Microsoft Word XXI asrda islom ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
46
Ma'rifatning «saxiy yovvoyi» tushunchasini yodga olish o‘rinli bo‘ladi, u islomga ham 
butkul begona emas. O'rta asrda yashaganlar payg‘ambar e'lon qilgan «Tabiat bog‘i» 
g‘oyasini qoralagan edi; ibtidoiy gunoh xususidagi aqidalarni o‘zi uchun yot deb bilgan
mutafakkirlar uning naturalizmini («realizm»dan ko‘ra tuzukroq kalima) nimagadir zo‘r 
deb tan olishgan. Me'roj payti Jabroil unga bir kosa sharob va bir kosa sut tutadi. U sutni 
tanlaydi va farishta xitob qiladi: «Siz tabiatga moyil ekansiz». Rasululloh Alloh 
ne'matlarining buzilgan va ayniganidan emas, bevosita tabiat yetishtirganlaridan 
bahramand bo‘lishga da'vat etadi va bu bilan dunyoning butunlay teofanik
[89]
xususiyatga ega ekanini va bizning u bilan uyg‘unlashish barobarida Allohga bilan 
uyg‘unlashishimiz kerakligini tasdiqlaydi. Bu hodisa sakramentalizm
[90]
ni inkor etishni 
bildiradi. Rasulullohning xulosasi «Odam Zamin bilan tinch-totuv yashashi uchun osmon 
bilan murosa qilib yashashi kerak»ligini anglatadi
[91]
.
Yana bir so‘nggi tashviq. Rasululloh tanani, ruhni va dunyoni ozod etish orqali najotkor 
ilohiyotshunoslikka asos soladi. Biroq Ul zot bu ishni ismoiliylar bayrog‘i ostida amalga 
oshiradi. Guterresh suyukli o‘g‘lon Ishoqning ahdi bilan ish yuritadi; vaholanki, islom 
jamoadan ajralib qolgan, yovvoyi «odam»ning himoyachisidir. Islomning aksariyat 
Uchinchi dunyo kishilari, shuningdek, G'arbdagi bechorahol odamlarning e'tiqodi sifatida 
tengsizlik hukmron bo‘lgan bizning asrimizdagi ismoiliy identiteti uning ilohiy 
xususiyatga ega ekanini tasdiqlaydi. Alloh bir oyatda: «Men ko‘ngli yarimtalar bilan 
birgaman», deydi. Rasululloh esa, meni faqirlarning orasida qayta tiriltirgin, deya 
munojot qiladi. Barchasidan so‘ng: 
«Ko‘ring, sizning qardoshlaringiz bo‘lmish Ibrohimning o‘g‘illari ust-boshi kir-chir, 
ochlikdan o‘layotgan bir paytda sizning uyingiz noz-ne'matlar bilan to‘la, ularga hech 
narsa berilmaydi»
[92]
. 
Ehtimol, Amos Ozning eng esda qolarli qahramonlaridan birining so‘nggi so‘zlari shunday 
bo‘lgandir: 
U (Alloh) ular (yahudiy bo‘lmaganlar)ni nima maqsadda yaratdi? Nega Ishmail, ma'jusiy 
Ismoil bino bo‘ldi? Buning ma'nosi - «U Parvardigorning gaplariga quloq soladi», 
deganidir. Bilasizmi? Yo‘q, men sizga aytib beraman. U akasi, ustozi Ishoqning 
buyurganlariga quloq solishi kerak edi? Nima uchun yahudiy Ishoq - "U kuladi" deb 
ataldi? U odamlar qaraganda doim kulib turar edi, chunki odil kishilarning mehnatini 
boshqa birovlar qilishgan edi
[93]
.