Microsoft Word maktabgacha talim muassasalarida manaviy marifiy ishlar

UCHINCHI BOSQICH
: Bu bosqichda mustaqillik qahramonlari haqidagi 
ma’lumotlarni keltiramiz. 

---

 108
 Karimov Islom Abdug’aniyevich. Muhtaram Yurtboshimiz 1990 – yil 24–
mart kuni O’zbekiston Respublikasining birinchi Prezidenti etib saylandi va 
O’zbekiston Respublikasi, degan “
BUYUK OILAGA
” bosh bo’ldi. 
I.A.Karimovning dovyurakligi va tashabbuskorligi tufayli 1991 – yil 31 – 
avgust kuni O’zbekiston Respublikasining davlat mustaqilligi e’lon qilindi va 1 – 
sentyabr “O’zbekiston Respublikasining Davlat Mustaqilligi kuni” bayrami, deb 
e’lon qilindi. 
1991 – yil 29 – dekabrda muqobillik asosida o’tkazilgan umumxalq saylovida 
I.A.Karimov O’zbekiston Respublikasi Prezidenti etib saylandi. 
I.A.Karimov namunali oila boshlig’i, uning ikki nafar farzandi va 3 nafar 
nevarasi bor, hamda iqtisodchi ilmiy xodim turmush o’rtog’i T.A.Karimova bilan 
hayot kechirib, nafaqat o’z oilasi, balki O’zbekistondek buyuk oila, buyuk 
qo’rg’onning himoyachisi va yo’lboshchisidir. 
Yurtboshimiz mamlakatimizda amalga oshirilgan ulkan ishlar, tarixiy 
o’zgarishlarning tashabbuskori va rahnomasidir. 
Umuman olganda, Islom Abdug’aniyevich Karimov O’zbekiston davlati va 
davlatchiligini barpo qilish, demokratik fuqarolik jamiyati qurish asoslarini yaratdi, 
yangi asrda mamlakatimiz taraqqiyotining asosiy yo’nalishlarini ishlab chiqdi, 
yurtimizning yorug’ istiqboli yo’lida ko’pmillatli xalqimizni bosh milliy g’oya sari 
birlashtirib, uni ulug’ maqsadlar sari boshlab bormoqda. 
Muhtaram Prezidentimizda fidoyilik va jasorat uyg’un holda kamol topganligi 
uchun ham u qahramonlik ko’rsata oldi. Fikrimizning dalillaridan biri sifatida 
quyidagi ma’lumotni keltiramiz: “1991- yilning 9 - dekabrida Namangan shahrida 
bir guruh qo’poruvchi kuchlar viloyat ijroiya qo’mitasi binosini egallab olib, 
O’zbekistonni islom davlatiga aylantirishni da’vo qilib chiqishdi va respublika 
rahbari bilan uchrashiishni talab qilishdi. Islom Karimov ertasi kuni tongda 
Namanganga yetib keldi va aqidaparastlik g’oyalari bilan ongi zaharlangan, 
jazavaga tushib qora kuchga aylangan johil olomon orasiga soqchi va hamrohlarsiz, 
bir o’zi hyech ikkilanmasdan, shijoat va shiddat bilan kirib bordi. Bu o’ta keskin, 
dramatik holat video tasmasida tasodifan muhrlanib qolgan. 
Shuni aytish kerakki, Islom Karimovning ana shunday qat’iyati va jasorati 
binoni boshiga ko’tarib baqir – chaqir qilib yotgan minglab eng ashaddiy 
ekstremistlarni ham dovdiratib, sarosimaga solib qo’ydi. Mamlakatimiz rahbari 
hayajonga berilmasdan, vazminlik bilan ular talab qilayotgan yo’l qonunga zid 
ekanligini va hyech qachon yaxshilikka olib kelmasligini uqtirdi, o’zining salobati 
va irodasi bilan guvullab yotgan olomonning shashtini so’ndirishga, behuda qon 
to’kilishining oldini olishga muvaffaq bo’ldi. 
1992 – yil 16 – yanvarda Toshkent shahridagi Talabalar shaharchasida 
alamzada, ekstremistik kuchlar tomonidan yana janjal chiqarildi. Hali ongi tafakkuri 
shakllanib ulgurmagan, hayotiy tajribaga ega bo’lmagan talaba yoshlardan 
foydalanib, bir guruh manfaatparast, amalparast kimsalar yurtimizdagi vaziyatni 
izdan chiqarishga va shu tariqa dunyo hamjamiyatidan o’z o’rnini topishga 
intilayotgan yosh O’zbekistonning obro’siga putur yetkazishga, uni o’z tanlagan 
yo’lidan qaytarishga urinishdi. 

---

 109
Ana shu va shu kabi boshqa qaltis vaziyatlarda Prezidentimizning xalqimiz 
irodasiga, qonunlarimizga tayangan holda olib borgan vazmin siyosati, o’z vaqtida 
qat’iyat bilan ko’rgan chora – tadbirlari tufayli bunday xavf – xatarlar bartaraf 
etilgani, ozodligimiz, hurriyatimiz saqlab qolingani, haqiqatan ham, istiqlol 
yo’lining biz uchun naqadar murakkab, og’ir va mashaqqatli bo’lganidan dalolat 
beradi”  [4. 28 – 29 b]. Bu fikrni bolalarga so’zma – so’z o’qib, so’ng ma’nosini 
tushuntirish kerak. Bundan tashqari Narzulla Jo’rayevning “Agar ogoh sen...” nomli 
kitobiga ham e’tibor beradigan bo’lsak Muhtaram Prezidentimiz jasorati va 
fidoyiligiga oid ko’pgina qimmatli fikrlar bildirilgan. U kishi o’z asarida Birinchi va 
Ikkinchi Renessansning mazmun – mohiyatini yaxshigina izohlab bergan. 
Ushbu kitobda Uchinchi Renessans haqida quyidagi fikrlar bildiriladi: “Milliy 
uyg’onish, Milliy o’zligini anglash mustaqillik bergan buyuk ne’matdir. Ayni ana 
shu tufayli millat qadrini rostlamoqda. Qadimiy, asrlar mobaynida to’plagan 
nufuzini qaytadan tiklamoqda. Darhaqiqat, hamisha uyg’oq xalq yaratuvchilikka, 
bunyodkorlikka qodir bo’ladi. U o’z imkoniyatlarini tabora boyitib boradi.  
Ana shu nuqtai nazardan kelib chiqib aytishimiz mumkinki, Mustaqillik, 
Istiqlol tushunchalari va bevosita uning tashabbuskori Islom Karimov nomi bilan 
bog’liq bo’lgan uchinchi Renessans davri boshlandi. Albatta, bunday milliy 
taraqqiyot bir necha o’n yilliklar va hatto asrlarni qamrab oladi. Biroq, shuni 
ishonch bilan aytish mumkinki, XXI asr O’zbekiston va o’zbeklar hayotida yangi 
sivilizasiya davri bo’lib qoladi” [10. 212 – 213 b.]. 
 
 Madaliyeva Manzura. 
“O’zbekiston Qahramoni” Manzura Madaliyeva Ho’qandi latifning faxri va 
g’ururi. U matematika fanini sahnaga chiqarib targ’ib qila olgan qalbi ummon 
novatar o’qituvchi. 
Uning “O’zbekiston Qahramoni” unvoni bilan taqdirlangan paytda xayolidan 
o’tgan fikrlar quyidagilar bo’lgan: 
- Otajonim! Onajonim! Qahramonlik qulliq bo’lsin! Sizlarning halollik bilan 
tarbiyalagan qizlaringiz Qahramon bo’ldi. 
- Qiyin ishda lazzat bor deguvchi Soraxon opa, Siz emasmi, bizlarni qiyin 
ishlarga egiltirgan! Qahramonlik Sizga muborak bo’lsin! 
- Bir men emas, barcha fidoyi o’qituvchilar – Qahramon! Kasbini boshiga 
ko’targan qanoatli ustozlarning hammasi – qahramon! Bu – Sizlarga ham berildi, 
azizlarim. 
Qahramonimiz Bahromjon aka bilan oila qurib, ular bu oilani “Muqaddas 
qo’rg’on”, deb bilganlar. Ayniqsa bu oilani Manzuraxonning onalari juda ham 
qo’llab – quvvatlagan. Buni onaning qiziga nisbatan aytgan quyidagi fikri ham 
tasdiqlaydi: “Bolalaringdan boxabar bo’lib turamiz. Sen maktabingni, kitoblaringni 
yaxshi ko’rasan. Senga qolsa, har kuni to’garak o’tkazasan”. 
“- Halollik! Mehnat! Muhabbat! Bu uch buyuk hikmat meni ana shunday 
cho’qqiga yetkazdi, - pichirlaydi u. Quvonchdan, baxtdan yana ko’zlari namlanadi. 
Yana ko’ngil bulog’i toshadi” – bu fikr “O’zbekiston Qahramonlari” nomli 
kitobning “Matematikaning shoirasi yoki ho’qandi latifning opoyisi” mavzudagi 
ocherkidan olindi [25. 177- b]. 

---

 110
 Quvoqov Masharip. 
Har qanday odam ham hayotning turli suqmoqlaridan chidam bilan o’tib, 
turmushning achchiq – chuchugiga chidab, qiyinchiliklar bilan kurashib va ularni 
engib, yorug’ kunlarga intilib, sog’lom turmush tarzini o’ziga shior qilib olib 
yashasa, o’z niyatiga va istiqbolli maqsadlariga erisha oladi. Oiladagi va ish 
faoliyatdagi omadlar bardavonligi esa oq ko’ngil, fidoyi, jasoratli, dono, ulug’ 
maqsadli insonlarga kulib boqadi. 
Masharip Qovoqov ana shunday insonlardan biri va uning ibrat – namunasi bir 
butun hayot maktabidir. 
Quyida “O’zbekiston Qahramonlari” nomli kitobdan bu insonga tegishli 
quyidagi ma’lumotlarni keltirishni lozim topdik: 
“Men ularni “Bir ibratli insonning hayot maktabi” deb atadim: sizning 
e’tiboringizga undagi ayrim fikrlarni havola etmoqchiman (Jabbor Razzoqov. “Bir 
inson ibrati” nomli ocher muallifi). 
* * * 
“Otam oddiy dehqon bo’lganlar. Kunduzgi kolxoz ishini bajargan bo’lsalar, 
kechalari tomorqamizda ishlaganlar. 
Keyinchalik brigada boshlig’i bo’lganlar. Bu davr urush yillariga to’g’ri 
kelgan. Front orqasida oziq – ovqat mahsulotlari yetishtirib, g’alabani ta’minlashga 
o’z hissalarini qo’shganlar. Ammo urush tugagan yili qattiq betob bo’lib, terlama 
kasali bilan og’riganlar va eng navqiron yigit paytida – 35 yoshlarida olamdan 
o’tganlar. Men o’shanda 7 yoshda edim. 
Bizni onam Guljahon Matyoqubova, xudoga shukur, hozir 100 yoshni 
qarshiladilar, 2 o’g’il va bitta qizni bir o’zlari katta qilib, avaylab – asrab voyaga 
yetkazdilar. 
Men juda kichikligimdan ota – onamdan o’rnak olib, faqat mehnat evazigagina 
inson o’z orzu – umidiga, niyatiga yetishini ko’nglimga solganman. Oddiy 
kolxozchilikdan ish boshlab mehnatning achchiq – chuchugini, lazzatini totganman. 
Bugun nimaga erishgan bo’lsam, faqat shular evaziga”. 
“Hozirgi bolalarni ko’rib, ko’zim quvnaydi. Hamma narsa yetarli. Bizga, 
urushdan keyingi yillardagi bolalarga juda qiyin bo’lgan. Shuning uchun yoshlarga 
keksalar bilan ko’proq urushuvlar tashkil etib, bu kunlarning qadriga yetishni, 
Vatanni sevishni, haqiqiy vatanparvar bo’lishni, qiyinchiliklardan cho’chimaslikni 
o’rgatishimiz kerak”. 
* * * 
“1997 – yil 26 – avgust. Bu kun hayotimizdagi eng baxtli, unutilmas kun. Shu 
kuni O’zbekiston Mustaqilligining 6 yilligi arafasida Prezidentimiz Islom 
Karimovning Farmoni bilan menga “O’zbekiston qahramoni”, degan yuksak unvon 
berildi. Bu jamoa a’zolarimiz bilan erishgan muvaffaqiyatlarga, mehnatimizga, 
butun faoliyatimizga berilgan yuksak baho edi. Ana shu beqiyos katta ishonchni 
oqlash uchun butun umrimni bag’ishlashga tayyorman”. 
* * * 

---

 111
“1998 yilning ayni pishiqchiligi mahali. Xo’jaligimizda “Kitob bayrami” 
bo’ldi. Toshkentdan man – man degan shoirlar, yozuvchilar, olimlar, jurnalistu 
noshirlar kelishdi. Chunonam kitoblar sovg’a qilishdiki, asti qo’yaverasiz. Bu 
chinakam  ma’naviy boylik. Keyingi o’n yil ichida xo’jaligimizga bunchalik ko’p 
kitob kelmagan edi. Men ularni “yorug’lik belgisi”, deb bildim”. 
* * * 
“Yer haqiqatdan ham hayot va tirikchilik manbai. U insonga Alloh tomonidan 
berilgan buyuk in’om. Lekin undan oqilona foydalangandagina insonga o’zining 
bitmas – tuganmas xazinasi eshigini ochib beradi. Biz yerga ana shu nuqtai 
nazardan yondashib kelayapmiz”. 
* * * 
“Biz o’z kuchimiz bilan barcha imkoniyatlarni yaratyapmiz. Bizga hyech kim 
chetdan imkoniyatni ham yaratib bermaydi, mablag’ni ham ikki qo’llab 
topshirmaydi” [25. 217 – 227 b.]. 
Bu oddiy dehqon oilasida tarbiya topgan bir insonning hayot yo’lida 
shakllangan fikrlaridan lavhalar xalos. Biz o’ylaymizki bu insonning sog’lom 
turmush tarzi yuzlab, minglab yoshlarga ibrat bo’ladi. Bu esa ayniqsa, 
mustaqilligimizni mustahkamlashda faollik bilan faoliyat yuritayotgan, Ozod va 
Obod Vatanimizning, oddiy Qahramonlaridan birining hayot yo’li. Bunday ibrat – 
namunaga xos va mos insonlar yurtimizda ko’plab topiladi. 
 Oripov Abdulla 
Abdulla Aripov bugungi o’zbek adabiyoti osmoniga yorqin yulduzdir. U 
jahonning qasridan qarasak ham yaqqol ko’rinib turadigan shoirlar shoiridir, uning 
ijodi esa odamlarning bayramona kayfiyatini yuzaga chiqaruvchi ilhomlantiruvchi 
kuchdir. Mashhur shoir Qaysin Quliyev Abdulla Oripovning xalq oldida 
chiqishlariga shunday baho bergan edi: “Abdulla Oripovning har bir chiqishi