www.ziyouz.com kutubxonasi
210
* * *
Ҳазрати Умар волийларнинг эшикда одамларни куттириб қўйишини эшитганларида дарҳол
сўроқ қилиб, қаттиқ жазо берардилар. Зеро, Расулуллоҳ ҳеч қачон эшикда бировни
куттирмаганлар, бунга эҳтиёж ҳам йўқ эди.
Каъбул Ахбор деган яҳудий олими Исломга кириб, Мадинага танишиникига келди. У
хонадон соҳибидан:
—
Халифанинг ҳузурига қандай кирилади? — деб сўради.
—
Қандай кирилади, деганинг нимаси?
—
Яъни, кимдан рухсат олинади, ким ўртада туради, демоқчиман. Гапнинг пўсткалласини
айтганда, эртага унинг ҳузурига кирсак бўладими?
Мезбон унинг гапларидан ҳайратга тушди.
—
Эй Каъб, Умарнинг олдига кириш учун бировдан рухсат олиб ўтириш шарт эмас. Чунки у
билан мусулмонлар ўртасида на эшик бор ва на бир парда. Истаган одам келиб салом беради ва
ўтириб суҳбатлашаверади.
* * *
Ҳазрати Умар фитна ва фасод чиқармоқчи бўлганларга ўта қаттиққўл, Аллоҳнинг ҳукмига
амал қилишга жуда эътиборли, фақир, муҳтож ва заифларга марҳаматли инсон эдилар.
Бир куни Абдураҳмон ибн Авфнинг олдига одамлар келиб, дардларини очишди ва:
—
Умар ибн Ҳаттоб билан бизнинг номимиздан гаплашиб кўринг. Ундан қўрқиб қолдик.
Юзига қарашга ҳам ботина олмаяпмиз, — дейишди. Абдураҳмон келиб, эшитганларини
Ҳазрати Умарга гапириб берди. Ҳазрати Умар ҳайрон бўлдилар.
—
Шундай дейишдими-а? Уларга жуда юмшоқ муомала қилдим. Шу даражада юмшоқки,
чегарадан чиқмаяпманми, деган андишага бордим. Қаттиқ муомала қилдиму, яна чегарадан
ошириб юборяпман деган ўйга бордим. Қасам ичиб айтаманки, мендаги ҳақларига хиёнат
қилмай деган қўрқув олдида уларнинг мендан қўрқиши ҳеч нарса эмас.
* * *
Фармон чиқарсалар ёки бирон нарсани таъқиқласалар, аввал масжидда эълон
қилдирардилар. Кейин оила аъзолари ва қариндошларини бир жойга тўплаб: "Одамларга мана
бу ва мана буларни таъқиқладим. Йиртқич қуш ўлжасига қандай қараса, одамлар ҳам сизга
шундай диққат ва эътиборда бўлишини яхши биласизлар. Аллоҳ номига қасам ичиб айтаманки,
агар сизлар шу таъқиқни бузсаларинг, бошқаларга берадиган жазони икки баробар қилиб
тайинлайман ва шуни амалга ошираман. Шунинг учун ақлу хушингизни тўплаб олинглар",
дердилар.
* * *
Кунларнинг бирида мўминлар билан суҳбат асносида Салмони Форсийга мурожаат
қилдилар:
—
Нима дейсан, мен подшоҳманми ё халифа?
Салмон:
—
Мусулмонлардан йиғиб олган озми-кўпми солиқни керакли жойга сарфламасангиз ёки
муҳтожларга бермасангиз, билингки, сиз подшоҳсиз, — дея жавоб берди.
Бу жавобдан Ҳазрати Умар анчагача ўйланиб юрдилар. Лекин ҳақиқатни айтганда, бу
Ҳазрати Умар ибн Хаттоб (р.а.). Аҳмад Лутфий Қозончи
Do'stlaringiz bilan baham: |