Mazkur ishchi o‘quv dasturi Bioinjeneriya va oziq-ovqat xavfsizligi fakulteti Kengashining 2020 yil " " dagi yig‘ilishida muhokama qilinib, tasdiqlash uchun tavsiya etilgan.

1.3. To’kilgan meva yoki urug’ bo’yicha hosilni hisoblash usuli. Pishib yetilgan fazasida to’kilgan meva yoki urug’ni yig’ib terib olinadi. Urug’ini shamol yordamida uchirib keladigan urug’i yengil daraxtlarda urug’ o’lchagich usuli qo’llaniladi. Buning uchun sinov maydonlarida urug’lar to’kilishidan oldin bir tekis urug’ tutgichlar o’rnatiladi, ular 0,25 m2 tutish yuzasiga ega bo’lgan to’rt burchak yoki aylana kesimidan metall varonkalar.
Tushgan urug’larni har 3-5 kundan keyin hisobga olinadi. Aniq natija olish uchun 0,25 ga kattalikdagi sinov maydonida 50 dan kam bo’lmagan urug’ o’lchagichlar o’rnatilishi tavsiya etiladi.
Yirik urug’lar uchun (eman, yong’oq, kashtan, buk) sinov maydonlarida 25m2 kattalikdagi hisobga olish maydonlari tuziladi, ular urug’lar pishib yetilib to’kilishidan oldin tozalanadi.Biroq urug’ o’lchagichlar va hisobga olish maydonchalari yordamida qisqa muddatda urug’ hosilini to’liq aniqlab bo’lmaydi, shunga qaramasdan daraxtlar kesiladigan uzoq vaqt muddatda aniq hosil miqdorini aniqlash imkoniyatini beradi.
Sinov shoxchalar usuli. Bu 1 m uzunlikdagi shoxga to’g’ri keladigan gul, kubba yoki meva miqdorini aniqlash imkonini beradi. Yaxshi rivojlangan 10-20 ta daraxtlar tanasining turli qismidan bir necha shoxlar kesiladi. Ularda barcha qubba yoki meva hisoblanadi, 1 m shoxga to’g’ri keladigan qubba va mevaning o’rtacha miqdori aniqlanadi. Meva hosilni ushbu usulda haqqoniy baholash uchun hosildorlik shkalasidan foydalanish tavsiya etiladi.


Nazorat savollari:
1. Daraxt va buta turlari.
2. Urug’ hosilini taxminiy baxolash usullari.
3. Model daraxt usuli qanday aniqlanadi.
4. To’kilgan meva yoki urug’ bo’yicha hosilni hisoblash usuli.
8-MAVZU: URUG’LARNI TAYYORLASH USULLARI


Reja:
1. Dorivor o’simliklar urug’larini ekishga tayyorlash usullari
2. Dorivor o’simlik urug’larini termik qayta ishlash.
3. Stratifikatsiya jarayoni


Tayanch iboralar: urug’, saqlash, nav, saqlash jarayoni,