Молиявий ҳисоб 1 Ўқув қўлланма

МОЛИЯВИЙ ҲИСОБОТНИНГ ХАЛҚАРО СТАНДАРТЛАРИ
(2006 йил 1 сентябр ҳолатига)
БҲХС 1 «Молиявий ҳисоботни тақдим этиш»
БҲХС 2 «Заҳиралар»
БҲХС 4 «Суғурта шартномалари»
БҲХС 7 «Пул маблағларининг ҳаракати тўғрисидаги ҳисобот»
БҲХС 8 «Ҳисоб сиёсати, ҳисоб баҳоларини ўзгартириш ва хатолар»
БҲХС 10 «Баланс тузилгандан кейинги ҳодисалар»
БҲХС 11 «Қурилиш шартномалари»
БҲХС 12 «Фойда солиғи»
БҲХС 14 «Сегмент ҳисоботи»
БҲХС 16 «Асосий воситалар»
БҲХС 17 «Ижара»
БҲХС 18 «Тушум»
БҲХС 19 «Ишчиларга ҳақлар»
БҲХС 20 «Давлат субсидияларининг ҳисоби ва давлат ёрдами ҳақидаги маълумотни ёритиш»
БҲХС 21 «Валюта курси ўзгаришининг таъсири»
БҲХС 22 « Бизнесни бирлаштириш»
БҲХС 23 «Қарзлар бўйича ҳаражатлар»
БҲХС 26 «Нафақа таъминоти дастурлари бўйича ҳисоб ва ҳисобот»
БҲХС 24 «Боғлиқ томонлар ҳақидаги маълумотларни ёритиш»
БҲХС 27 «Жамлама ва алоҳида молиявий ҳисоботни тузиш»
БҲХС 28 «Ассоциацияланган корхоналарга инвестициялар»
БҲХС 29 «Гиперинфляция иқтисодиёти шароитида молиявий ҳисобот»
БҲХС 30 «Банклар ва шунга ўҳшаш молиявий ташкилотларнинг молиявий ҳисобот маълумотини ёритиш»
БҲХС 31 «Қўшма фаолиятда иштирок этиш»
БҲХС 32 «Молиявий қуроллар: маълумотни тақдим этиш ва ёритиш»
БҲХС 33 «Бир акцияга тўғри келувчи фойда»
БҲХС 34 «Оралиқ молиявий ҳисобот»
БҲХС 35 «Сотувга мўлжалланган узоқ муддатли активлар ва тугатилган фаолият»
БҲХС 36 «Активларни қадрсизланиши»
БҲХС 37 «Баҳоланган мажбуриятлар, шартли мажбуриятлар ва шартли активлар»
БҲХС З8 «Номоддий активлар»
БҲХС 39 «Молиявий қуроллар: тан олиниши ва ўлчаниши»
БҲХС 40 «Инвестициявий кўчмас мулк»
БҲХС 41 «Қишлоқ хўжалиги»
МҲХС 1 «Биринчи бор молиявий ҳисоботни халқаро стандартларини қабул қилиш»
МҲХС 2 «Улушли қуроллар асосидаги тўловлар»
МҲХС 3 «Корхоналарни бирлаштириш»
МҲХС 4 «Суғурта шартномалари»
МҲХС 5 «Сотиш ва фаолиятни тўхтатиш учун мўлжалланган узоқ муддатли активлар»
1 ­ топшириқ. Эҳтиёткорлик (консерватизм)
Қуйида келтирилган вазиятлар бўйича бухгалтер томонидан амалга оширилиши зарур бўлган ҳаракатлар ва қарорларни қабул қилиш учун фойдаланиладиган бухгалтерия ҳисобининг тамойилини кўрсатиб беринг.
Фойда
(а) Автомобилнинг баланс баҳоси 50,000 ш.б. Компанияга у учун 70,000 ш.б. таклиф этилди.
(б) Компания баланс баҳоси 400,000 ш.б. бинони сотишга қарор қилди. Унинг бозор баҳоси
500,000 ш.б.дан 600,000 ш.б.гача оралиғида ўзгариб туради.
(в) Компания шубҳали деб ҳисобдан чиқарган қарзини ундириб олиш бўйича мижоз билан келишувга эришди.


Зарарлар
(г) Заҳиралар ҳисобда баланс қиймати 50 000 ш.б.да акс эттирилган, компания уларнинг соф сотиш қийматини 35 000 ш.б. га тенг деб баҳоламоқда.

(д) Мижоз 3 ой давомида тўловни амалга оширмади ва тўлов муддатини 6 ойга узайтиришни сўрамоқда. Бу вақтда мижоз қарзнинг бошланғич қисмини тўлаш имкониятига эга бўлиши кутилмоқда.

(е) Тўсатдан касса текширилганда камомад аниқланди. Касса бўйича жавобгар ходим камомад суммасини икки ҳафта давомида тиклашга ваъда бермоқда.

2 ­ топшириқ. Бухгалтерия ҳисоби тамойиллари
Харфлар билан белгиланган, тамойиллар ва сифат тавсифларидан қайси бири қуйида келтирилган моддалар учун қўлланилади:
а) Ўз вақтида тақдим этиш
б) Солиштириш имконининг мавжудлиги
в) Тўлиқ ёритилиши
г) Эҳтиёткорлик (консерватизм)
д) Баҳолаш тамойили
е) Муҳимлик
ж) Ҳаққоний тақдим этилиши
1. 2001 ва 2002 йилларда ТМЗни ҳисобга олишнинг бир хил усуллари қўлланилади.
2. Бухгалтерия баланс тузиш муддатига компаниянинг расмий ҳеч қандай мажбуриятлари бўлмаса ҳам судда компания мажбурияти вужудга келиши мумкинлиги ҳақидаги тушунтириш ёзувлари молиявий ҳисоботларда келтирилади.
3. Чакана савдо дўкони ойлик молиявий ҳисоботларни тайёрлаш мақсадида ТМЗ тўлиқ инвентаризация ҳисобини амалга оширмайди, балки ҳисоб маълумотларини ишлатилади.
4. ТМЗ таннарх ёки бозор қийматидан энг паст баҳоси бўйича баҳоланади.
5. Дастлаб тан олингандан кейин инвестициялар ҳаққоний қиймати бўйича баҳоланади.
6. Йирик ишлаб чиқариш фирмаси фойдаланадиган майда асбоблар, харажат сифатида акс эттиради.