Мевачилик ва сабзавотчилик

Oziqlantirish. Ekinlar, odatda, ikki yoki uch marta, ya’ni maysalar unib chiqqandan keyin, hosil to‘plash oldidan va yoppasiga hosil to‘plash davrida oziqlantiriladi. O‘g‘itlar ildizlarining asosiy qismi joylashgan zonaga solinishi kerak.
Shuning uchun birinchi oziqlantirishda o‘g‘itlar ekin qatorlarining biqiniga 6-8 sm chuqurlikda, ikkinchi va uchinchi oziqlantirishda esa qator oralarining o‘rtasiga 10­15 sm chuqurlikda solinadi. O‘g‘itlar, odatda, ekin sug‘orilgandan keyie er etilishi hamonoq, solinishi kerak.
Sabzavotchilikda gibberellin TTS, DTS, NRV va boshqa o‘stiruvchi moddalarni qo‘llash sabzavot ekinlari hosildorligini oshiradi.
Gibberellin Gibberella fujikuroi nomali zamburug‘ning modda almash-inish mahsuloti bo‘lib, bu modda zavodda tayyorlanadi va o‘simlikning yosh o‘suvchi organlariga purkaladi. Toshkent davlat agrar universitetining sabzavotchilik kafedrasining tajribalariga qaraganda gibberellinning past kontsentratsiyasi (1 l suvga 20-50 mg hisobida) yangi kovlab olingan kartoshka tuganaklarining ko‘karishini tezlashtiriadi, karam boshlarining yaxshi o‘ralishini va hosildorligini oshiradi. Sabzavot urug‘larni va o‘simliklarni neftdan tayyorlangan o‘stiruvchi moddalar (NRV) ning kuchsiz (0,005%) eritmasi bilan dorilash hosildorlikni oshiradi.
Qora sovuqqa qarshi kurashish. O‘rta Osiyoda kech bahorda va erta kuzda bo‘ladigan qora sovuqlar sabzavotchilikka jiddiy zarar etkazadi. Qora sovuqlarning asosiy sababi shimoliy kengliklardan sovuq havo oqimining bostirib kelishidadir. Buning natijasida havo bir necha kun sovib turadi. Bunday sovuqlar bahorda mart- aprelda va hatto may oylarida, kuzda esa oktabr-noyabr oylarida bo‘ladi.
Kuzgi qora sovuqlarga qarshi kurashishning eng oddiy va qulay usuli bevosita sovuq tushishidan oldin ekinni bostirib sug‘orishdan iboratdir. Sug‘orish natijasida o‘simliklarni o‘rab olgan havo suv yuug‘i bilan to‘yinadi. Sovuq vaqtida harorat pasayganida suv bug‘lari kondensatsiyalanadi, ya’ni suvga aylanadi, bunda shudring tushadi va bug‘ hosil bo‘lgandagi yashirin issiqlik ajralib chiqadi.
Qora sovuqlarga qarshi kurashishning sinalgan usullaridan biri tutun chiqaradigan shashkalarni yoki unchalik ahamiyati bo‘lmagan organik yonilg‘ilar - poxol, begona sht, daraxt shoxlari, ang‘iz qoldiqlari, supirindilar va hokazolarni yoqib tutatishdan iboratdir.