Mikroprostessorning yaratilish tarixi

2.1. Mikroprostessorning boshlang’ich tushunchalari.

Mikroprostessorlar Mikroprostessor kompyuterning eng asosiy qurilmasi xisoblanadi. U asosiy arifmetik va mantiqiy operastiyalarni, xisoblash jarayonini bajaradi va kompyuter barcha qurilmalarining ishini boshqaradi. (CPU – Central Processing Unit).

Markaziy prostessor o’zida qo’yidagilarni mujassamlashtirgan:

- arifmetik – mantiqiy qurilma;

- berilgan va adreslar shinasi;

- registrlar;

- bo’yruqlar xisoblagichi;

- KESh (juda tezkor xotira 8 – 512 KV);

- o’zgaruvchi nuqtali sonlar matematikasi soprostessori.

Zamonaviy prostessorlar mikroprostessor ko’rinishida ishlab chiqiladi. Fizik jixatdan mikroprostessor bir necha mm² da maydondan iborat kichkina tugri turtburchak shaklidagi kremniy kristalidan yasalgan qalinligi juda kichiq bo’lgan plastinkadan iboratdir. Ushbu plastinka prostessorning barcha funkstiyalarini bajaradi. Kristall plastinka odatda plastmassa yoki keramikadan yasalgan yassi korpusga joylashadi va etal shtikerlarga oltin utkazgichlar bilan boglanadi. Xisoblash sistemasida bir necha parallel ishlaydigan prostessorlar bo’lishi mumkin. Bu sistemalar ko’p prostessorli deb ataladi. Eng birinchi mikroprostessor 1971 yilda Intel (AKSh) firmasida ishlab chiqarilgan va u mikroprostessor – 4004 deb atalgan. Xozirgi paytda yo’zlab xildagi mikroprostessorlar ishlab chiqarilgan lekin ularning eng mashxurlari Intel va AMD. mikroprostessori bozorga aloxida yutuq bilan chiqdi. U o’zidan oldingi mikroprostessorda yozilgan dasturiy ta’minotni kullovchi yagona 32 razryadli mikroprostessor bo’lib xisoblanadi. 8086./88 dan 80286 gacha bo’lgan mikroprostessorlarda yozilgan ixtiyoriy dastur bu mikroprostessorlarda xech qiyinchiliksiz uqiladi. Shuningdek bu mikroprostessorning bir necha yutugi uning ko’p amalligi, xotirani boshqarish qurilmasi, saxifalarga ajratilgan virtual xotira, dasturlar ximoyasi va ulqan adresli muxiti xisoblanadi. mikroprostessor Intel firmasining CHMOS III texnologiyasi bo’yicha yaratilgan. CHMOS III texnologiyasi o’z tarkibiga HMOS texnologiyasining tezkorligini va CMOS texnologiyasining butun quvvatini kamrab oladi. 80386 mikroprostessor MSDOS va UNIX operastion tizimlarida ishlovchi dasturlarda bir – biridan o’tishini ta’minlaydi.