«Минерал ўғитлар технологияси» фани бўйича: Минерал ўғитларнинг халқ хўжалигидаги аҳамияти

2 - расм. Тўғри камерали аралаштиргич:
1- камералар; 2 - аралаштиргичлар; 3 - суспензияни чиқариш; 4 - кириш штуцери;5 - қопқоқ; 6 - чўян шибер ; 7 - шиберни кўтариб-тушириш троси.
Қопқоқка вертикал ҳолатда марказий қувурга тегиб турувчи қўзғалмас чўян тўсиқ 6 маҳкамланган ва у юклаш ва чиқариш зоналарини ажратиб туради. Шу тўсиқ атрофида, чиқариш зонаси томонида фрезер 7 жойлашган. Бу тик ўқда айланувчи пўлат мослама («карусель») га хромли чўяндан тайёрланган пичоқли қанотлар маҳкамланган. Фрезер камера қопқоғига осилган ҳолатда бўлиб, камера айланишига қарама-қарши йўналишда 0,13…0,17 с^-1 (8-10 айл/мин) частотада айланади. Суспензия аралаштиргичдан қопқоқдаги тешик 8 дан ўтувчи қувур орқали узлуксиз равишда камерага оқиб тушади. Камеранинг айланиш жараёнида суперфосфат массаси фрезерга томон йўналишида қаттиқлашиб боради ва тайёр маҳсулот фрезерда кириб олинади. Фрезернинг бир марта айланиши натижасида 5-25 мм қалинликдаги суперфосфат қатлами қириб олинади. Қирилган суперфосфат марказий қувурга ундаги йирик тирқиш орқали тушади ва ундан эса маҳсулотни омборга узатувчи транспортерга тушади. Қўзғалмас марказий қувур бўйича суперфосфат массасининг ишқаланиши ҳисобига юзага келадиган айланиш қаршилигини камайтириш мақсадида камеранинг юклаш зонасида марказий қувурнинг ташқи деворига ёғочли эксцентрик 9 жойлаштирилган. Унинг вазифаси - етилтириш жараёнида суперфосфат массасининг кенгайиши учун эркин ҳажм ҳосил қилишдир. Суперфосфат массасининг зичлиги, дастлабки қотиш жараёнида 1500 кг/м³ га тенг ва вақт ўтиши билан камайиб, камерадан чиқариш пайтида 1100 кг/м³ га тенг бўлади. Таркибида карбонат тутган фосфоритларни қайта ишлашда суперфосфат массаси ғовак бўлганлиги учун унинг камера деворига босими кам бўлади, унинг зичлиги 800-900 кг/м³ ни ташкил этади. Реакцияда ажраладиган газлар камера қопқоғидаги тешикдан вентиляция қувурига ва ундан эса абсорбцион системага сўрилади. Омборга узатилган суперфосфат ташлаб қўйилган ҳолатда маълум даражада совутилади. Бу мақсадда унча катта бўлмаган (узунлиги 0,7…1 м, диаметри 0,6…0,8 м) тез айланувчи (айланиш частотаси 17-24с^-1 ёки 1000-1450 айл/мин) горизонтал барабан қўлланилади. Одатда омбор аралаштиргичлар ва транспортёр механизмлар билан жиҳозланган бўлади. Улар ёрдамида маҳсулот совутилади, вақти-вақти билан аралаштириб турилади, унинг етилиши тезлаштирилади, омбордан чиқарилиши таъминланади.