Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

miloddan avvalgi XVIII - XII asrlarga to‘g‘ri 
keladi. Qadimgi Xitoy Shan qabila boshlig‘i Pan Gen miloddan 
avvalgi taxminan 1400 yillarda qabilasini Anyanga olib kelib, 
Xuanxe daryosi bo‘yida “Katta Shan shahri”ni qurdirib, davlat hamda 
sulolasini o‘z nomi bilan ataydi. Miloddan avvalgi 1124-yilda Vey 
daryosi havzasida yashagan Chjou qabilalari Shan shohligining 
so‘nggi poytaxtini vayron qilib, davlatni “In” deb nomlaganlar.  
Bu davr tarixini o‘rganishda Xenan viloyatining Syaotun 
qishlog‘i yaqinidan topilgan buyumlar katta ahamiyatga ega. Bunda 
Shan-In davriga oid yodgorliklar, saroy, ibodatxona, to‘rt burchak 
Shan - In davlati
tarixi 

---

 
 
263
shaklida qurilgan ko‘pgina uy qoldiqlari topilgan. 300 maqbara, bular 
orasida bahaybat va serhasham shoh sag‘anasi ham topilgan (4 ta). 
Maqbaralar o‘sha davrda sinflarga bo‘linish mavjud bo‘lganligini 
tasavvur qilish imkonini beradi. 
Shan-In davri madaniyatini Xitoyning azaliy tub aholisi yaratib, 
ular qadim zamonlardan bo‘yon shu yerda yashab kelganlar va 
Shimoliy Xitoy hududida neolit davrining madaniy yutuqlarini saqlab 
kelgan deb faraz qilish uchun yetarlicha asos bor. Madaniy 
yodgorliklar, san'at asarlari, qadimgi yozuvlar, jumladan, qadimgi 
Xitoy klassik adabiyoti asarlarining suyak va bronza idishlariga 
bitilgan namunalari Shan-In davrining xo‘jalik, ijtimoiy va davlat 
tuzumini, garchi umumiy tarzda bo‘lsa ham, tasvirlab beradi. Afsuski, 
eng qadimgi Shan-In yozuv parchalari o‘sha davrdagi davlat tuzilishi 
to‘g‘risida faqat umumiy tarzda xulosa qilish imkonini beradi. Bu 
davrda Xitoyda yer davlat qo‘lida markazlashib, hokimiyat ham shu 
asosda tashkil topgan. “Qo‘shiqlar kitobi” da barcha yerlar shohga 
tegishli ekanligi aytiladi. Davlat mamlakatning asosiy boyligiga va 
xo‘jalik asosi - yerga tayanib, “markazlashgan ko‘rinish” ola borgan. 
Din hukmdor mavqyeini mustahkamlashga xizmat qilgan. Shoh buyuk 
shaxs, ulug‘ zot deb ko‘rsatilib, xudoga tenglashtirilgan. Afsonalarda 
sulolalar asoschisi hukmdor atalgan. Rivoyatlarga ko‘ra Se avlodidan 
bo‘lgan Chen Tan Sya sulolasining so‘nggi shohini ag‘darib, In 
sulolasiga asos solgan. Eng qadimgi quldorlik jamiyati tashkil topish 
davrida shoh ayni vaqtda kohin ham hisoblangan. Asta-sekin 
amaldorlar sinfi yuzaga kelib, bular qatoriga dastlabki urug‘ 
zodagonlari, so‘ngra quldorlar vakillari kirgan.