Microsoft Word ch aytmatov sarvqomat dilbarim ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
22
ахир улар албатта биз учун заҳмат чекяптилар-да. 
— 
Нима ҳам қила олардинг, олов олмаётибди, — деди шофёр очиқ турган капотни 
бекитаркан, маъюслик билан. Бечора совуқ ёб, жунжикиб, кўкариб кетибди. Бу ерлик 
шофёрлардан эмаслиги кўриниб турибди, пойтахтдан келаётган бўлса керак. У довдираб 
атрофга алангларди. Улар участкага Фрунзедан нимадир олиб келишаётган эди. Нима қилиш 
керак? Миямга бир қизиқ фикр келиб қолди. Аввал довонга бир қараб қўйдим. У ёқда ҳавонинг 
авзойи бузуқ, булутлар пастлаб сузарди. Ниҳоят бир қарорга келдим. Ўйлаган фикрим жуда зўр 
бўлмаса ҳам мен учун ўша пайтда ғоят катта революцион воқеа бўлиб кўринган эди. 
— 
Тормозинг жойидами? — деб сўрадим шофёрдан. 
— 
Ана холос... тормозсиз юриб бўладими! Мотор ишламаяпти деяпмиз-ку сенга!.. 
— 
Троссинг борми? 
— 
Хўш, бўлса-чи! 
— 
Буёққа келтир, машинамга ула. 
Иккаласи ҳам жойларидан жилмай, ишонқирамагандек менга тикилиб туришарди. 
— 
Нима бало, ақлингдан оздингми? — деди шофёр секингина. 
Характерим шунақа, билмадим, бу яхшими, ёмонми. Бироқ бундан қатъи назар, миямга бир 
фикр келдими, бўлди, куйиб-ёниб кетсам ҳам барибир уни амалга оширмагунча қўймайман. 
Мен шофёрга ялиниб-ёлвора бошладим. 
— 
Жон дўстим, кел, улай қолайлик? Худо урсин, етказиб қўяман. 
— 
Қўйсанг-чи! — деб қўл силтади у. — Нима, бу ерда шатакка олиш мумкин эмаслигини 
билмайсанми. Буни ўйламай ҳам қўя қол. Бор, йўқол, йўлингдан қол-ма!.. 
У гўё энг муҳим ва энг катта илтимосимни рад қилгандек, шунақаям алам қилдики менга. 
— 
Эҳ, эшшак, қўрқоқ! — деб машинамга қараб юрдим. — Қани, юринг, кетдик! — деб 
чақирдим мўйловли кишини. Кейинроқ билсам, у йўл тузатадиган усталардан экан. 
— 
Тура тур! — деб тўхтатди мени йўл тузатувчи ва юзимга бир тикилди-да, шофёрга қараб: 
— 
Троссни келтир, — деди. У каловлаб қолиб: 
— 
Ўзингиз жавоб берасиз, — деди йўл тузатувчи-га. — Машина сизнинг ихтиёрингизда, 
Бойтемир ака. 
— 
Ҳаммамиз жавобгармиз! — деди у қисқа қилиб. Менга бу гап ёқиб қолди. Бундай 
кишиларга тезда ҳурматинг ортади. 
Биз ҳалиги машинани шатакка олиб йўлга тушдик. Дастлаб дурустгина юриб боравердик. 
Сўнгра Дўланга яқинлашаверганимиз сари йўл ҳам тобора юқорига — тоққа томон кўтарилиб, 
гоҳ ёнбағирлар бўйлаб, гоҳ тик қиялик бўйлаб пастлаб борарди. Юриш қийинлашди. Мотор 
инграб, қулоқ остида фақат гувиллаган овозгина эшитиларди. Йўқ, қанчалик нолиш қилиб 
инграма, барибир бор қувватингни ишга соламан. Дўланда юриш қанчалик мушкул бўлмасин, 
барибир машиналарда озми-кўпми ортиқча қувват сақланиб қолишини илгаридан пайқаб 
юрардим. Йўлнинг ёмонлигини назарга олиб, ҳамма вақт нормадаги юкнинг етмиш фойизини 
юклашар эди. Кўрсатма шундай эди. Лекин ўша пайт мен бу ҳақда ўйламагандим, албатта. 
Ўйлаб ўтиришнинг вақти ҳам эмасди-да. Кураш олдидан спортчиларда ғалабага зўр ишонч кучи 
пайдо бўлганидек, менда ҳам ҳозир худди шунингдек мўжизакор куч жўш урарди. Ўйлаган 
фикримни синаб кўриш, мақсадга эришиш, машинани манзилга етказишда уларга 
ёрдамлашишдан бўлак мақсадни кўзламасдим. Аммо буни амалга ошириш осон иш эмас экан. 
Остимдаги машина қалт-қалт титраб, зўриқиб, сўнгги кучларини сарфламоқда эди. Нам ҳаво 
кабина ойналарига урилиб, уни хиралаштирар, тозалов чўткаси зўрға артиб улгурарди. 
Қаёқдандир булутлар ёпирилиб келиб, нақ ғилдираклар остида ўрмалашиб, йўл узра суза 
бошлади. Йўл ҳам муюлишларда тикка кўтарилиб кескин бурилиб кетарди. Қаёқдаги ишни 
бошлаб қўйганим учун ўзимни ўзим койий бошладим: одамларга шикаст етказиб қўймасам эди. 
Машинадан кўра ўзим кўпроқ қийналиб кетдим. Уст-бошимни: шапка, фуфайка, камзул, тўр 

---

Чингиз Айтматов. Сарвқомат дилбарим (қисса)