Mikroprostessorning yaratilish tarixi

2.3. Mikroprostessorning interfeysli qismi.

Mikroprostessorning interfeysli qismi shaxsiy kompyuterning shinasi bilan mikroprostessorning alokasini mosligini ta’minlash, shuningdek bajarilayotgan dasturning bo’yruqlarini analiz kilish va kabo’l kilish uchun ishlatiladi.

Interfeys qismi o’z tarkibida mikroprostessorning adreslar registri, adres yaratish tizimi, bo’yruqlar registri bloki, ichki mikroprostessor interfeysli shinasi va shinalarni boshqarish sxemasi, kiritish-chiqarish portlarini oladi.

Kiritish-chiqarish portlari-shaxsiy kompyuterning sistemali interfeysi tarkibiga kiradi. Bu portlar orkali boshqa qurilmalar bilan axborot almashinishini ta’minlaydi.

Mikroprostessorda hammasi bo’lib 65536 ta port bo’lishi mumkin. Xar bir port o’z adresiga ega. Qurilma porti 2 ta xotira registri va aloka o’rnatuvchi apparatdan tashqil topgan. Bu qurilmalar ma’lumotlar va boshqaruv axborotlarni almashinishini ta’minlaydi. Ba’zi tashqi qurilmalar qatta xajmdagi axborotni saqlash uchun asosiy xotirani ishlatadi. Ko’pgina standart qurilmalar o’zlarining kiritish-chiqarish portlariga egadirlar.

Shina va portlarni boshqarish sxemasi qo’yidagi funkstiyalarni bajaradi:

- port adresini aniklash va boshqaruv xakidagi axborot kabo’l kilish;

- portdan uning xolati xakida axborot olish;

- sistema interfeysida port va kiritish-chiqarish qurilmasi o’rtasidagi o’tish qanalini tashqillashtirish;

Registrlar

Registrlar deb, rakamli axborotni kabo’l kilish, xotirada saqlash, uni o’zatish va shu axborotni kodini o’zgartiradigan qurilmaga aytiladi. Registr inglizcha so’zdan olingan bo’lib, yozuv jurnali (Jurnal registrastiy) degan ma’noni anglatadi. Registrda axborot 0 va 1 rakamlarining kombinastiyasidan iborat sonlar qurinishida saqlanadi.

Registrlar trigerlardan yigiladi va ularning soni rakamli koddagi razryadlar soniga teng bo’ladi. Axborotdagi ikkilik kodning xar bir razryadiga registrning mos razryadi tugri keladi. Registrlar axborotni xotirada saqlashdan tashkari ular qo’yidagi vazifalarni ham bajaradi.