««Metallurgik jarayonlarda issiqlik va massa almashinuvi» fanidan

Tabiatda tarqalishi. Yer qobig‘idagi massa bo‘yicha miqdori 1,5-10-3%. Muhim minerallarisinkit (qizil ruxli ruda) ZnO, sfalerit (rux aldamasi) ZnS, villemit Zn₂SiO₄, kalamin H₂Zn₂SiO₄, smitsonit ZnCO₃, franklinit ZnFe₂O₄(Fe, Zn, Mn).
Stratiformali karbonat metali Zn konlari (Uchquloch, Sarikon, Qandisaylovi, Kulchulaq) Markaziy Tyan-Shan uchun xarakterli plasto-minzo ko‘rinishli qo‘rg‘oshin-ruxli ruda karbonatli jinslarda uchraydi. D2-C1 ichki qatlamda aniqlanadi va vulqonli hollarda hosil bo‘lgan.
Ruxni anchagina qiziqarli koni Uchqulochda Nurota tizmalari, Xonabanzitov tizmalarida va polimetallik konlari janubi g‘arbiy Hisorda, Surxondaryo viloyatidagi Xandiza konida namoyon bo‘lgan. Asosiy ma’danli minerallari – galenit, sfalerit-pirit. Ikkilamchi darajali halkopirit, markazit, kovellin, bornixalkozin ma’danlardir. Ma’dansizlari – barit, kalsit, dolomit, ba’zida kvars, flyuritdir.
Fizikaviy xossalari. Rux moviy kumushsimon yarqiroq metall. Havoda saqlanganda oksid qavati hosil bo‘lishi hisobiga qorayadi, u metallni keying oksidlanishdan himoya qiladi. t_suyuq. = 419,5^oC, t_qayn. = 907^oC, qattiq Zn zichligi-7,133 g/sm3 (20oC), suyuq holatdagi 6,66 g/sm3 (419,5oC); 6,59 g/sm3 (500oC); 6,50 g/sm3

									KURS ISHI 5310300 2022 yil		Varaq