Молия” кафедраси ҳ.Ҳ. Имомов “давлат қарзларини бошқариш” фани бўйича

Ўзбекистон Республикаси давлат қарзини
тўлаш бўйича ҳаражатларФоиз ҳисобида

	1998 йил.	1999 йил	2000 йил режаси
Республика давлат қарзини тўлаш бўйича ҳаражатлари	100,0	100,0	100,0
Ички	30,6	22,0	15,8
Ташқи	69,4	78,0	84,2

(Биринчи чақириқ Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг ун бешинчи сессияси «Ўзбекистон Республикасининг 2000 йилги макроиқтисодий ва Давлат бюджетининг асосий истиқбол кўрсаткичлари тўғрисида»ги масалага доир материаллар.) Давлатнинг қимматли қоғозлар стратегияси ҳақида Молия вазирлиги ва Марказий банклар орқасида битишув бўлиши керак.

Одатда бунинг учун қуйидаги қатор элементларни киритиш тавсия қилинади.

1. 
   Жуда оддий стандартли тавсифномага эга бўлган давлат қимматбоҳо қоғозларнинг мунтазам равишда чиқарилган дастури бўлиши керак ва жуда қисқа муддатда тўлаш шарти билан ишлатиш.
   
2. 
   Бозорга оид фоиз нормаларида ишлатиш лозим, лекин одатда давлат қимматбаҳо қоғозлари очиқ савдоларда жойлаштирилиши керак, ғазначилик вексиллари дисконтлар билан чиқарилиши кўпроқ қимматбаҳо қоғозларга тўғри келади. Индексацияланган облигацияларни асосий сўммаларда чиқарилишини инфляциялаш таклиф қилинмайди. Шу қоғозларни жадаллаштириш давлат қарз мажбуриятлар бозорини негизи бўлиши керак ва молиявий ташкилотлар корхоналар операция ўтказиш керак. Савдо-сотиқ ишлари тўғридан-тўғри олди-сотди ишлари олиб борилади. Уларни қайтариб сотиб олиш белгиланмаган муддатда келишилади, Шунинг учун Марказий банклар тижорат банклар ва хакозалар қисқа муддатли келишувларни амалга оширса яхши натижа берилади. Шундай қилиб молиявий ташкилотларда рағбатлантирувчи омил пайдо бўлади, шунинг учун давлат қарз мажбуриятлари керакли портфелда сақланади. Марказий банк вақти-вақти билан тез-тез такрорланиб турадиган олдиндан эълон қилинган графиклар бўйича очиқ савдо ўтказиб туриши керак. Давлатнинг қарз инструменларини сақлашда ва савдо-сотиқ ишларини системали оборотлашда қимматбаҳо қоғозларни езма равишда хужжатлаштириш билан бошлаш керак. Езмалар баеннома, гувоҳномага ва қонуний хужжатлар билан асосланган бўлиши керак. Улар аниқ заемлар билан эмас, умумий ҳарактерда бўлиши керак. Бўлар ҳаммаси одатда замонавий компьютер жихозини талаб қилади.