««Metallurgik jarayonlarda issiqlik va massa almashinuvi» fanidan

5

O’z	Varaq		Hujjat №		Imzo		Sana
(600oC). geks; ρ=7,13320; 6,59500 (j); 6,40800 (j); Cop=25,44; So=41,63; ΔHo=0; ΔGo=0; Rux ΔHsuyuq.=7,24; ΔHbug‘=115,3; σ=780419,5; 778500; 764600; 754670; r=0,01345; 0,1408; 1490; 10596; 100738. Qattiqligi va boshqa mexanik xossalari metallning tozaligiga, bundan tashqari, namunaning qayta ishlashga ham juda katta bog‘liq. Barcha qo‘shimchalar, qo‘rg‘oshindan boshqa, ruxning qattiqligini oshiradi. Yuqori tozalikdagi metall plastik va uni yupqa folgaga va listga prokatka qilish mumkin. Texnik tozalikdagi metall sovuqda plastiklik qobiliyatini yo‘qotadi, ammo 100-250^oC temperaturagacha qizdirilganda plastiklik qobiliyatlari qayta tiklanadi. Kimyoviy xossalari. Rux temirga nisbatan yuqori manfiy potensialga ega bo‘lsa ham, ikki metallning korrozion muhit kontaktida rux yemiriladi. Shuning uchun rux po‘latlarni himoya qilishda keng qo‘llaniladi, masalan, qalayga nisbatan (chunki qalayli qavatning pardasida tirqish qolganida korrozion muhitda po‘lat yemirilishga uchraydi) olinadi. Bir necha millimetrlikda yemirilgan ruxli qavat ham po‘latni himoya qilaveradi. Rux minerali kislotalarda eriydi, erish tezligi qator bo‘ylab oshib boradi: sulfat, xlorid, nitrat. Nodir aralashmalarda ruxning miqdori qancha kam bo‘lsa, u shunchalik sekinlik bilan korroziyaga, erishga moyil bo‘ladi. Bundan tashqari, Rux kuchli ishqorlarda va ammiakda eriydi. Rux xona haroratida quruq havo ta’sirida yemirilmaydi, biroq 225°C temperaturadan boshlab oksidlanish tezligi oshib boradi. Ruxli chang odatda 80-90% Zn, 5-15% ZnO, o‘zgaradigan miqdorda Cd, Pb va Fe, ayrim hollarda kam miqdorda As, Sb, Cu, SiO2 saqlaydi; har doim 0,4% atrofida rux nitridi Zn3N2 ham uchrab turadi. Rux nam havo atmosferasida, CO2 yoki SO2 ishtirokida yemiriladi. Quruq F, Cl va Br sovuqda ta’sir qilmaydi, ammo suv bug‘lari ishtirokida rux alangalanib, galogenidlarni hosil qiladi. Ruxli va oltingugurtli kukun aralashmasi qizdirilganda portlash orqali ta’sirlashadi. Rux tuzlari tarkibidagi ko‘plab 2 valentli metallar o‘rin olishi mumkin (Mg, Mn, Fe, Ni, Cu, Cd). Olinishi. Hozirgi vaqtda dunyoda rux ishlab