Mineralogiya

Profillit-AI₂ [Si₄O₁₀](OH)₂
Tarkibida: AI₂O₃-28,3%, SiO₂-66,7, H₂O-5,0%, aralashma holida MgO-9% gacha, FeO-5% gacha bo`ladi. Monoklin singoniyali, odatda shu`la kabi tuzilgan agregatlar, ayrimda yashirin tangachalardan iborat zich jins holida topiladi. U sarg`ish oq, och yashil, yarim shaffof, shishadek yaltiraydi, varaqchalari sadafdek tovlanadi. Uning qattiqligi –1, qo`lga yog`langandek tuyuladi, solishtirma og`irligi-2,9. pirofillitni talьkdan ajratish qiyin. U past haroratda yuzaga kelgan mineral hisoblanadi.
Xloritlar guruhi minerallari

Bu guruhga mansub minerallar keng tarqalgan. Ko`p jihatdan sludalarga o`xshaydi. Ular monoklin singoniyada kristallanadi. Qattiqligi va solishtirma og`irligi kichik, odatda shishadek yaltiraydi. Ushbu guruhga kiradigan minerallar tasnifi bilan Chermak, Vinchell shug`ullangan. Ular fikricha xloritlar-pennin, klinoxlor, piroxlorit va amezitlarga ajratiladi.

Pennin-(Mg,Fe)₅AI[AlSi₃O₁₀[OH]₈
Kimyoviy tarkibi o`zgaruvchan: MgO-17,4-35,9%, FeO-1-17,4%, Fe<sub>2</sub>O<sub>3</sub>-55,7, AI<sub>2</sub>O<sub>3</sub>-13,8-21,3% SiO<sub>2</sub>-29,8-33,7%, H<sub>2</sub>O-11,5-14,6% atrofida . monoklin singoniyali, plastinkasimon, tabletkasimon bo`ladi.
Uning rangi har xil tusli shishadek yashildan qoramtir yashilgacha, ba`zan pushti, ayrimda oq bo`ladi. Qattiqligi 2-2,5, varaqchalari egiluvchan, ulanish tekisligi (001) bo`yicha o`ta mukammal, solishtirma og`irligi 2,8. U ko`pincha xloritli slaneslarda yuzaga keladi.
Shamozit-Fe₄AI[Si₃AlO₁₀ ][OH]₆.nH₂O.
Tarkibi o`zgaruvchan (% hisobida) FeO-34-42, Fe<sub>2</sub>O<sub>3</sub>, AI<sub>2</sub>O<sub>3</sub>-13-20,1, SiO<sub>2</sub> -22-29, H<sub>2</sub>O-10-13, aralashma holida MgO-4,4%, CaO-1,6% bo`ladi. U monoklin singoniyali, rangi yashildan qoragacha, shishasimon yaltiraydi, qattiqligi-3, solishtirma og`irligi 3,4, shamozit har xil yoshdagi, cho`kindi temir, ma`danlarida tarqalgan, temir sulfidlari, siderit bilan temir birga uchraydi. U ba`zan katta-katta qatlam jinslar tarzida topiladi va shunday paytlarda temir ma`dani sifatida sanoat ahamiyatiga ega.
Vermikulit-(Mg,Fe)<sub>2</sub>[(SiAI)<sub>4</sub>O<sub>10</sub>](OH), 4H<sub>2</sub>O. Nomi yunoncha «vermikulus»-chuvalchang so`zidan kelib chiqqan, sababi uni qizdirganda uzun chuvalchangsimon ustunchalar, va tolalar hosil bo`ladi. Tarkibida, MgO-14-23%, Fe<sub>2</sub>O<sub>3</sub>-5-17%, FeO-1-3%, SiO<sub>2</sub> -37-42%, AI<sub>2</sub>O<sub>3</sub>-10-13%, H<sub>2</sub>-8-18%, bundan tashqari K<sub>2</sub>O-5% gacha va NiO-11% bo`ladi.
Monoklin singoniyali, qo`ng`ir, sarg`ish, qo`ng`ir, sariq ba`zan yashilroq slyudalardek yaltiroq, yog`langandek. Uning qattiqligi 1-1,5, ulanish tekisligi bo`yicha mukammal, solishtirma og`irligi 2,4-2,7. vermikulitni-900-1000^oC qizdirilganda 25 marta kengayadi. Tabiatda slyudalarning nurashidan yuzaga keladi.