Hayrat ui- abror

ALISHER NAVOIYNING
“HAYRAT UI- ABROR “ ASARIDAGI
“SHER BILAN DURROJ” HIKOYATI TAHLILI
TUZUVCHI:
MARHAMAT TUMANIDAGI 27- UMUMIY
O`RTA TA’LIM MAKTABI ONA TILI VA
ADABIYOT FANI O`QITUVCHISI
JAHONOVA RO’ZIXON
MAHMUDOVNA
Keyingi slayd
Keyingi slayd
Oldingi
slayd

“XAMSA “ ASARI HAQIDA

“SHER BILAN DURROJ” HIKOYATI

Sher
Durroj

Durroj qanday qush?

• Durroj bu - qirg`ovul!

QIRG‘OVULLAR, TUSTOVUQLAR
Tanasining uzunligi 85 sm, og‘irligi 1,7—2 kg.
Modasi naridan kichik. Nari yorqin tusda, metalldek yaltiraydi. Modasi kulrang-sarg‘ish.
Oddiy qirg‘ovulning 30 ga yaqin kenja turi mavjud.
O‘rmon hamda ekin maydonlari atrofidagi, daryo va ko‘l qirg‘og‘idagi chakalakzor to‘qaylarda yashaydi.
Uyasini erga yasaydi. 8—18 ta tuxum qo‘yib, 24— 25 kun bosadi.
Darsning borishi:
Mavzumizni boshlashdan oldin qisqacha “Xamsa” yaratish tarixiga ham to`xtalib o`tamiz.
XAMSA
Xamsa — bu Yaqin va Oʻrta Sharq xalqlari klassik adabiyotining tarixiy, oʻta murakkab, 5 dostondan tashkil topadigan adabiy janridir. „Xamsa“ (arab. خمسة ‎) soʻzidan olingan boʻlib, „beshlik“ degan maʼnoni anglatadi. Odatda xamsaning barcha dostonlari sheʼriy masnaviy shaklda yozilgan.
Keyingi slayd
Oldingi
slayd
Xamsachilik tarixi
Xamsa janrnida ijod etishni ulug' ozarbayjon shoiri va mutafakkiri Nizomiy Ganjaviy boshlab bergan. Ganjaviy o'z xamsasini 1141-1201-yillar oralig'ida yaratgan bo'lib, u dastavval beshlik yozishni ko'zda tutmagan. Nizomiy 1173-1179-yillarda Arzin hokimi Faxriddin Bahromshohga bag'ishlab "Maxzan-ul-asror" ("Sirlar xazinasi") nomli hamdnomani bitgan. 1180-1181-yilda Iroq hukmdori To'rg'ul II ning iltimosiga ko'ra "Xusrav va Shirin" dostonini yaratadi. 1188-yilda Astaxan I Nizomiyga "Layli va Majnun" ni yozishni buyuradi.1196-yilda hukmdor Allovudin Ko'pra Arslonning topshirig'i bilan shoh Bahrom haqida "Haft paykar" ("Yetti go'zal") bitildi. 1196-1201- yillarda "Iskandarnoma" yaratildi. Shunday qilib besh doston dunyo yuzinki ko'radi. Ganjaviy bu dostonlarni jamlab, bitta nom bilan, ya'ni "Panj ganj" ("Besh hazina") deb nomlaydi va xamsa janriga asos soladi.
Keyingi slayd
Oldingi
slayd

HIKOYADAN XULOSA:

• Ulki shior ayladi yolg‘on demak,

Bo‘lmas ani er-u musulmon demak.

• Kimki o‘zi ayladi yolg‘on so‘zin,

Kizb, der el, chin desa, yolg‘on so‘zin.

• Necha zarurat aro qolg‘on chog‘i,

Chin demas ersang, dema yolg‘on dog‘i.

• Yolg`onchilik jazosiz qolmaydi. Albatta, yolg`onchi o`z boshiga kulfat keltiradi.

E’TIBORINGIZ
UCHUN
RAHMAT!
Birinchi slayd
Oldingi
slayd