Microsoft Word ihyo ulimni eslash ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

22

rivoyati, Termiziy). 

Tilning shahodat kalimasini qayta-qayta takrorlashi yaxshilik alomatidir. Abu Sayid 

Xudriy aytadi: Rasululloh sallallohu alayhi vasallam dedilar: 

«O’limi yaqinlashgan kishilaringizga «La ilaha illalloh» ni takrorlab turinglar» (Ibn 

Hibbon rivoyati). 

«Rasululloh sallollohu alayhi vasallam shunday degan edilar, deydi Usmon roziyallohu 

anhu:«Kim O

lloh

dan o‘zga iloh yo‘qligini, faqat O

lloh

gina bor-ligini bilgan holda vafot 

etsa, jannatga kiradi» (Imom Ahmad, Muslim, Nisoiylar rivoyati).Olloh rozi bo‘lsin, Umar 

dedi: «O’limi yaqinlashgan kishilaringizdan ogoh bo‘lib turing, ularga Ollohni zikr 

qiling.Chunki, ular siz ko‘rmayotgan narsalarni ko‘radi, «La nlaha illalloh»ni ularga 

takrorlang». 

Abu Huranra dedi: «Rasulu

lloh

 sallollohu alayhi vasallamning shunday deganlarini 

eshitdim:«O’lim farishtasi o‘layotgan kishining oldida hozir bo‘lib, uning kalbiga nazar 

soladi. Qalbidan xech narsa topmaydi. So‘ngra uning ikkala jag‘ini ochib, tilining «La 

ilaha illalloh» degan xolda tanglayiga yopishib qolganini ko‘radi. Ixlos kalimasi tufayli bu 

banda mag‘firat kilinadi» (Bayxaqiy rivoyati). 

O’limi yaqinlashgan kishiga shaxodat kalimasini keskin talab bilan emas, balki 

xalimlik ila aytib turmoq lozim. Ba’zan til so‘zga qovushmay qoladi. Bunday holatda 

qat’iyat ma-shaqqat tug‘dirishi, kalimalarni aytishni og‘irlashtirishi, xatto xoxishni 

so‘ndirishgacha olib borishi mumkin. 

Bu kalimani aytishga shunchalik jiddu jaxd qilinishidan maqsad — xayot bilan 

vidolashayotgan inson so‘ntti nafaslari-gacha qalbida O

lloh

dan o‘zgasiga o‘rin 

qoldirmaslik. Qachonki qalbda yakkayu yagona Zotdan o‘zga matlub qolmas zkan, 

o‘limga tashrif maxbub tomon yaqinlashish, ne’matlar manbaiga yetish xisoblanadi. Agar 

qalb dunega mukkasidan ketib, butun bor-lig‘i bilan unga yopishsa, qolib ketaetgan 

o‘tkinchi lazzatlarga achinsa, shaxodat kalimasi qalbdan emas, til uchidan chiqadi. Bu 

naqadar yomon xotima! Negaki, dil ishtirokisiz tilning harakatidan foyda kam, Lekin O

lloh

 

taolo fazl etsa, ne tong! O’lim onlarida yaxshi gumonda bo‘lish xam mustahab 

amallardan xisoblanadi.Voila ibn Asqo’ o‘limi yaqinlashgan bemor huzuriga kirib, 

so‘radi:O

lloh

 taolo haqida nimalarni o‘ylayapsan? 

— Gunohlarim meni g‘arq kildi xalokatim yaqin. Lekin Rabbimning rahmatidan 

umidvorman. 

Boila takbir aytdi. Bemorning ahli baytlari ham «O

lloh

u akbar» deyishdi. Keyin Voila 

Rasululloh sallollohu alayhi vasallam shunday deganlarini eshitganini aytdi: «Olloh taolo 

deydi: Men meni o‘ylayotgan bandamning o‘yidaman, men xaqimda xohlaganini 

o‘ylayversin». 

«Payg‘ambar alayhissalom o‘limi yaqinlashib qolgan yigitning oldiga kirib so‘radilar: 

— O’zingni qanday his qilyapsan?  

— O

lloh

taolodan umidvorman, gunohlarimdan qo‘rkyapman, 

—Shunda Rasululloh sallo

lloh

u alayhi vasallam: 

 — Bu ikki xislat bir bandaning qalbida jamlansa, O

lloh

 u bandaga umid qilganini ato 

etadi, qo‘rqayotgan narsasidan saqlaydi» (Termiziy rivoyati). 

Bitta a’robiy betob bo‘lib qoldi. Unga: 

— Sen o‘lasan,- deyishdi.  

— Meni qaerga olib ketishadi?- deb so‘radi a’robiy. 

— Ollohning xuzuriga! 

— U holda, yaxshiliklar egasi bo‘lgan Zotga qaytishimning nimasi yemon?!- 

dedi a’robiy. 

 

---

Ihyou ulumid-din. O’limni eslash kitobi. Imom G’azzoliy