 - sonli buxgalteriya hisobi milliy standarti
«Xqjalik yurituvchi sub’ektlar moliviy - xqjalik faoliyatining buxgalteriya hisobi schyotlar rejasi va uni qqllash bqyicha yqriqnoma» ham me’yoriy hujjatlar jumlasiga kiradi. 21 - buxgalteriya hisobi milliy standarti 2004 yilning 1 - yanvarida amalga tadbiq etilishi mqljallangan.
Bu me’yoriy hujjatlar buxgalteriya hisobini tashkil etish va yuritishning umumiy qoidalarini belgilaydi va kimning qaramog’ida bqlishi, mulk shakllari va faoliyat turlaridan, qat’iy nazar barcha korxona va tashkilotlarga tegishlidir.
Shu bilan birga korxonalar bu me’yoriy hujjatlarga asoslanib xqjalik yuritishning tashkiliy – huquqiy shakllari, tarmoq xususiyatlari va faoliyat xarakterlari, xodimlar malakasi va boshqa vazifalarni inobatga olgan holda buxgalteriya hisobi va nazoratni tashkil etish usullarini qzlari mustaqil belgilash huquqiga ega.
«Buxgalteriya hisobi tqg’risida»gi qonun Qzbekiston Respublikasi hududida ham undan tashqarida joylashgan barcha Qzbekiston hududida ham undan tashqarida joylashgan barcha Respublikasi rqyxatdan qtgan davlat tashkilotlari va korxonalari, yuridik shaxslar, ularning shq’ba korxonalari, filalllari, vakilliklari va boshqa tashkiliy bqlinmalari buxgalteriya hisobining sub’ektlari ekanligini belgilaydi.
Buxgalteriya hisobining maqsadi foydalanuvchilarni tqliq ishonarli, qz vaqtida tuzilgan moliyaviy va buxgalteriya hisobining boshqa axborotlari bilan ta’minlash bqlib hisoblanadi.
Bu maqsadga muvaffaqiyatli erishish uchun buxgalteriya hisobi quyidagi vazifalarni hal etishi kerak:

• 
  buxgalteriya hisobi schyotlarida aktivlar holati va harakati, mulkiy huquq va majburiyatlar holati tqg’risida tqliq va ishonarli ma’lumotlarin shakllantirish;
  
• 
  samarali boshqarish maqsadida buxgalteriya hisobi ma’lumolarini umumlashtirish;
  
• 
  moliyaviy, soliq va boshqa hisobotlarni tuzish.