Modulining

Kambagʻallar maktabda har doim yomon oʻqiydi, muhtojlik - bu 
qismatmi?
2012-yilda PISA masalalarini yechishda Shanxayning eng kam taʼminlangan 
oilalarida ulgʻaygan 15 yoshli oʻquvchilarning 10 foizi matematikadan AQSH va 
boshqa koʻpchilik mamlakatlarning eng yaxshi taʼminlangan oilalarida ulgʻaygan 
15 yoshli oʻquvchilarning 10 foizidan koʻra yaxshiroq natijalarni koʻrsatdilar. 

---

Shunday qilib, PISA – 2015 tadqiqotida Estoniya va Vyetnamning eng nochor 
oilalari farzandlarining 10 foizi Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkilotiga aʼzo 
mamlakatlarning oʻrtacha oʻquvchilari koʻrsatgan natijalarni namoyish etdilar.
2006-yildan 2015-yilgacha boʻlgan davrda Qoʻshma Shtatlarda ijtimoiy kelib 
chiqish va oʻquvchilarning oʻzlashtirishi oʻrtasidagi bogʻliqlik PISA da ishtirok 
etayotgan boshqa har qanday mamlakatdagiga nisbatan koʻproq susaydi. 2006-
yilda 15 yoshli eng qashshoq amerikaliklarning har beshinchisi tabiiy fanlardan 
eng yaxshi natijalarga erisha oldi. 2015-yilda buni har uchinchi oʻquvchi uddaladi. 
Shunday qilib, ijtimoiy harakatchanlik haqidagi amerikacha orzuni hayotga tadbiq 
etishga qodir oʻquvchilar ulushi 10 yil ichida 12 foizga oʻsdi.
Investitsiyalarni oshirgandagina taʼlimda yutuqlarga erishish mumkin
Oʻz fuqarolarining samarali hayot faoliyatini qoʻllab-quvvatlash uchun 
mamlakatlar taʼlimga mablagʻ sarflashlari zarur. Ammo taʼlimga bevosita 
investitsiya kiritishni oshirish taʼlimning avtomatik ravishda yaxshilanishiga olib 
kelmaydi.
Bugungi kunda 6 yoshdan 15 yoshgacha boʻlgan bitta oʻquvchiga 50 000 
AQSH dollaridan kamroq pul sarflayotgan mamlakatlar uchun PISA bir 
oʻquvchiga sarflangan xarajatlar va taʼlim natijalari darajasi oʻrtasidagi mustahkam 
oʻzaro aloqani koʻrsatadi. Ammo ushbu xarajatlar darajasidan oshib oʻtgan 
mamlakatlarda, shuningdek koʻpchilik Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot 
tashkilotiga aʼzo mamlakatlarda, bir oʻquvchiga sarflangan xarajatlar bilan 
oʻquvchilarning oʻrtacha oʻzlashtirishi oʻrtasida oʻzaro aloqa yoʻq.
6 yoshdan 15 yoshgacha boʻlgan bir oʻquvchiga 47 000 AQSH dollari 
sarflayotgan Vengriyada 15 yoshli oʻquvchilarning natijalari bir nafar oʻquvchiga 
187 000 AQSH dollaridan ortiq mablagʻ sarflayotgan Lyuksemburgda 
oʻquvchilarning natijalari qanday boʻlsa, xuddi oʻshanday darajada turibdi. 
Boshqacha aytganda, muvaffaqiyat sarflangan mablagʻ miqdori bilan emas, bu 
mablagʻ qanday sarflangani bilan oʻlchanadi.