Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

izidan” brogan Sharqshunoslar tomonidan amalga oshirilgan.  
Uzoq qadimiyat chegarasi (Aleksandr yoki Iskandar qurdirgan 
Aleksandriya Esxata, Chekka Aleksandriya)ni ko‘rganlari va tadqiq 
etganlari bilan farlanganlar. Afg‘onistondagi ishlar tugagandan keyin 
ham olimlar erkin davri shaharlari chegaralarini saqlashda va u bu 
yerdagi nodir arxeologik topilmalarni taqqoslashda erkin dunyosi va 
klassik qadimgi dunyo bir-biri bilan bog‘liqligiga ishonch hosil 
qilishgan. Ular ilmiy izlanishlar va maqsadlarini saqlash qiyin emas. 
Erkin dunyosi chegaralarini tadqiq qilar ekan fransuz arxeologlari 
Fransiya Qadimgi Yunonistonning Yevropadagi qalbi davomchisi 
Yevropa sivilizatsiyasining targ‘ibotchisi degan g‘oyani ilgari 
surishga o‘rganishgan
2
. Napoleon Bonapart Misrga ilmiy ekskursiya 
bilan hujum qilgani kabi fransuz ekspeditsiyalari Farnsiya tashqi ishlar 
vazirligi moliyalashtirgan. Napoleon Bonapart o‘z davrida ikkinchi 
Iskandar bo‘lishni orzu qilgan. Uning olimlari ham siyosiy 
maqsadlarni ko‘zlamasalarda, ba’zi xato g‘oyalari bugungi kunda 
haqiqatdek tushuniladi, ilgari surishgan. Bunga yaqqol misol 
Iskandarni g‘arbiy Yevropa tomonidan bizniki deya e’tirof etishidir. 
                                                 
1
 The best general introduction to the history of Central Asia is probably the 
History of civilizations of  
Central Asia published by UNESCO; for the Yuezhi and Kushan periods see 
B.A. Litvinsky (ed.), vol.  
III, The crossroads of civilizations: A.D. 250 to 750, Paris 1996. The quality of 
the articles is however  
quite variable. 
2
 P.L. Kohl, The Making of Bronze Age Eurasia, Cambridge 2007, for a detailed 
analysis; Wallerstein  
himself seems now to accept an earlier date, I. Wallerstein, World-Systems 
Analysis: An Introduction,  
Durham NC 2004. 
Klassik arxeologiya va  
Markaziy Osiyo 

---

 
 
33
Iskandar yangi imperiya tuzmagan. U shu davrda mavjud 
Axamoniylar imperiyasi bosib olgan, so‘ngra barcha uzurpatorlarga 
qarshi bo‘lgandek o‘ziga qarshi ko‘tarilgan qo‘zg‘alonlarni bostirishga 
harakat qilgan va imperiyaning turli qismlarida qo‘shimcha boshchilik 
qilishga majbur bo‘lgan. Uning va vazirlarining boshqaruv 
davrlaridagi o‘zgarishlar natijasida uning nomi Markaziy Osiyo va 
Eronda juda mashhur bo‘lib keltdi. (Yuzlab toponimlar uning nomi