Maxsus talim vazirligi samarqand davlat universiteti inson resurslarini boshqarish fakulteti

7-mavzu. Texnik tashuvchilardagi axborot mahsulotlari va xizmatlari


1.Texnik tashuvchilardagi axborot mahsulotlari va xizmatlari

Texnik tashuvchilardagi (magnitli, Optik disklar) tarqatiladigan axborot mahsulotlari bo^t lib, matnli fayllar, ma'lumotlar bazalari, dasturlar va boshqalar hisoblanadi.

Ushbu mahsulotlararo kirishni tashkil etishdan iborat mos keluvchi axborot xizmatlari maxsus dasturlar yordamida tuziladi, ular foydalanuvchilarga ma'lumotlar bilan birga yetkazib beriladi. Shu bilan birga axborot mahsulotining ajralmas qismi bo'ladi, agar faqat dasturlar (masalan, o'yinlar) yoki ma'lumotlarning o'zlari standart vositalar bilan qayta ishlashga yo'naltirilgan mahsulot bo' Imasalar, ular esa foydalanuvchida mavjud.
Texnik tashuvchilarning eng istiqbollisi bo'lib, optik kompakt disklar hisoblanadi. Ular balki boshqa tashuvchilar orasida katta hajmi, yuqori ishonchliligi va tez-tez buzilishlarga barqarorligi, yaxshi tezligi va axborot birligi hisobidan nisbatan bahosining pastligi kabi parametrlarining uyg'unligi bilan ustun mrishi mumkin. Bularning barchasi optik disklarni nafaqat matn xarakteridagi axborot, balki ovozli va ko'rish mumkin bo'lgan katta axborot massivlarini tarqatishda tengi yo'q vosita bo'lishiga Olib keladi.


2. Axborot va hisoblash mahsulotlari va xizmatlarining boshqa turlari
Apparat vositalari. Ularga quyidagilar kiradi: kompyuterni tashkil etuvchi uskunalar va qurilmalar, xususan, markaziy protsessor, optik o'qitish qurilmalari, diskovodlar, printerlar, terminallar va boshqalar.
Dasturiy vositalar:

1. 
   Tizimli dasturlar. Umumiy funksiyalarni bajamvchi bunday dasturlarga odatda operatsion tizimlar kiradi. Ular apparat vositalarini boshqaradilar va ular resurslarini maksimal samarali foydalanish uchun taqsimlaydilar; turli servis dasturlari. Tizimli dasturlar odatda apparat vositalarini yetkazib beruvchilar yoki dasturiy ta'minot yetkazib beruvchi firmalar tomonidan ishlab chiqiladi va shaxsiy talablarni hisob Olgan holda 0⁴ zgartiriladi.
   
2. 
   Amaliy dasturlar (foydalanuvchilar uchun). Ular inson faoliyatining muayyan sohasiga yo^e naltirilgan (turli xil AIJlar, muammoli-yo ^e naltirilgan, uslubiyyo'naltirilgan, boshqaruv dasturlari paketi, loyihalashtirishning avtomatlashtirilgan tizimlari, nashriyot tizimlari, sun'iy intellekt tizimlari).
   

Hujjatlar — tizimni va ma'lumotlarni kiritish, qayta ishlash va chiqarishga doir boshqarish tuzilmasini, xabarlarni qayta ishlash, mantiqiy va boshqa buyruqlar tavsifidir.
Axborot nashrlarini chiqarish. Ular ma'lumotlar bazasi (bibliografik va boshqa ko'rsatkichlar, referativ to'plamlar, obzorlar va ma'lumotli nashrlar) bilan ishlash asosida yaratilib, ikkilamchi axborotga ega bo' ladilar.
Axborotlarni retrospektiv qidirish, ya'm ma'lumotlar bazasida foydalanuvchi so'rovi bo'yicha maqsadga muvofiq axborotlarni qidirish va natijalarni chop etilgan hołda pochła bo^e yicha yoki elektron pochła bo^eyicha jo'natish.
Manbani taqdim etish, kutubxona xizmatlarining an'anaviy xizmat turi hisoblanadi. Ushbu xizmat nafaqat dastlabki manbalarni, balki ularning nusxalarini ham ko' zda tutadi.